Sud va huquqni muhofaza qilish organlari

185Advokatning yordamchisi va uning maqomi.
Advokat 
yordamchiga 
ega 
bolishi 
mumkin. 
0 
‗zbekiston 
Respublikasining 
yuridik 
m 
a‘lum 
otga 
ega 
bo‗lgan 
fuqarosi 
advokat 
yordamchisi 
bo'lishi 
mumkin. 
Advokat 
yordamchisi 
advokat 
huquqlariga 
ega 
bo‗lmaydi 
hamda 
uning 
surishtiruv, 
dastlabki tergov organlarida, sudlarda va boshqa davlat organlarida ishlami olib borishiga 
yo‗l qo‗yilmaydi. Advokat yordamchisi advokat ko'rsatmasiga binoan advokatning 

---

yurituvidagi 
ishlar 
bo‗yicha 
topshiriqlami 
bajaradi, 
advokatning 
protsessual 
vakolatlariga 
taalluqli 
ishlar 
bundan 
mustasno. 
A 
dvokat 
yordam 
chisining 
mehnat 
sharoitlari 
qonun 
hujjatlarida 
belgilangan 
tartibda 
tuziladigan 
m 
ehnat 
shartnom 
asi 
bilan 
belgilanadi. 
186Advokatlik faoliyatining kafolatlari
Advokatlik 
faoliyatining 
kafolati 
bu 
advokatning 
hayoti 
va 
sog‗lig‗i, 
kasbiy 
huquqlari, 
sha‘ni 
va 
qadr-qim 
m 
ati 
davlat 
muhofazasida 
ekanligidir. 
Advokatning 
kasbiy 
faoliyatiga 
har 
qanday 
aralashishga, 
o‗z 
kasbiy 
vazifalarini 
bajarish 
chog‗ida 
olingan 
biror-bir 
ma‘lumotlarni 
ma'lum 
qilishni 
talab 
qilish, 
shuningdek, 
advokatlik 
birlashmalarining 
mansabdor 
shaxslari 
va 
texnik 
xodimlaridan 
xuddi 
shunday 
ma‘lumotlarni 
oshkor 
qilishni talab qilish man etiladi. Advokatning o‗z kasbiy vazifalarini bajarishi chog‗ida unga 
har 
qanday 
ta‘sir 
o‗tkazilishiga 
yo*l qo‗yilmaydi («Advokatlik faoliyatining kafolatlari va advokatlarning ijtimoiy himoyasi 
to‗g‗risida»gi 
Q 
onunning 
7- 
moddasi).
187Advokatga berilgan ijtimoyir huquqlar 
Advokatura 
ishini 
takomillashtirish 
uning 
xodimlari 
tarkibi 
bilan 
bevosita 
bog‗liqdir. 
«Advokatura 
toQonunda 
(3-m.) 
belgilangan 
tartibda 
advokat 
maqomtni 
olgan 
va 
advokatlik 
faoliyati 
bilan 
shug'ullanish huquqini olgan shaxs 
advokat 
hisoblanadi. 
Nomzodlarga quyidagi talablar qo 
‘yiladi: 
- 
0 
‗zbekiston 
Respublikasi 
fuqaroligi; 
- 
oliy 
yuridik 
ma‘lumotga 
egalik; 
- 
malaka 
imtihonini 
topshirish; 
- advokatlik faoliyati bilan shug‗ullanish huquqini beruvchi litsenziyani olish. 
Advokatlik 
faoliyati 
bilan 
shug‗ullanish 
huquqini 
beruvchi 
litsenziya 
QR 
Adliya 
vazirligi, 
viloyatlar 
va 
Toshkent 
shahar 
hokimliklari 
adliya 
boshqarmalari 
tomonidan 
tegishli 
m 
alaka 

