Т о ш к е н т «маънавият» 2012

Туркистон

---

ЁПИҒЛИҚ н о н
Қдгор дўнгми, дейсиз, ё қатор ўтов, 
Баъзиси бақалоқ, ўзгаси чўққи, 
Бостирмами булар эш иксиз, бутов,
Ёки чинорларми — тарвақай, дўққи?
Эпкинда мавж янглиғ жимирлар дала, 
Ўлан ҳиди тиғиз, ҳозир авжи ёз...
Бўрон турса тўсат ёки дўл, жала,
Ё ёмғирдан кейин тойғоқ ё аёз,
Қисқаси — қиш келса, босса қалин қор, 
Асқотар ўша пайт шу қатор ғарам, 
Қатор ғарамларда ғалати сир бор: 
Ғарамлик — офатга бўлмайди қарам...
Чорвадор ўроқчи ўрган хирмон бу, 
Қўра-қўра молга ёпиғлиқ нон бу...
168

---

ЧЎПОН
Сой вағиллаб оқар, жимжит, ёруғ тун, 
Ўтлоқ ўртасида ёлғиз олачиқ,
Тўрт томон елига кўкраги очиқ, 
Эшақцай теват ҳам ётибди беун.
Олисда увларми бўри ё бойқуш,
М айли, чўнтагида шай турар гугурт, 
Гугуртлик чўпоннинг юраги бургут, 
М айли, ўраб келсин, бўлмайди нохуш. 
Олов яллиғида ўтирар чўпон,
Бунда тун ҳар қалай изғириқ, салқин, 
Салқин балосини даф этар ёлқин, 
Уйқуда ўтари — тугал, безиён...
Қайнар қора қумғон, қайнар шўрваси, 
Тагида пўстагу ёнида чўқмор,
Белида ханжар бор, чақчада нос бор, 
П иш лоқ, қурт, қатлама тўлиқ тўрваси... 
Қозиқца осиғлиқ митги аппарат, 
Бураворса борми, куйлар кенг дунё, 
Куйлар, кенг дунёдан сўйлар кенг дунё, 
Баъзан яккаликдан безор дил фақат... 
Тўнғичи олис юрт чегарасида, 
Чўпонликка мойил эмас кенжа ҳам, 
Чўпон меҳри битта неварада жам,
Бутун умид ўша неварасида. 
Келиб-кетиб турар, остнда хўтик,
Ўша ташлаб кетар носми ё кулча, 
Саҳрога м ойилроқ ўша ўғилча,
Байтари илмига ҳозирдан етук.
Олов яллиғида ўтирар чўпон,
Оламни айланиб, хаёл изғийди. 
Тонггача юз йўла мудраб, 
м и з ғ и й д и , 
Уйқуда ўтари — тугал, бут, омон.
169

---

Ш У М Ғ И Я
Тиззадан тупроқ чопиб,
Тиззадан жўяк олиб, 
Бобом қовун экканди,
Ж аннатдек бўлди полиз. 
Ҳар палак худ қирқтадан
Гулу тугунак солиб, 
Саратон яллиғида
Сув сўрар эди ёлғиз... 
Бобо деҳқон-да бобом,
Уч гал сув берди, холос, 
Чопиғи тўрт бўлувди,
Уздик ҳатто хандалак. 
Бобом бир кун полизда
Кўтарди айюҳаннос: 
«Шумғия!» деб шум кўкат
Ю ларди, жони халак. 
Ю лган билан бўлмади,
Ю лган билан бўлмади... 
Яш ил полизимизда
Қурий бошлади палак, 
Уйқусиз ўтар тунлар,
Сал қолдики ўлмади. 
Арвоҳ сингари ориқ,
Бош и ҳам сарак-сарак... 
Бутун умид шундайди,
Й иллик ризқу рўзи-да, 
Саҳарлар қарсиллаши,
Ш инни-ю қовун қоқи. 
Бир алам ёнар эди
Бобогинам кўзида, 
Сўкиб қўярди тажанг:
«Ҳа, сени, манжалақи!»
170

---

Битта пайдо бўлса, бас,
Кетар экан кучуклаб, 
Бобом оҳ уриб, дейди:
«Тегди ўхшар ёмон кўз!» 
Қирқи чиққан оғривдай
Авайлаб ва учуқлаб, 
Тополмади ҳеч илож.
Ранги ҳар кун бўздан-бўз. 
Илдизидан қўпориб,
Ўт қўйди ахир бобом, 
Полизга шундан кейин
Зўрға кирган эди жон. 
Ҳар гал бир эслаб дейман:
- Чучвара санаманг хом, 
Ш умғияга ўт қўйинг,
Ўлатдан батгар ёмон...