Sud va huquqni muhofaza qilish organlari

vakolatlardan f
oydalanadi. U:
- O ‗zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga qonunchilik tashabbusi bilan murojaat etishi 
mumkin; 
- O ‗zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudining m ajlislarida ishtirok etishi, uning 
ko‗rib chiqishi uchun masalalar kiritishi va ko‗rilayotgan masala yuzasidan fikr bildirishi 
mumkin;
- 0 ‗zbekiston Respublikasi Oliy sudi plenumi majlislarida ishtirok etadi, ko‗rilayotgan ishlar 
bo‗yicha va muhokama qilinayotgan masalalar yuzasidan fikr bildiradi, qonun hujjatlarini 
qo‗llash bilan bogliq masalalar bo‗yicha Plenum tushuntirishlar berishi xususida takliflar 
kiritadi; 
- O ‗zbekiston Respublikasi Oliy xo‗jalik sudi plenumi majlislarida ishtirok etadi, 
muhokama qilinayotgan masalalar yuzasidan fikr bildiradi, qonun hujjatlarini qollash bilan 
bogliq masalalar bo‗yicha Plenum tushuntirishlar berishi xususida takliflar kiritadi;
- 0 ‗zbekiston Respublikasi Bosh Prokuraturasi hay‘atining tarkibini tasdiqlash to‗g‗risidagi 
takliflarni 0 ‗zbekiston Respublikasi Prezidentiga kiritadi;
-prokuratura organlari xodimlariga darajali unvonlar beradi va oliy darajali unvonlar berish 
to‗g‗risidagi taqdimnoma bilan 0 ‗zbekiston Respublikasi Prezidentiga murojaat etadi;
-prokuratura organlari xodimlarini 0 ‗zbekiston Respublikasi davlat mukofotlariga taqdim 
etadi; -prokuratura organlari xodimlarini « 0 ‗zbekiston Re^putlikasi prokuraturasining faxriy 
xodimi» ko'krak nishoni bill- i taqdirlaydi; 
- buyruqlar chiqaradi ham da prokuratura organlarining tarkibiy boiinmalari to^risidagi 
nizomlarni tasdiqlaydi; 
-ch elel davlatlarining tegishli organlari bilan ham korlik to‗g‗risida bitimlar tuzadi; - qonun 
hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlami amalga oshiradi. 
135. Bosh prokurorining birinchi o‘rinbosari vakolotlari 
0 ‗zbekiston Respublikasi Bosh Prokurorining buyruqlari asosida va ulami ijro etish uchun o 
‗ziga bo‗ysunuvchi xocMmlarning hammasi uchun majburiy bo‗lgan buyruqlar chiqarad: 
Qoraqalpog'iston Respublikasi prokurorining 0 ‗zbekiston Respublikasi Bosh Prokurori 
tonionidan lavozimga tayinlanadigan va lavozi:nidan ozod etiladigan birinchi o‗rinbosari va 
o‗rinbosarlari bo‗ladi.