---

komissiyalarining qaroriga asosan beriladi. Belgilangan tartibda muomalaga layoqatsiz yoki 
muomala 
layoqati 
cheklangan 
deb topilgan shaxslar, shuningdek, sudlanganligi bekor qilinmagan yoki olib tashlanmagan 
shaxslaming 
advokatlik 
faoliyati 
bilan 
shug‗ullanishiga 
yo‗l 
qo‗yilmaydi. 
Advokat tegishli malaka komissiyasiningmajlisida qasamyod qabul qiladi. Qasamyodmatni 0 
‗zbekiston Respublikasining «Advokatlik faoliyatining kafolatlari va advokatlaming ijtimoiy 
himoyasi to‗g‗risida»gi Qonunida belgilangan
 
188Advakatning jinoyat sudlovda ishtiroki va uning vakolotlari. 
Jinoyat 
ishlari 
bo‗yicha 
himoyani 
amalga 
oshirishda 
advokat 
ayblanuvchini oqlovchi yoki uning javobgarligini yengillashtiruvchi holatlarni aniqlash 
maqsadida 
qonunda 
ko‗rsatilgan 
barcha 
usullar 
va 
vositalardan 
foydalanishi 
va 
ayblanuvchiga 
(gumon 
qilinuvchiga, 
sudlanuvchiga) 
zarur 
yuridik 
yordamni 
ko£rsatishi 
shart. 
Himoyadagi 
shaxsning 
huquqlarini 
ta‘minlash 
maqsadida 
qonunda 
advokat 
gumon 
qilinuvchi, 
ayblanuvchi 
yoki 
sudlanuvchini 
himoya 
qilishni 
o‗z 
zimmasiga 
olgach, 
ulami 
himoya qilishdan bosh tortishi ta‘qiqlanishi belgilangan, mijozning o‗zi uni ozod etgan hollar 
bundan mustasnodir. Advokat o z vakolatlaridan manfaatlarini himoya qilish 
to 
p 
sh 
irig 
‗ini 
olgan 
shaxsning 
zarariga 
foydalanishga, 
shuningdek, 
yuridik 
yordam 
so‗rab 
murojaat 
etgan 
shaxsning 
holatini og‗irlashtiruvchi kasbiy nuqtayi nazar bilan yondashishga haqli emas. Jinoyat va 
fuqarolik ishlarida qatnashayotgan advokat xolis va beg'araz bo‗lishi lozim
 
189Advokatlik faoliyatining tashkiliy shakllari.
- 
advokat 
o‗z 
kasbiy 
vazifalarini 
bajarishi 
munosabati 
bilan 
olgan tan jarohatlari yoki soglig'iga boshqacha tarzda yetkazilgan shikastlanish oqibatida o‗z 
kasbiy faoliyatini amalga oshirish vaqtida yoki bunday faoliyatini tugatganidan keyin halok 
bo‗lganda (vafot etganda). uning merosxo'rlariga - advokato‗rtacha oylik ish haqiningellik 
barobari miqdorida;advokat o'z kasbiy vazifalarini bajarishi munosabati bilanbundan keyin 
advokatlik faoliyati bilan shug‗ullanish imkoniyatini istisno etadigan darajada mayib 
bolganda yoki sog‗lig‗igaboshqacha tarzda shikast yetkazilganda - advokat o‗rtacha oylik ish 
haqining yigirma besh barobari miqdorida advokat o‗z kasbiy vazifalarini bajarishi 
munosabati 
bilan 
uning bundan keyin advokatlik faoliyati bilan shug‗ullanishimkoniyatini istisno etadigan 

---

darajada mehnat qobiliyatini uzilkesil yo£qotishga olib bormaydigan tan jarohatlari olganda 
yoki 
sog‗lig*iga boshqacha tarzda shikast yetkazilganda - advokato‗rtacha oylik ish haqining besh 
barobari miqdorida.«Advokatura to‗g‗risida»gi Qonun va advokatura faoliyatini tartibga 
soluvchi boshqa qonun hujjatlari talablarini buzganlik uchun, shuningdek, advokat nomiga 
dog‗ tushiruvchi xattiharakatlarni sodir qilganlik uchun advokatlar intizom iyjavobgarlikka 
tortilishi mumkin.

