Sutni qayta ishlash va sut mahsulotlari ishlab chiqarish texnologiyasi

SOG„IB OLINGAN, SOG„GANDAN SO„NG 2 SOAT ORASIDA 20 0C XARORATGACHA 
SOVUTILIB FIL‟TRLANGAN BO„LISHI KERAK. SUTNI QABUL QILISH VAQTIDA 
SUTNING XARORATI 10
0
C DAN OSHMAGAN BO„LISHI LOZIM.
•
TASHQI KO„RINISHI VA KONSISTENTSIYASI JIXATIDAN SUT BIR JINSLI 
SUYUQLIK, RANGI SARG„ISHROQ-OQ, CHO„KMASIZ, ZICHLIGI 1027 KG/M3 GA 
TENG BO„LISHI KERAK.
•
FIZIK-KIMYOVIY VA MIKROBIOLOGIK KO„RSATKICHLARIGA QARAB SUT UCH 
NAVGA: OLIY, BIRINCHI VA IKKINCHI NAVLARGA BO„LINADI.

---

Sutning fizik-kimyoviy ko„rsatkichlari
 

Ko‘rsatkichlar 

Navlar uchun miqdori 
Oliy 
1 
2 
Kislotaligi, 
0
T 
16-18 
16-18 
16-20 
Etalon bo‘yicha tozaliligi 
1 
1 
2 
Bakterial obsemenennost’, mg/sm3 
300 gacha 
300 dan 500 
gacha 
500 dan 4000 
gacha 
Somatik xujayralar miqdori, mg/sm3 
1000 
1000 
1000 

---

Sutni tozalash sharoiti va usullari
Qabul qilingan sut tabiiy chiqindilar (mikroorganizmlar) va 
mexanik iflosliklardan yo‘qotish maqsadida tozalanadi.
Bunday tozalash og‘irlik kuchi yoki bosim va markazdan qochma 
kuchlar yordamida xarakatlanuvchi separator-sut tozalash 
jixozlarida olib boriladi. Fil’trlash paytida sut metall va matodan 
tayyorlangan fil’tr to‘siqlarining qarshiligiga dosh berishi kerak. 
Suyuqlik fil’tr to‘siqlaridan o‘tgach, bu to‘siqlarida sut tarkibida 
bo‘lgan chiqindilar ushlab qolinadi. Shuning uchun xar 15-20 
minutdan so‘ng fil’trdagi chiqindilar ajratib olinadi. Sutni mexanik 
chiqindilardan tozalash uchun bosim ostida ishlaydigan sut tozalash 
apparatlari qo‘llaniladi. Sutning qanchalik effektli tozalanishi shu 
bosimga bog‘lik bo‘ladi. Tozalash jixoziga sut 2×105 Pa bosimda 
kelib tushadi.

---

 
SUT TARKIBIDA SUT PLAZMASI VA BEGONA CHIQINDI ZARRACHALARI 
BO‘LADI. MANA SHU ZARRACHALAR ZICHLIGI ORASIDAGI FARQ 
XISOBIDAN BU JIXOZLARDA SUTNI TOZALASH AMALGA OSHIRILADI. 
BEGONA CHIQINDILARNING ZICHLIGI SUT PLAZMASIGA QARAGANDA 
KATTA, SHUNING UCHUN ULAR MARKAZDAN QOCHMA KUCH 
TA’SIRIDA BARABAN DEVORIGA KELIB TUSHADI. 
SEPARATOR 
– SUT 
TOZALASH JIXOZIDA SUTNI TOZALASH QUYIDAGICHA OLIB BORILADI.
TOZALASH UCHUN KELTIRILGAN SUT JIXOZNING MARKAZIY TRUBASI 
ORQALI LIKOPCHA USHLAGICHGA KELIB TUSHADI. SO‘NGRA SUT 
LIKOPCHA USHLAGICH VA LIKOPCHALAR ORALIG‘IDAGI 
BO‘SHLIQDAN O‘TADI VA LIKOPCHALAR ORQALI YUQORIGA 
KO‘TARILADI XAMDA BARABAN QOPQOG‘IDAGI TESHIKDAN CHIQADI. 
SUTNI TOZALASH JARAYONI LIKOPCHA USHLAGICHDA BOSHLANIB 
LIKOPCHALAR ORASIDAGI BO‘SHLIQLARDA TUGAYDI.
BU JIXOZLARDA SUTDAGI MEXANIK CHIQINDILARNING YANADA 
KO‘PROQ CHO‘KMAGA TUSHIRISH UCHUN SUT 30-45
0
C XARORATDA 
TOZALANADI XOZIRGI PAYTDA SUTNING UZLUKSIZ ISITIB BERUVCHI 
PLASTINKALI ISITGICHLAR QO‘LLANILADI.

---

•