---

136. Bosh prokurorining o‘rinbosarlari vakolotlari. 
Prokuror o‗z zimmasiga yuklangan vazifalarni bajara borib: 
fuqaroning huquq va erkinliklari buzilganligi to‗g‗risidagi arizalar, shikoyatlar hamda boshqa 
ma‘lumotlarni ko‗rib chiqadi va tekshiradi; 
arizachilarga ularning huquq va erkinliklarini himoya qilish tartibini tushuntiradi; 
fuqaroning huquq va erkinliklari buzilishining oldini olish va bartaraf etish, qonunni buzgan 
shaxslarni javobgarlikka tortish hamda yetkazilgan zararni qoplash chora-tadbirlarini ko‗radi; 
ushbu Qonunning 
22-moddasida 
nazarda tutilgan vakolatlardan foydalanadi. 
137. Xarbiy prokuror va uning o‘rinbosarlari vakolotlari. 
0 ‗zbekiston Respublikasining yagona tizimiga harbiy prokuratura ham kiradi. Harbiy 
prokuraturaning asosiy vazifalariga: 0 ‗zbekiston Respublikasidaqonun ustuvorligini ta ‘m 
inlash, d a v la t xavfsizligi, hududiy daxlsizlik va qo‗shinlardagi harbiy tayyorgarlik 
bo‗yicha qonun ustuvorligini ta‘minlash, harbiylarning hamda ular oilalarining huquq va 
erkinliklarini muhofaza qilish, Qurolli Kuchlarning qonuniy manfaatlarini kasbiy 
huquqbuzarliklardan himoya qilish va bunday huquqbuzarliklaming oldini olish kiradi. 
138. Viloyat prokurorlari va ularning o‘rinbosarlari vakolotlari 
139 O‘zbekiston Respublikasi Prokuraturasining markaziy apparati..
Bosh Prokuraturasi prokuratura organlarining faoliyati ustidan tezkor rahbarlikni amalga 
oshirish maqsadida tashkil etilgan bo‗lib, o‗zida yetarlicha kuchli davlat apparatini namoyon 
etadi. Bu apparat nafaqat quyi prokuratura idoralarining faoliyati ustidan rahbarlikni amalga 
oshiradi, balki bevosita davlatdagi qonunlarning aniq va bir xilda ijro etilishini amalga 
oshirish bilan birga eng mas‘uliyatli, o‗ta m uhim vazifalarni bajaradi, 
140. Bosh prokurorini prokuratura organlari ustidan rahbarligi yuzasidan vakolatlari 
0 ‗zbekiston Respublikasi Bosh Prokurori prokuratura organlari ustidan rahbarlikni olib 
boradi va ularning faoliyati ustidan nazoratni amalga oshiradi «Prokuratura to(g‗risida»gi 
Qonunning 1-moddasiga muvofiq 0 ‗zbekiston Respublikasi prokuraturasi O‗zbekiston 
Respublikasi Bosh Prokurori rahbarlik qiladigan 0 ‗zbekiston Respublikasi hududida 
qonunlaming aniq va bir xilda bajarilishi ustidan nazoratni amalga oshiradigan prokuratura 
organlarining yagona markazlashtirilgan tizimidir 

---

141. Prokurorlar, tergovchilar va prokuraturaning boshqa xodimlarini intizomiy 
javobgarlikka tortish tartibi va asoslari. 
Prokuratura organlarida prokurorlar, tergovchilar, surishtiruvchilar va ish o‗rganuvchilar 
lavozimiga oliy yuridik ma‘lumotga ega, zarur kasbiy fazilatlari bo‗lgan, zimmalariga 
yuklanadigan xizmat vazifalarini bajarishga sog‗lig‗i imkon beradigan O‗zbekiston 
Respublikasining fuqarolari tayinlanadi. 
142. Prokuratura xodimlari uchun darajali unvonlar berilishi. 
Prokuratura organlarining attestatsiyadan o‗tkazilmaydigan moddiy-texnik ta‘minoti, moliya, 
ishlar boshqarmasi xodimlari va boshqalar m ehnatda o ‗zini alohida yaxshi tomondan 
ko‗rsatganliklari uchun darajali unvon olishga taqdim qilinishlari mumkin. Prokuratura 
organlariga boshqa huquqni muhofaza qilish organlaridan va boshqa tashkilotlardan ishga 
kelganlarga ularning tayinlangan lavozimlarini, bilimlari va ish tajribalarini hisobga olgan 
holda darajali unvonlar beriladi. 
143. Darajali unvonni berish, pasaytirish va mahrum qilish tartibi. 
Darajali unvondan mahrum qilish prokuratura organlaridan nomiga dog‗ tushiruvchi 
nojo‗yaxatti-harakatlar sodir etgan xodimlarga nisbatan qo‗llanishi mumkin. Prokuratura 
organlari xodimi o‗z xizmat burchini qo‗pol ravishda buzganligi yoxud o (zini noloyiq 
darajada tutganligi uchun darajali unvonipasaytirilishimumkin 
Prokuratura organlari va muassasalaridan xizmatdan bo'shatilayotgan xodim darajali 
unvonidan yoki harbiy unvonidan mahrum qilinishi mumkin. Prokuratura organlari xodimi o 
‗z xizmat burchini qo‗pol ravishda buzganligi yoxud o(zini noloyiq darajada tutganligi uchun 
darajali unvoni pasaytirilishi mumkin. 
144. Prokuratura xodimlarini xavfsilini ta‘minlash tartibi. 
Prokuratura organlari xodimlarining hayoti va sog‗lig‗i davlat himoyasida bo‗ladi hamda 
respublika budjeti mablag‗lari hisobidan davlat tomonidan majburiy tartibda sug‗urtalanadi. 
Davlat sug‗urta organlari quyidagi hollarda sug‗urta summalarini to‗laydilar: 
prokuratura organlari xodimi ishlayotgan davrida yoki prokuratura organlaridan 
bo‗shatilganidan keyin halok bo‗lsa (vafot etsa), agar bu hol u o‗z xizmat vazifalarini 
bajarishi munosabati bilan olgan tan jarohatlari yoki sog‗lig‗ining boshqacha shikastlanishi 
oqibatida ro‗y bergan bo‗lsa, uning merosxo‗rlariga — O‗zbekiston Respublikasining 
Mehnat kodeksi 194-moddasining 
ikkinchi qismida 
nazarda tutilgan miqdorda; 

