v) rivojlantiruvchi: O`quvchilarning maxsus muhofaza etiladigan hududlar,qizil kitobga kiritilgan hayvon va o`simliklar haqida bilimlarini rivojlantirish.
T.K 1 Kommunikativ kichik guruhlar bilan ishlash jarayonida faol ishtirok etish guruh a’zolari javoblarini tinglay olish, mushohada qilish va o‘z javobini mantiqan bayon qilish;
Darsning turi:Aralash, fanlararo bog`lash, kichik guruhlarda ishlash
Darsning usuli: . mantiqiy fikrlash, hamkorlikda ishlash, fikr bayoni
Darsning jihozi: Darslik ,ko’rgazmali qurollar, tarqatma materiallar,slayd, ilmiy ma`lumotlar
Darsning borishi (reja): 45 daqiqa
1.Tashkiliy qism: 3 daqiqa
Salomlashish, tozalikni aniqlash, davomatni aniqlash,darsga tayyorgarlik ko`rish
2. Uyga vazifani so`rab baholash: 12 daqiqa og`zaki so`rov, daftarni tekshirish, tarqatma materiallar
1.Atrof-muhitning ifloslanishini keltirib chiqaradigan antropogen ta’sirning yo‘nalishlarini ayting?
2. Insonning Yer iqlimiga ta’sir qilishi qanday oqibatlarga olib keladi?
3. Suv muhitining antropogen ifloslanishining asosiy yo‘llarini ta’riflab bering.
4. Qanday manbalar atmosferani ifloslanishiga olib keladi?
3.Yangi mavzu bayoni:15 daqiqa
Tabiatni muhofaza qilish – bu yerdagi hayotni saqlab qolish, tabiiy boyliklardan oqilona foydalanish va qayta tiklash uchun xalqaro, davlat va mintaqaviy tadbirlar majmuyi sanaladi. Ushbu faoliyat insoniyatning hozirgi kuni va kelajak avlod manfaatlarini ko‘zlab amalga oshiriladi.
1948-yil tashkil etilgan Tabiatni muhofaza qilish Xalqaro Ittifoqi (TMQXI) va 1961-yil asos solingan Butunjahon yovvoyi tabiat jamg‘armasi (WWF) ushbu maqsadga xizmat qiladi. 1979-yil BMT Bosh Assambleyasida «Atrof-muhit bo‘yicha BMT dasturi» (YuNeP) tashkil etilgan edi. 1992-yilda BMTning Yer sayyorasi muammosi bo‘yicha Rio-de-Janeroda o‘tkazilgan BMT Bosh Assambleyasi tomonidan 2010-yil – Xalqaro bioxilma-xillik yili deb e’lon qilingan. 2010-yilda Nagoyada «2011–2020-yillarda bioxilma-xillikni saqlash va undan barqaror foydalanish sohasidagi strategik reja» Konvensiyasining qabul qilinishi ahamiyatga molik. O‘zbekistonda dastlabki 1979-yil ta’sis etilgan «Qizil kitob»da1979-yil ta’sis etilgan. 1983-yil nashrdan chiqqn Qizil kitobda umurtqali hayvonlar 1984-yil o‘simliklar 163 tur o‘simlik kiritilgan. Qo‘riqxonalar – quruqlik yuzasidagi hudud yoki suv havzasi, uning chegarasida barcha tabiat majmuyi – o‘simliklar, hayvonlar, tuproq va sh.k. davlat muhofazasi ostida bo‘ladi. Davlat buyurtma qo‘riqxonalari (zakazniklar) – muhofaza qilinadigan hududlar, ularda tabiiy boyliklardan cheklangan miqdorda foydalangan holda ovlanadigan hayvonlar va o‘simliklar muhofaza qilinadi. Milliy (tabiiy) bog‘lar – qo‘riqlanadigan hududlar va suv sathining cheklangan qismi, u yerda ekologik, tarixiy va estetik ahamiyatga ega tabiiy majmualar joylashgan. ,farqli ravishda, tashrif buyurish uchun bir qismi ochiq bo‘ladi. Botanika va zoologiya bog‘lari. Hayvonlarning va o‘simliklarning noyob turlari sonini saqlash va tiklash ,tabiatda yo‘q bo‘lib ketayotgan alohida organizm turlarini qutqarish imkonini beradi. Tabiat yodgorliklarida davlat tomonidan qo‘riqlanadigan daraxtzorlar, ko‘llar, sharsharalar, qadimiy bog‘lar, alohida daraxtlar, qadimgi turlar. kiritilgan burgut, boltayutar va boshqa hayvonlar qo‘riqxona faunasini tashkil etadi. Qo‘riqxonada tog‘ qo‘yi, yovvoyi cho‘chqa Turkiston silovsini, ko‘k sug‘ur, jayra, relikt yumronqoziq, qor barsi (irbis)Turkiston agamasi,echkemar, chipor ilon,churrak, yo`rg`a tuvaloq, suv burguti ,Buxoro bug`usi, jayron kabi hayvonlar ,saksovul,lola, shirach, tiring`il kabi o`simliklar muhofaza qilinadi
Do'stlaringiz bilan baham: |