Sug‘urta faoliyatini davlat tomonidan tartibga solishning nazariy va xuquqiy asoslari

2008-2015 yillarda O’zbekiston sug’urta kompaniyalari kapitalizatsiya 

darajasidagi o’zgarishlar dinamikasi

1


Faoliyat turi 


2008 yil 

1 yanvardan 

2010 yil 

1 yanvardan 

2014 yil 

1 iyuldan 
Umumiy sug’urta 500 ming. doll. 
750 ming. EVRO
1,5 mln. EVRO 
Hayot sug’urtasi
750 ming. doll. 
1 mln. EVRO
2,0 mln.EVRO 
Majburiy sug’urta 1 mln. doll.
1,5 mln. EVRO 
3,0 mln.EVRO
Faqat

qayta
sug’urta 

3 mln. doll.
4 mln. EVRO 
6,0 mln.EVRO
2008 yil 21 mayda qabul qilingan O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 

PQ-872-sonli “Sug’urta xizmatlari bozorini rivojlantirishga oid qo’shimcha

chora-tadbirlar 
to’g’risida”gi Qaroriga asosan faoliyat turiga qarab
sug’urtalovchilarning ustav kapitaliga yangi talablar qo’yildi. Shuningdek, 
1
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Qarorlari va Vazirlar Mahkamasining qarorlari asosida magistr tomonidan 

tayyorlandi.

---

43
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2010 yil 26 noyabrda qabul qilgan 

“2011 - 2015 yillarda respublika moliya-bank tizimini yanada isloh qilish va

barqarorligini oshirish hamda yuqori xalqaro reyting ko’rsatkichlariga 
erishishning ustuvor yo’nalishlari to’g’risida” PQ-1438-son Qaroriga muvofiq,
2015 yil 1 yanvar holatiga milliy sug’urtalovchilar ustav kapitalining miqdori 
quyidagi jadvalda keltirilgan miqdorlarga etkazilishi lozim (2-jadvalga qarang).
Shundan kelib chiqib xulosa o’rnida shuni ta’kidlash joizki, sug’urta 
tashkilotlari faoliyatini vujudga keltiruvchi iqtisodiy shart-sharoitlar uzoq
tarixga ega bo’lib, turli davrlarda har xil xususiyatlarga ega bo’lgan. Avvalo, 
sug’urta tashkilotlari faoliyatini vujudga kelishida xavf-xatarlarning doimo
mavjud bo’lish ehtimoli katta o’rin egallaydi. Shu tufayli, sug’urta tashkiloti 
deganda sug’urta shartnomasiga muvofiq sug’urta tovoni (sug’urta puli)
to’lovini amalga oshirish majburiyatini oluvchi yuridik shaxs sug’urtalovchi deb 
hisoblanadi. Sug’urtalovchi sug’urta hodisalari yuzaga kelishini bartaraf etish va
oldini olishga oid chora-tadbirlarni maxsus vakolatli davlat organi tomonidan 
belgilangan tartibda va shartlarda moliyalashtirishga haqli. Sug’urtalovchilar
sug’urtani amalga oshirish bilan bevosita bog’liq bo’lmagan tadbirkorlik 
faoliyati bilan shug’ullanishlari mumkin emas.