---

prokuratura organlari xodimi o‗z xizmat vazifalarini bajarishi munosabati bilan 
kelgusida kasbiga doir faoliyat bilan shug‗ullanish imkoniyatini istisno etadigan darajada 
mayib bo‗lib qolganida yoki uning sog‗lig‗iga boshqacha shikast yetkazilganida — uning 
oylik ish haqi yigirma besh karrasi miqdorida; 
prokuratura organlari xodimiga u o‗z xizmat vazifalarini bajarishi munosabati bilan 
kasbiga doir faoliyat bilan shug‗ullanish imkoniyatini istisno etmaydigan va mehnat 
qobiliyatini doimiy yo‗qotishga olib kelmaydigan tan jarohatlari yoki uning sog‗lig‗iga 
boshqacha shikast yetkazilganida — uning oylik ish haqi besh karrasi miqdorida. 
145. Prokuratura tergovchilarini lovozimiga tayinlanadi va ozod qilish tartibi. 
Qayd etib o‗tilgan prokuraturalarda prokurorlarning yordamchilari, boshqarmalar va 
bo‗limlaming katta prokurorlari va prokurorlari, alohida muhim ishlar bo‗yicha katta 
tergovchilar va alohida muhim ishlar bo£yicha tergovchilar, katta tergovchilar va 
tergovchilar viloyatlar, Toshkent shahar prokurorlari hamda ularga tenglashtirilgan 
prokurorlar tomonidan lavozimga tayinlanadilar va lavozimdan ozod etiladilar 
146. Prokuratura tergovchilarini intizomiy javobgarlikka tortishning va rag‘batlantirish. 
Prokuratura organlari va muassasalarida xizmatni o ‗tash, prokuratura organlari va 
muassasalarining xodimlariga darajali unvonlar va harbiy unvonlar berish hamda ulardan m 
ahrum etish, ulami rag‗batlantirish va intizomiy javobgarlikka tortish tartibi 0 ‗zbekiston 
Respublikasi Prezidenti tom onidan tasdiqlanadigan Prokuratura organlari va muassasalarida 
xizmatni o‗tash to‗g‗risidagi nizomda belgilab qo‗yiladi 
147 O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Iktisodiy jinoyatlarga qarshi 
kurash departamenti va uning vazifalari. 
O'zR Bosh prokuraturasi huzuridagi Soliq va valutaga oid jinoyatlarga qarshi kurash 
departamenti 
(keyingi 
o‗rinlarda 
- 
departament) 
maxsus 
mustaqilhuquqnimuhofazaqilishorgani hisoblanib, soliq intizomini mustahkamlash sohasida 
tahliliy, qidiruv ishlarini tashkil etish va amalga oshirish, soliq va valutaga oid jinoyat va 
qonun buzilishlariga qarshi kurashish, davlatga yelkazilgan iqtisodiy zararni undirib olish 
uning asosiy maqsadi hisoblanadi 
Departamentningzimmasigaquyidagi asosiy vazifalaryuklatilgan:
- soliqqa oid jinoyatlar va huquq buzilishlarini aniqlash, oldini olish va bartaraf etish; 