 
190)Advokatlar hay‘ati rayosati va a‘zolari.? 
Rayosat raisi hay‘at a‘zolari umumiy yig‗ilishida hay‘at a zolari orasidan ochiq ovoz berish 
yo‗li bilan 5 yil muddatga saylanadi. Biroq ayrim hay‘atlarda bu qoidaga amal 
qilinmaydi:rais umumiy yig‗ilish (konferensiya) tom onidan yig‗ilish ko‗rsatgan bir necha 
nomzodlar orasidan yashirin ovoz berish yo‗li bilan saylanadi. Rayosat majlisida rayosat 
tarkibining kamida uchdan ikki qismi hozir bo Iganda hay‘atga qabul qilish, undan chiqarish 
va bo‗shatish m asalalarini k o ‗rib chiqishga haqlidir. Uning qarorlari ko‗pchilik ovoz bilan 
qabul qilinadi. Ovozlar soni teng bolganida, muhokama qilinayotgan masalani ko‗ribchiqish 
rayosatning keyingi majlisiga qoldiriladi va bu majlisga oldin kelmagan a‘zolarchaqiriladi. 
191)Advokatlar hay‘ati Rayosat vakolatlari.? 
A dvokatlar hay‘ati rayosati advokatlarning umumiy yig‗ilishlari orasidagi davrda doimiy 
faoliyat yuritadigan ijroiya organi hisoblanib, advokatlar hay‘ati a‘zolarining umumiy 
yig‗ilishida (konferensiyasida) ochiq yoki yopiq ovoz berish yo‗li bilan besh yil m uddatga 
hay‘at a‘zolarining soni va ish hajmini hisobga oigan holda beîgilanadigan miqdorda 
saylanadi. Rayosat tarkibiga saylanadigan nomzodlar ovoz berishda qatnashgan 
advokatlarning ko'pchilik ovozini oigan bo‗lishi lowww.ziyouz.com kutubxonasi zim. 
Rayosat tarkibidan uning biror a'zosi chiqqan hollarda qo shimcha saylovlar o‗tkazilishi 
mumkin. Shtat lavozimlarini egallagan rayosat a‘zolari hay‘at mablag‗lari hisobidan maosh 
oladilar va advokatlik amaliyoti bilan shug'ullanishga ham haqlidirlar. Rayosat raisi hay‘at 
a‘zolari umumiy yig‗ilishida hay‘at a zolari orasidan ochiq ovoz berish yo‗li bilan 5 yil 
muddatga saylanadi. Biroq ayrim hay‘atlarda bu qoidaga amal qilinmaydi: rais umumiy 
yig‗ilish (konferensiya) tom onidan yig‗ilish ko‗rsatgan bir necha nomzodlar orasidan 

