Suv ostida sakson ming kilometr

1 

Omar -  juda katta dengiz qisqichbaqasi.

373

---

So'nggi  kuchimni  to'plab,  uning  ortidan  bor- 

dim va yaxlit qoyadan yigirma metrcha yugurib,  bir 

zumda tog'ning eng cho‘qqisiga chiqdim.

O'zimiz  chiqqan  qiyalikka  qayrilib  qaradim.  Biz 

chiqqan  tomonda  tog'ning  balandligi  vodiydan 

cho'qqigacha yetti yuz futdan oshmas edi.  Biroq ik- 

kinchi tarafi kamida bir yarim ming fut pastga qiya- 

lab ketgan edi.

Hayratlangan ko'zlarim oldida ulkan, juda yorqin 

pasttekislik yastanib yotar edi.  Bizdan ellik fut cha- 

masi  pastroqda  katta  krater  bor  edi.  Lava  oqimlari 

olov  sharshara  singari  qiyalik  boylab  pastga  oqib 

tushardi.  Bu  vulqon  ulkan  mash’ala  singari  uning 

etagida  yastanib  yotgan  pasttekislikning  ufqigacha 

yoritib turar edi.

Vulqondan alanga emas,  lava otilib chiqardi.  Yer 

qatlamlarida qizib, oqish rangga aylangan lava oqi- 

mi  suvga  tushib,  o'zi  sovuguncha  suvni  bug'ga  ay-  ' 

lantirib turardi.  Haroratning har xilligi  tufayli hosil 

bo'lgan  suvning  kuchli  oqimi  bug'ni  bir  chekkaga 

surib  borar,  olov  lava  oqimi  esa  tog'  etaklarigacha 

dumalab tushardi.

Ko'z  o'ngimda  tomlari  va  devorlari  qulagan 

vayrona  uyumlar,  ibodatxonaning  to'ntarilgan 

peshtoqlari,  yerda yotgan  ustunlari  bilan  o'lik  sha- 

har  namoyon  bo'ldi.  Bu  imoratlar  toskan  uslubiga 

o'xshar edi.

Olisda,  tekislikda,  ulkan vodoprovod vayronalari 

osilib yotardi;  tog'  etaklariga yaqinroq yerda nima- 

si  bilandir  Afina  Parfenonini1  eslatadigan  ulug'vor 

Akropolning qoldiqlari  ko'zga  tashlanardi;  u yerda, 

qirg'oq  bo'yida  saqlanib  qolgan  ba’zi  joylar,  savdo 

kemalari va harbiy triremalar uchun boshpana vazi-