---

 - soliq siyosati amalga oshirilishini ta‘minlash, soliqqa tortish bazalarini kengaytirish, soliq 
to‗lovchilaming qamrab olinishi va hisobining to‗liqligini ta‘minlash, naqd pul mablag‗lari 
muomalada boMishi belgilangan tartib buzilishlariga barham berish;
-soliqlam i toMashdan bosh tortish, qochishningmumkin bo‗lgan kanallari va 
mexanizmlarini, yashirin iqtisodiyotning shakllanish yo‗llarini, korrupsiya hollarini 
aniqlashga yo‗naItiri!gan samarali tezkor-tahliliy, qidiruv ishlarini tashkil etish va amalga 
oshirish;
- normativ-huquqiy bazani, eng avvalo soliqqa oid qonun buzilishlarining oldini olish va 
bartaraf etish sohasidagi normativ-huquqiy bazani takomillashtirish bo‗yicha takliflar 
tayyorlash; 
148. O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi MIB va uning vazifalari.
Аmaldagi qonunchilikka koʼra, sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlari ijrosini tashkil 
etish Oʼzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzurida Majburiy ijro byurosi, 
shuningdek ularning joylardagi boʼlinmalari tomonidan amalga oshiriladi va ularning asosiy 
vazifalari sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlari ijrosini soʼzsiz taʼminlashni tashkil 
etish, sud ijrochilari tuman (shahar) boʼlimlari faoliyatini nazorat qilish hisoblanadi. 
149. Majburiy ijroni amalga oshirishda qonunchilik asoslari.
Hozirgi amaldagi qonunchilik ijro harakatlarini qarzdor (javobgar) ning ish joyi boʼyicha 
ham oʼtkazishiniga ruxsat beradi. Ijro harakatlarini ish joyi boʼyicha amalga oshirish 
quyidagi uchta holatda amalga oshiriladi: 
1. 
Undiruv qarzdorning ish haqini unga tegishli mulkining bir qismi sifatida maoshiga 
qaratilgan taqdirda; 
2. 
Ijro hujjati qarzdorni maʼlum harakatlar sodir etishga majbur qilganida; 
3. 
Qaror qarzdorning maʼlum harakatlarni sodir etishdan tiyilib turishga majbur 
qilganida; 
150. Majburiy ijroni amalga oshirishda xalqaro huquqiy hujjatlar? 
Ijro ishini yuritish sohasidagi xalqaro hujjatlar sifatida quyidagilarni sanab oʼtish mumkin: 
- 1958 yilgi «Chet el arbitraj qarorlarini tan olish va ijro etish toʼgʼrisida»gi Nьyu-York 
Konventsiyasi; 
- 1961 yilgi Gaaga Konventsiyasi; 

