T oshkent moliya instituti

2. Ijtimoiy texnologiyalar - ijtimoiy menejmentning innovatsion resursi

Ijtimoiy kenglikning texnologiyalashuvi asosida mexanizmlari hayot talablaridan orqada qolgan ijtimoiy boshqaruvning nazariya va uslubi yotadi. Bugungi kunda, hozircha yo’q bo’lgan boshqaruvning zamonaviy nazariyasi zarur. Bu sohadagi ilmiy munozaralar, ijtimoiy resurslardan, ayniqsa, ularni loyihalash va texnologiyalash bosqichida boshqaruv darajasining pastligi bundan dalolat beradi.Ijtimoiy modellar, dasturlar va texnologiyalarni ishlab chiqish gumanitar fanlarning vazifasi, lekin ijtimoiy kenglikni axborotlashtirish va texnologiyalashda ularning roli kamaytirilgan. Ilmiy bilimning bu shakli o’z tahliliy, informatsion, texnologik, eksport funksiyalarini bajarayapti.

Jamiyat oldida turgan muhim masalalardan biri bu ilmiy g’oyalar yo’lidagi hamma byurokratik to’siqlarni olib tashlash, ularning erkin aylanishini ta‘minlash, mas‘uliyatli yechimlarni ishlab chiqish va amalga oshirish mexanizmiga ilmni kiritishdir.

Albatta, bu tezis ilmni boshqaruv subyektlari, jamiyat tomonidan bildiriladigan o’rinli e‘tirozlardan xalos etmaydi.

Inqiroz holatlarida, jamiyatning zamonaviylashuvi va uning o’tish holatlarida bu inqirozdan chiqishda strategik sa‘y-harakatlar roli ortib boradi. Bu funksiyani strategik va taktik masalalar maqbul munosabatini, ularning bosqichliligini aniqlashga qodir ijtimoiy dasturlar, loyihalar bajaradi.

Ijtimoiy loyiha o’zida dasturnig shunday xilma-xilligini ko’rsatadiki, unda nafaqat dolzarb yo’nalishlar, umumiy masalalar, balki maqsadga erishish muddatlari, obyektning rivojlanishini chuqur o’rganish asosida bajaruvchilar harakatlari va ijtimoiy normativlardan foydalanish aks ettirilishi kerak. Bir so’z bilan aytganda, loyiha ijtimoiy masalalarni chuqur ishlab chiqish bilan xarakterlanadi va nafaqat ijtimoiy tashxis, balki tashkiliy-boshqaruv (texnologik) ta‘minotini ham o’z ichiga oladi.

Deformatsiyalangan ijtimoiy boshqaruv vositalari va maqsadlardan boshlash kerak. Shunisi qiziqki, rivojlangan mamlakatlarda zamonaviy ijtimoiy boshqaruv nazariya va amaliyotiga - hayot ne‘matlari ishlab chiqarish maqsadlaridan yuqori, degan marksistik g’oya keng kirib keldi. Amerika va yapon adabiyotlarida boshqaruv g’oyasi natijalar bo’yicha muhokama qilinadi va boshqaruvning amerikacha tizimi maqsadlar (foyda, daromad, kapital) bo’yicha qoniqarsizligi aytiladi. Ijtimoiy menejmentning mohiyati shundan iborat bo’lib, uning zamonaviy nazariya va amaliyoti shakllanmoqda.

Shunday qilib, zamonaviy usullar yordamida ijtimoiy resurslar va ijtimoiy qobiq, ijtimoiy jarayonlarni samarali boshqarish zaruriyati haqida fikr yuritilmoqda.