---

yashirin ovoz berish yo‗li bilan saylanadi. Rayosat advokatlar hay‘atini boshqarishni amalga 
oshirish uchun zarur bolgan keng vakolatlarga egadir. Rayosat advokatlar hay‘ati 
a‘zolarining umumiy yig'ilishini (konferensiyasini) chaqiradi: - belgilangan tartibda yuridik 
maslahatxonalarni tashkil etadi va ularning faoliyatiga rahbarlik qiladi; - yundik 
maslahatxonalaming va ayrim advokatlaming ishlarini tekshiruvdan o‗tkazadi; - yuridik 
maslahatxonalaming mudirlarini tayinlaydi va lavozimidan ozod qiladi; ^ - hay‘at a‘zoligiga 
advokatlarni yuridik m aslahatxonalar bo yicha taqsimlaydi, ulami bir maslahatxonadan 
ikkinchisiga o tkazish masalasini hal qiladi, shuningdek, hay‘at a‘zoligidan chiqaradi; - 
yuridik maslahatxonalaming shtatlari va smetalarini tasdiqlaydi; 
192)Advokatlik byurolari va ularning vazifalari.? Advokatlik byurosi advokatlik faoliyatini 
yakka tartibda amalga oshirish uchun advokat tom onidan ta‘sis etilgan, notijorat tashkiloti 
bo‗lgan advokatlik tuzilmasidir. Yakka tartibda deganda, advokat o ‗z faoliyatini tashkiliy 
jihatdan boshqa advokatlar bilan doim iy ravishda birlashm agan holda amalga oshirilishi 
tushunilishi kerak. Lekin shu bilan birga, murakkab jinoyat va fuqarolik ishlari va h.k.lar 
bo‗yicha yuridik yordam ko‗rsatishda advokat boshqa advokatlar bilan kuchlarini 
birlashtirish huquqiga ega emasligi tushunilmasligi kerak. Shuningdek, advokatlik byurosida 
advokat yordamchisi va stajori ham ko‗rsatishi mumkin. Advokatlik byurosining ta ‘sis 
hujjati muassis tom onidan tasdiqlanadigan ustavidir. Byuro o‗z faoliyatida 0 ‗zbekiston 
Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlariga, 0 ‗zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi 
palatalarining qarorlariga, 0 ‗zbekiston Respublikasi Prezidenti Farmonlari, Qarorlari va 
Farmoyishlariga, 0 ‗zbekiston Respublikasi Vazirlar M ahkamasi qarorlari va 
farmoyishlariga hamda boshqa qonun hujjatlariga, shuningdek, 0 ‗zbekiston Respublikasi 
Advokatlar palatasi va uning hududiy boshqarmalari qarorlariga, 0 ‗zbekiston Respublikasi 
Advokatlarining kasb etikasi qoidalariga va ustavga amal qiladi. Byuroni boshqarish uchun 
advokat quyidagi huquqlarga ega: • byuroning samarali ishlashini ta ‘minlaydi; • byuro 
faoliyatining asosiy yo‗nalishlarini belgilaydi; • byuro ustavini tasdiqlaydi, shuningdek, unga 
o'zgartirish va qo‗shim chalar kiritadi; • ichki m ehnat tartib-qoidalarini va boshqa lokal 
hujjatlami tasdiqlaydi; • byuro tuzilmasini, smeta xarajatlarini, byuro xodimlarining shtatlari 
va ish haqi miqdorlarini tasdiqlaydi; • byuro nomidan ish yuritadi va uni ishonchnomasiz 
ifoda etadi; • xo‗jalik, fuqaroviy-huquqiy va boshqa shartnom alar tuzadi; 494 • byuro 
xodimlari, shu jum ladan, advokatning stajorlari va yordamchilari bilan m ehnat shartnom 