---

-1972 yilgi «Iqtisodiy va ilmiy - texnik hamkorlik munosabatlaridan kelib chiquvchi 
fuqarolik-huquqiy nizomlarini arbitraj yoʼli bilan hal etish toʼgʼrisida»gi Moskva 
Konventsiyasi; 
- «Fuqarolik, oila va jinoiy ishlar boʼyicha oʼzaro huquqiy yordam toʼgʼrisida»gi 1993 yilgi 
MDH qatnashchilari Konventsiyasi; 
Yuqoridagilardan tashqari, Oʼzbekiston Respublikasi bir qator mamlakatlar bilan oʼzaro 
yordam toʼgʼrisida shartnoma tuzgan boʼlib, ular sud qarorlarini tan olish va ijro etishni 
nazarda tutadi. 
151. Ijro hujjatlari va uning mazmuni? 
Ijro ishini yuritish faoliyati «Sud hujjatlarini va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish 
toʼgʼrisida»gi qonun bilan tartibga solinadi. Аmmo shular bilan bir qatorda koʼpgina hujjatlar 
jumladan, protsessual va moddiy qonunlarda ham majburiy ijro faoliyatiga doir meʼyorlar 
bor. Masalan, «Fuqarolik Protsessual Kodeksi», «Iktisodiy Protsessual Kodeksi», «Fuqarolik 
Kodeksi», «Oila Kodeksi», «Mexnat Kodeksi», «Maʼmuriy javobgarlik toʼgʼrisidagi 
Kodeks» va boshqalarni koʼrsatish mumkin. 
Byuro o‗z faoliyatida O‗zbekiston Respublikasining 
Konstitutsiyasi
 va qonunlariga, 
O‗zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining qarorlariga, O‗zbekiston Respublikasi 
Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlariga, boshqa qonun hujjatlariga, 
shuningdek, O‗zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining (keyingi o‗rinlarda Bosh prokuror 
deb yuritiladi) buyruq va ko‗rsatmalariga amal qiladi. 
. Byuroda xizmatni o‗tashning huquqiy asoslarini O‗zbekiston Respublikasining 
Konstitutsiyasi, O‗zbekiston Respublikasining ―Prokuratura to‗g‗risida‖gi Qonuni, ushbu 
Nizom, boshqa qonun hujjatlari, shuningdek O‗zbekiston Respublikasi Bosh prokurori 
(keyingi o‗rinlarda Bosh prokuror deb yuritiladi) va Byuro direktorining buyruqlari tashkil 
qiladi. 
152.ijro hujjatlariga quyiladigan talablar? 
153. ijro ishlarini amalga oshirish joyi va vaqti 
«Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish toʼgʼrisida»gi Qonunning 26-
moddasida belgilangan vaqt davlat faoliyatini ijtimoiy yoʼnaltirilganligi bilan belgilanadi. 
Umumiy qoidaga koʼra ijro harakatlari ish kunlarida soat 8-00 dan 22-00 gacha boʼlgan 
vaqtda amalga oshiriladi. Oʼzbekiston Respublikasi Jinoyat-protsessual Kodeksiga koʼra, 
soat 22-00 dan, 8-00 gacha boʼlgan vaqt tungi vaqt deb qaraladi va tergov harakatlari, 

---

demakki, ijro harakatlari ham bu vaqtda oʼtkazilishi mumkin emas. Bu qoidadan faqatgina 
ikkita holatda chekinishi mumkin: 
Birinchi - kechiktirib boʼlmaydigan holatlarda; 
Ikkinchi - holat esa, qarzdorning aybiga koʼra, ularni boshqa vaqtda amalga oshirish mumkin 
boʼlmagan holatlarda. 
Bu hollarda sud ijrochisi ijro ish yuritishni amalga oshirish uchun sud ijrochilari boʼlimining 
katta sud ijrochisi roziligini olishi lozim, chunki bu hol qarzdorning qonuniy huquq va 
manfaatlarini himoya qilish imkonini beradi. 
Bundan tashqari, ijro ish yuritishda qatnashuvchi taraflar ijro harakatlarini amalga 
oshirishning oʼzlari uchun qulay boʼlgan vaqtini taklif etishga ham haqlidirlar. 
Ijro xarakatlarini amalga oshirish xamda jismoniy va yuridik shaxslarini huquqlarini samarali 
taʼminlashda, shuningdek, qonuniylik tamoyiliga amal qilishda protsessual muddatlarga 
rioya qilish muhim shart boʼlib hisoblanadi. 
Ijro ish yuritishda muddat deganda sud ijrochisi, ijro ish yuritishning boshqa ishtirokchilari 
ijro ishini yuritish bilan bogʼliq harakatlarni amalga oshirishi lozim boʼlgan vaqt oraligʼi 
tushuniladi. 
154.ijro hujjatlarini amalga oshirishda muddatlar va uning turlari. 
Ijro ishini yuritishda protsessal muddatlarni turli koʼrinishlarga boʼlish mumkin: 
1. 
Qonunda sud ijrochisi va protsessning boshqa ishtirokchilari uchun belgilangan 
muddat; 
2. 
Sud ijrochisi tomonidan alohida ijro harakatlarini amalga oshirish uchun belgilangan 
muddat.
155. ijro ishlarini to‘xtatib turish tartibi. 
ijro ishi yuritish quyidagi hollarda sud tomonidan toʼxtatib turilishi shart: 
1) 
agar sud tomonidan aniqlangan huquqiy munosabat huquqiy vorislikka yoʼl qoʼysa, 
qarzdor vafot etganda, u vafot etgan deb eʼlon qilinganda yoki bedarak yoʼqolgan deb 
topilganda; 
2) 
qarzdor muomalaga layoqatsiz deb topilganda; 
3) 
agar qonun hujjatlarida nizolashishga yoʼl qoʼyilgan boʼlsa, qarzdor ijro hujjati 
yuzasidan sud tartibida nizolashganda; 
4) 
maʼmuriy huquqbuzarlik toʼgʼrisidagi ishlarni koʼrib chiqish vakolatiga ega 
organlarning qarorlari (mansabdor shaxslarning harakatlari) ustidan sudga shikoyat 
berilganda; 

