T. C. Bartin üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ TÜrk diLİ ve edebiyati anabiLİm dali yeni TÜrk edebiyati biLİm dali 2000-2010 arasi küÇÜrek öYKÜde postmodern izler yüksek lisans tezi hazirlayan tezcan kurt danişMan prof

3.3.7. Refik Algan/ Saat Kulesi 
Refik Algan, 
Saat Kulesi
’ndeki (Algan, 2009) küçürek öykülerde birçok 
mekânla okurun karşısına çıkar. Ağaçlı bahçesi olan tek katlı evin balkonu, geniş ve 
yeni asfaltlanmış yol, cadde, apartman dairesi, tapınak, kumsal, gemiler, camın yanı, ev, 
tren, banka, lokanta, deniz kıyısı, gök altı
 
vs. Bu mekânların çoğu anlatı kişisinin içinde 
bulunduğu ruhi duruma göre şekillenmiş yerler olarak değerlendirilebilir. 
Suskunluk
başlıklı anlatıdaki “
yüreğime yuva yapmıştı (…), yaşlı bir tapınağın gölgesine doğru 
(…), gemilere binip denizlere açılıyoruz.”
(s. 17) gibi ifadelerde geçen mekânlar, 
insanın yaşadığı dış dünyada gerçekleştirmek isteyip de gerçekleştiremediklerini, iç 
dünyasında yani hayalinde gerçekleştirmeye yönelmesini simgeler niteliktedir. Çünkü 
modern dönemdeki birey tasavvur ettiklerini gerçekleştiremediğinden içine kapanarak 
yersiz-yurtsuzlaşmıştır. Yersiz- yurtsuzlaşarak postmodern dönemde özne olarak ortaya 
çıkan bu kişi için artık 
yer
in bir önemi kalmamıştır. Onun için önemli olan şimdinin 
buradakiliğidir.
Somut olarak dış âlemde baktıklarını buğulanmış bir camın arkasından görmeye 
çalışan özne, aslında tam da böyle bir yaşamı tasavvur etmektedir. Çünkü aklı ile önce 
bakıp sonra gördükleri onu dış dünyadan iç dünyaya iterek toplum içinde 
yalnızlaşmasına sebep olmuştur. 
Bir Ayrılık
(s. 18) başlıklı anlatıda anne ve babası 

---

81 
ayrılmış bir çocuğun yalnızlığı kapalı bir mekân olan evin dış dünyaya açılan gözleri 
yani buğulanmış penceresi üzerinden 
“Camın yanına geç sen; cam da buğulanmış, 
görebiliyor musun?” 
denilerek verilmektedir. 
3.3.8. Cemal Şakar/ Hikâyât 
Hikâyât
adlı öykü kitabındaki anlatılarda mekân ögesi silikleştirilmiş 
durumdadır. Örneğin 
Av 
(
Şakar, 2010, 60) anlatısında bir avcı ile avın bir mekânda 
anlık karşılaşmaları verilir. Ama karşılaşmanın vuku bulduğu mekân ad bağlamında 
belirsizdir. Avcı-av ve 
“Çorak toprak…”
ifadeleri bağlamında düşünüldüğünde 
mekânın açık bir mekân olduğu aşikârdır. Buna göre anlatıdaki mekân yorumlanırsa her 
ne kadar avcı ile avın karşılaştığı mekân açık bir mekân olsa da silahın ateşlenmesiyle 
birlikte kurşunun muhatap olduğu av için –bu da tam belli değildir.- mekânın algısal 
bağlamda daraldığı ve akabinde de ölümle birlikte soyutlaştığı görülecektir. Bu yönüyle 
ise postmodern anlatıların en önemli özelliklerinden biri olan dar mekânların seçilmesi 
özelliği ortaya çıkar.
Geniş mekândan dar mekâna zorunlu bir geçişin örneği de 
Lamba 
(s. 62) başlıklı 
anlatıda görülür. Elindeki sapanla geniş bir mekân olan sokaktaki sokak lambalarını 
kıran anlatı kişisi, son işinde polise yakalanır ve dar bir mekân olan karakola götürülür. 
Yazar bu anlatısında da modernizmin insanlar üzerindeki olumsuzluklarını geniş 
mekândan dar mekâna geçmek suretiyle vermiştir. Bu yönüyle postmodern anlatıların 
mekân algısı zihinlerde belirginleşmiştir. 
Menzil 
(
63) başlıklı anlatıda önce 
ev 
dar bir mekân olarak belirir. Anlatı kişisi, 
varacağı bir yer olmamasına rağmen, her şeyi, bütün yüklerini geride bırakarak 
yalnızlaşmak
ister. Bu anlatıda anlatı kişisi yalnızlığını yok etmek için dar/ kapalı bir 
mekândan 
yolculuk
yapmak suretiyle geniş bir mekâna geçmeye çalışır.