---

alari (kontraktlar) tuzadi va bekor qiladi; • advokat tom onidan ishni olib borishga order 
blanklari hisobini yuritadi, saqlanilishi va maqsadli foydalanishini ta‘minlaydi; • buyruqlar, 
farmoyishlar va boshqa lokal hujjatlar chiqaradi; • byuroni qayta tashkil etish va tugatish to 
‗g‗risida qaror qabul qiladi; • byuro faoliyati bilan bogiiq boshqa qarorlar qabul qiladi. 
Byuroni qayta tashkil etish va tugatish qonun hujjatlariga va advokatlik byurosi ustaviga 
muvofiq amalga oshiriladi. Byuro o ‗z faoliyati natijalari hisobini olib boradi va belgilangan 
tartibda tegishli tashkilotlarga hisobotlar taqdim etadi. 
193)Advokatlik byurolari, hay‘atlari va firmalarini ro‘yxatga olish tartibi.? 
2. Adliya organlari Davlat ro‗yxatidan o‗tkazilishi kerak bo‗lgan advokaturaning 
tashkiliy tuzilmalari quyidagilar hisoblanadi: 
advokatlar hay‘ati; 
advokatlik firmasi; 
advokatlik byurosi. 
3. Advokatlik hay‘atlari firmalari va byurolari davlat ro‗yxatidan o‗tkazilishi uchun 
davlat tilida bajarilgan quyidagi hujjatlarni taqdim etadilar: 
davlat ro‗yxatidan o‗tkazish to‗g‗risidagi ariza; 
advokatlik byurosi tashkil etish to‗g‗risidagi qaror (advokatlik faoliyati bilan 
shug‗ullanish huquqini beruvchi litsenziyani oluvchi shaxsning arizasi), advokatlik firmasi, 
hay‘atining ta‘sis shartnomasi va ustavi tasdiqlanganligi to‗g‗risida ta‘sis majlisi bayoni; 
ta‘sis shartnomasining tasdiqlangan nusxalari; 
advokatlik byurosi, firmasi yoxud hay‘atining muassislari (sheriklar) tomonidan 
tasdiqlangan ustavi ikki nusxada (ip o‗tkazib bog‗langan va tartib raqami qo‗yilgan holda); 
muhr va burchakli shtampning (mavjud advokatlar hay‘ati uchun muhr va burchakli 
shtamp ottiski), emblema yoki gerb bo‗lgan taqdirda ularning ham ikki nusxadagi namunasi 
eskizi; 
advokatlik byurosi, hay‘ati va firmasi ro‗yxatdan o‗tkazilganligi uchun davlat 
bojining belgilangan miqdori to‗langanligidan dalolat beruvchi bank to‗lov hujjati. 
Ro‗yxatdan o‗tkazish advokatlik byurosi, firmasi, hay‘ati joylashgan joydagi tegishli 
adliya organi tomonidan amalga oshiriladi. 
Advokatlik byurosi, hay‘ati, firmasini davlat ro‗yxatidan o‗tkazish hamda muhrlar va 
shtamplar namunalari eskizlarini, emblema va gerb bo‗lgan taqdirda ularning namunalari 

---

eskizlarini tasdiqlash zarur hujjatlar ilova qilingan holda ariza olingan paytdan boshlab 20 ish 
kunidan kechikmay amalga oshiriladi. 
Ro‗yxatdan o‗tkazish uchun taqdim etilgan hujjatlar amaldagi qonun hujjatlariga zid 
bo‗lgan taqdirda ro‗yxatdan o‗tkazishni amalga oshiruvchi organ tomonidan bir hafta 
muddatda ariza beruvchiga taqdim etilgan hujjatlarni amaldagi qonun hujjatlariga 
muvofiqlashtirish to‗g‗risida tavsiya beriladi, tavsiya bajarmagan taqdirda ariza beruvchiga 
yozma xulosa beriladi, unda ro‗yxatdan o‗tkazish rad etilishining sababi aniq dalillanadi. 
194)Advokat kasbiy faoliyatini amalga oshirishdagi
 
huquqlari. ? 
.A.dvokat kasbiy faoliyatini amalga oshirish chog‗ida quyidagi huquqlarga ega: tegishli 
masalalarni hal etishga vakolatli bo‗lgan barcha organlar, korxonalar, muassasalar va 
tashkilotlarda jismoniy va yuridik shaxslarning topshirig‗iga muvofiq ularning manfaatlarini 
ifoda etish va huquklarini himoya qilish; sudlar-da, shuningdek ma‘muriy huquqbuzarlik 
to‗g‗risidagi ishlarni ko‗rib chiqayotgan organlarda dalil sifatida foydalani-shi mumkin 
bo‗lgan faktlar to‗g‗risidagi ma‘lumotlarni to‗plash; yuridik yordam ko‗rsatilishi munosabati 
bilan davlat or-ganlaridan hamda jamoat birlashmalaridan zarur bo‗lgan ma‘lumotnomalar, 
tavsifnomalar va boshqa hujjatlarni so‗rash va olish; unga vakolat bergan yoki uning 
himoyasida ish yuritayotgan sudga va boshqa davlat organlariga to‗plangan materi-allarni 
taqsim etish; mansabdor shax-slarga iltimosnoma va shikoyat berish hamda ulardan yozma 
tarzda dalil-isbot-li javob olish; qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa harakatlarni 
bajarish. 
195)Advokatlik faoliyatining kafolati? 
O‗ZBEKISTON RESPUBLIKASINING QONUNI