---

5) 
ijro hujjati boʼyicha undiruv qaratilgan mol-mulkni roʼyxatdan chiqarish (xatlashdan 
ozod qilish) toʼgʼrisida sudga daʼvo arizasi berilganda; 
6) 
ushbu moddaning ikkinchi qismida nazarda tutilgan boshqa asoslar vujudga kelganda. 
156. ijro ishlarini yakunlash tartibi. 
Ijro ishi yuritish quyidagi hollarda sud tomonidan tugatiladi: 
1) undiruvchi yoki qarzdor vafot etganda, u vafot etgan deb eʼlon qilinganda, bedarak 
yoʼqolgan deb topilganda, agar sud hujjati yoxud boshqa organning hujjatida qoʼyilgan 
talablar yoki majburiyatlar huquqiy vorisga yoki bedarak yoʼqolganning mol-mulkini 
ishonchli boshqarib turgan shaxsga oʼtishi mumkin boʼlmasa; 
2) muayyan harakatlarni amalga oshirish yoxud bunday harakatlarni amalga oshirishdan 
oʼzini tiyish majburiyatini ¬yuklovchi ijro hujjatini ijro etish imkoniyati yoʼqolganda. 
157. undiruvnni arzdorning pul mablag‘lari va boshqa mol-mulkiga qaratish tartibi. 
«Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish toʼgʼrisida» gi Oʼzbekiston 
Respublikasi qonunining 47- moddasi qarzdor mol-mulkini undirishning oʼziga xos navbatini 
belgilab beradi. Unga koʼra, ijro hujjatlari boʼyicha jismoniy va yuridik shaxslardan undiruv 
birinchi navbatda qarzdorning soʼm va chet el valyutasidagi pul mablagʼlariga hamda boshqa 
qimmatliklariga, shu jumladan banklardagi va boshqa kredit tashkilotlaridagi pul 
mablagʼlariga hamda oʼzga qimmatliklarga qaratiladi. 
Qarzdor yuridik shaxsning qarzlarini uzish uchun yetarli pul mablagʼlari boʼlmasa, undiruv 
unga mulk xuquqi asosida tegishli boʼlgan, qaerda va kimning foydalanishida boʼlishidan 
qatʼi nazar, boshqa mol-mulkka (muomaladan chiqarilgan yoxud muomalada boʼlishi 
cheklangan mol-mulkdan tashqari) qaratiladi. 
158. qarzdorni mol-mulkini xatlash tartibi. 
Qarzdor – yuridik shaxsning mol-mulkini xatlash va realizatsiya qilish quyidagi navbatda 
amalga oshiriladi: 
birinchi navbatda – ishlab chiqarishda bevosita qatnashmaydigan mol-mulkka (qimmatli 
qogʼozlar, qarzdorning depozitidagi va boshqa hisobvaraqalardagi pul mablagʼlari, valyuta 
boyliklari, yengil avtotransport, ofis dizayni ashyolari va boshqalarga); 
ikkinchi navbatda – tayyor mahsulot (tovarlar), shuningdek ishlab chiqarishda bevosita 
qatnashmaydigan va bevosita qatnashishga moʼljallanmagan boshqa moddiy qimmatliklarga 
; 

