T. C. NevşEHİr haci bektaş veli ÜNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ

Şekil 4: 
Yapısal İşsizlik
 
Kaynak:
(Gündoğan ve Biçerli, 2004: 207) 
Başlangıçta Emek Piyasası A ve Emek Piyasası B piyasalarında ücretin W0 
istihdamın ise E0 olduğunu varsayalım. B piyasasına talep artarken (D0’dan D1’e), 
A piyasasındaki talep azalmış olsun (D0’dan D1’e). B piyasasında ücretler artma 
yönünde esnek olduğundan ücret W1’e yükselirken, A piyasasında ücret azalma 

---

17 
yönünde esnek değilse E0 – E1 kadar işsizlik meydana gelir. İşsiz kalan A piyasası 
işçileri B piyasasına geçiş yapamayacakları için ‘’yapısal işsizlik’’ meydana gelir. 
Şekilde görüldüğü gibi, talep eğrileri sırasıyla D0A ve D0B dir. Her iki piyasada 
ücretler W0 ve istihdam E0 dır. B piyasasında ürünlerin ucuzlaması sonucu, o 
ürünlere olan talebin arttığını, A piyasasında ise, piyasanın dış rekabete açılması 
nedeniyle, A piyasasına olan talebin azaldığını varsayalım. Bu durumda B piyasasına 
olan talep eğrisi sağa kayarken A piyasası talep eğrisi sola kayacaktır (Gündoğan ve 
Biçerli,2004: 207). 
B piyasasında ücretler artma yönünde esnek olduğundan, belirli bir zaman sonra 
ücretler W0’dan W1’e yükselecek, istihdamda buna bağlı olarak E0’dan E1’e 
yükselecektir. Diğer taraftan A piyasasında ücretler azalma yönünde esnek olmadığı 
için bu durumda istihdam E0’dan E1’e azalacaktır. İşsiz kalan E0 – E1 kadar A 
piyasası işçisi iş piyasasında başka iş bulamazlarsa yapısal işsizlik meydana 
gelecektir. 
A piyasasında çalışanlar maliyetsiz bir biçimde B piyasası olmuş olsalardı, bu 
işsizlerin söz konusu piyasaya geçişleri ile işsizlik giderilirdi. Ama ilave emek için 
eğitim alması gerekirse bunun içinde maliyet gerekir. 
1.4.3.2.2.1. Mesleki Yapısal İşsizlik 
Mesleki açıdan yapısal işsizlik, herhangi bir iş arayanın mesleki becerisi ile 
ekonomide mevcut bulunan açık işlerin uyum içerisinde olmadığı bir durumu ifade 
etmektedir. Kimi iktisatçılar yapısal işsizliği teknolojik işsizlik olarak da 
nitelendirmektedirler. Burada terimlerden daha anlama bakılır. Burada anlatılmak 
istenen yapısal işsizliğin bir ekonomik sistemin yapısında meydana gelen 
değişmelerden ötürü ortaya çıkan işsizliğin varlığıdır. Yani at arabasının yerine 
motorlu taşıt kullanmamız ya da mektup yerine telefon kullanmamız örnek olarak 
verilebilir. 
Küçük yerleşim yerlerinde fabrika sektörüne geçilmesi yapısal işsizliği doğurur. 
Mesela küçük bakkallar yerine süper marketlerin açılması ya da küçük terzilerin 

---

18 
yerine giyim imalathanelerinin açılması gibi örnekler verilebilir. Böylece küçük 
yerleşim yerlerinde kişilerin işsiz olmalarına neden olmaktadır. İşlerini kaybeden bu 
kimselerden gençlerin yeniden iş bulma olanağı yaşça ileri olanlara kıyasla daha 
kolay olmaktadır. Bu nedenle yaşı ileri olan işsizlerin devletin desteğine ihtiyaçları 
bulunmaktadır (Zaim, 1997: 188-189). 
Ergür (2010), yapısal işsizlik dendiğinde akla ilk gelenin nitelik eksikliğinden ötürü 
işsizliğin oluştuğunu belirtmiştir. Bu dergide aslında anlatmak istediği asıl ihtiyaç 
duyulan mesleklerden çok popüler mesleklerin tercih edilmesidir. Yani artık 
piyasanın ihtiyaç duyduğu mesleklerden daha çok kişin zevk ve tercihine göre ya da 
daha çok gelir sağlayan mesleklere yığılmaların olmasıdır. Ve bu popüler meslekler 
dışında çalışanlar da bir süre sonra “Acaba yanlış mı yapıyorum?” diye düşünmeye 
başlamışlardır. Kişilerin zevk ve tercihine göre mesleklerini seçmeleri beraberinde 
bir süre sonra bulundukları işten hoşnut olmadıklarını göstermiştir. Bu durumda iş 
gücü piyasasında arz talep dengesizliğine ve eğitimli insanlarında işsiz kalmalarına 
sebep olmuştur (Ergür,2010: 21).