Т ү р к І с т а н к І т а п ү Й

«Адамның діні 
достарының дініндей болады»
делінген. (Тирмизи)
Олай болса жасалу керек болған іс, айналамыздағы 
адамдарға, достарға мән беру және жаман достардан ұзақ 
болу керек. Арлы, намысты болып өмір сүруді қалаған адамға 
Хақ та’ала сол нәрсені нәсіп ететіні дін кітаптарда жазулы. 
Хадис шәрифте былай делінген:

---

ЖАНҰЯ
- 75 -
«Арлылықты талап еткен адамды, Аллаһу та’ала 
арлы етеді.» 
(Хаким)
Ар-намысты адам, жанұясының да арлы, пәк болуын 
қалайды. Оларды да жамандықтардан сақтайды. Өзі жаман 
болса, бір күні бала-шағасы да Аллаһ сақтасын жаман жолға 
түсуі мүмкін. Бала-шағасының арсыз болуын қай ата-ана 
қалауы мүмкін? 
Балаларға жақсы үлгі болу керек. Хадис шәрифтерде былай 
делінген: 
«Арлы болсаңдар, әйелдеріңде арлы болады. 
Ата-аналарыңа ихсан етсеңдер 
(жақсы қарасаңдар)
, 
балаларың да сендерге ихсан етеді!» 
(Табарани)
«Жамандықтан сақтану үшін, некелі өмір сүру және 
ар-намысты болу керек.» 
(Ибн Асакир) 
Арсыздықтың себебі
Қазіргі таңда батыс елдерінде зина, сафизм (лесбиандық), 
ливата (гомосексуализм), сияқты ар-намыссыздық, адами-
лыққа жат қатынастар кеңінен етек жаюда. Ал мұндай 
ессіздіктің келіп шығуының ең басты себебі әйел мен 
еркектердің бір-бірлерімен шектеусіз, бақылаусыз түрде 
кездесулері. Осының салдарынан батыста өмірін зина 
жасамай өткізген еркектер мен әйелдер өте аз кездеседі.
Еркек пен әйелдің еш ұялмай бірге отырулары, ашық 
сөйлесулері және кездесулерімен әйелдерге құрмет 
көрсетудеміз, олардың ақыларын орындаудамыз дей 
отырып, оларды осындай қауіп-қатерге өздері түсіруде. 
Ал мұсылмандарың әйелдері арлы, намысты және ұятты 
болатындықтан, ерлерінің жанында және барлық жерде 
де құрметті, қадірлі болғандықтан ерлері оларды мұндай 
қауіпті жағдайларға және қорлықтарға жолатпайды. Әркім 
ең қатты жақсы көретін және құнды нәрселерін өзі үшін 
сақтайтынындай, мұсылмандар да өздеріне барлық нәрседен 
қадірлі, қымбатты және құрметті деп білген әйелдерін және 

---

ЖАНҰЯ
- 76 -
күйеулерін ұшып бара жатқан құстан да қорғаштайды. Ал 
бұл махаббатының көптігінен болатын дүние. 
Еуропалықтар мұндай ахлақ және намыс сезімінен алшақ 
қалған. Ол жақта еркектің өз әйелін немесе әйелі өз күйеуін 
қызғануы өте күлкілі және ақымақтық деп қаралады. Мысалы, 
бір жерде пәленше қызғаншақ екен делінсе, тәрбиесіз, ақымақ 
деп есептеледі. Бұл қате түсінік.