---

uchinchi navbatda – koʼchmas mul obʼektlari, shuningdek xom ashyo va materiallar, 
dastgohlar, asbob-uskunalar, ishlab chiqarishda bevosita qatnashishga moʼljallangan boshqa 
asosiy vositalarga. 
159. xatlangan mol-mulkni sotish tartibi. 
Xatlangan mol-mulkni realizatsiya qilish (muomaladan chiqarilgan yoki muomalasi 
cheklangan mol-mulk bundan mustasno) agar boshqacha holat koʼzda tutilgan boʼlmasa, 
xatlangan kundan boshlab ikki oy ichida uni sotish yoʼli bilan amalga oshiriladi. 
Mol-mulk (koʼchmas mulkdan tashqari) shartnoma - vositachilik asoslarida yoki auktsion 
savdosi shartlariga muvofiq realizatsiya qilinadi. 
Shartnoma - vositachilik asosidagi sotuv Departament yoki uning hududiy boʼlimi bilan 
tuzilgan shartnomaga muvofiq ixtisoslashgan savdo tashkilotlari orqali amalga oshiriladi. 
160. surishtiruv organi va ularning vazifalari. 
Jinoyat ishlari bo‗yicha surishtiruv: 
1) ichki ishlar organlari; 
2) O‗zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Soliq, valyutaga oid 
jinoyatlarga va jinoiy daromadlarni legallashtirishga qarshi kurashish departamenti va uning 
joylardagi bo‗linmalari; 
3) O‗zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Majburiy ijro byurosi va 
uning joylardagi bo‗linmalari; 
4) O‗zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‗mitasi va uning joylardagi 
bo‗linmalari surishtiruvchilari tomonidan olib boriladi‖ 
Surishtiruvchi: jinoyat ishini qo‗zg‗atishga va tugatishga, ishni qo‗zg‗atishni rad 
etishga; jinoyatni sodir etishda gumon qilinayotgan shaxslarni ushlash va so‗roq qilishga; 
ushbu Kodeksda nazarda tutilgan tergov harakatlarini olib borishga; shaxsni ishda gumon 
qilinuvchi tariqasida ishtirok qilish uchun jalb etish to‗g‗risida qaror qabul qilishga; shaxsni 
ishda ayblanuvchi tariqasida ishtirok qilish uchun jalb etish haqida va unga nisbatan ehtiyot 
chorasini tanlash to‗g‗risida qaror qabul qilishga, bundan qamoqqa olish yoki uy qamog‗i 
mustasno; o‗z yurituviga qabul qilgan ishlar bo‗yicha tezkor-qidiruv tadbirlarini bajarish 
haqida yozma topshiriqlar berishga; boshqa surishtiruvchilarga ayrim tergov harakatlarini 
yuritish to‗g‗risida topshiriq berishga; tergovga qadar tekshiruv yoki tezkor-qidiruv 
faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga shaxslarni ushlab turish, majburiy keltirish, qidirish 
to‗g‗risidagi qarorlarning ijrosini topshirishga, ulardan ayrim tergov harakatlarini yuritishda 

---

ko‗maklashishni talab qilishga; qamoqqa olish yoki uy qamog‗i tarzidagi ehtiyot chorasini 
qo‗llash to‗g‗risida iltimosnoma berishga, shuningdek ehtiyot chorasini ushbu Kodeksning 
240-moddasiga muvofiq bekor qilishga yoki o‗zgartirishga; ayblanuvchini lavozimidan 
chetlashtirish to‗g‗risida, shaxsni tibbiy muassasaga joylashtirish haqida iltimosnomalar 
berishga, shuningdek mazkur protsessual majburlov choralarini ushbu Kodeksda belgilangan 
tartibda bekor qilishga; murdani eksgumatsiya qilish to‗g‗risida, pochta-telegraf 
jo‗natmalarini xatlash haqida iltimosnomalar berishga, shuningdek mazkur choralarni ushbu 
Kodeksda belgilangan tartibda bekor qilishga; amnistiya aktiga asosan jinoyat ishini 
qo‗zg‗atishni rad qilish to‗g‗risida yoki jinoyat ishini tugatish haqida sudga iltimosnoma 
kiritish haqida prokurorga taqdimnoma kiritishga haqlidir. 
161. surishtiruv organi va ularning turlari 
Jinoyat ishlari bo‗yicha surishtiruv: 
1) ichki ishlar organlari; 
2) O‗zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Soliq, valyutaga oid 
jinoyatlarga va jinoiy daromadlarni legallashtirishga qarshi kurashish departamenti va uning 
joylardagi bo‗linmalari; 
3) O‗zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Majburiy ijro byurosi va 
uning joylardagi bo‗linmalari; 
4) O‗zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‗mitasi va uning joylardagi 
bo‗linmalari surishtiruvchilari tomonidan olib boriladi‖; 
162.qaysi organlarga jinoyat ishlari bo‘yicha surishtiruvni amalga oshirish huquqi berilgan? 
Jinoyat ishlari bo‗yicha surishtiruv: 
1) ichki ishlar organlari; 
2) O‗zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Soliq, valyutaga oid 
jinoyatlarga va jinoiy daromadlarni legallashtirishga qarshi kurashish departamenti va uning 
joylardagi bo‗linmalari; 
3) O‗zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Majburiy ijro byurosi va 
uning joylardagi bo‗linmalari; 
4) O‗zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‗mitasi va uning joylardagi 
bo‗linmalari surishtiruvchilari tomonidan olib boriladi‖; 

---

163. surishtiruv organi sifatida Ichki ishlar? 
176)Tergovchining prosessual funksiyalari.? 
Tergovchi: jinoyat ishini qo‗zg‗atishga va tugatishga, ishni qo‗zg‗atishni rad etishga; 
jinoyatni sodir etishda gumon qilinayotgan shaxslarni ushlash va so‗roq qilishga; ushbu 
Kodeksda nazarda tutilgan tergov harakatlarini olib borishga; shaxsni ishda gumon 
qilinuvchi tariqasida ishtirok qilish uchun jalb etish to‗g‗risida qaror qabul qilishga; shaxsni 
ishda ayblanuvchi tariqasida ishtirok qilish uchun jalb etish to‗g‗risida va unga nisbatan 
ehtiyot chorasini tanlash haqida qaror qabul qilishga, bundan qamoqqa olish yoki uy qamog‗i 
mustasno; o‗z yurituviga qabul qilgan ishlar bo‗yicha tezkor-qidiruv tadbirlarini bajarish 
to‗g‗risida yozma topshiriqlar berishga; boshqa tergovchi va surishtiruvchilarga ayrim tergov 
harakatlarini yuritish to‗g‗risida topshiriq berishga; tergovga qadar tekshiruv yoki tezkor-
qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga shaxslarni ushlab turish, majburiy keltirish, 
qidirish to‗g‗risidagi qarorlarning ijrosini topshirishga, ulardan ayrim tergov harakatlarini 
yuritishda ko‗maklashishni talab qilishga; qamoqqa olish yoki uy qamog‗i tarzidagi ehtiyot 
chorasini qo‗llash, uy qamog‗i bo‗yicha qo‗shimcha taqiq (cheklov) belgilash to‗g‗risida 
iltimosnoma berishga, shuningdek ehtiyot chorasini ushbu Kodeksning 
240
 va 
243
1
-
moddalariga 
muvofiq bekor qilishga yoki o‗zgartirishga; pasportning (harakatlanish 
hujjatining) amal qilishini to‗xtatib turish to‗g‗risida iltimosnoma berishga; ayblanuvchini 
lavozimidan chetlashtirish to‗g‗risida, shaxsni tibbiy muassasaga joylashtirish haqida 
iltimosnomalar berishga, shuningdek mazkur protsessual majburlov choralarini ushbu 
Kodeksda belgilangan tartibda bekor qilishga; murdani eksgumatsiya qilish to‗g‗risida, 
pochta-telegraf jo‗natmalarini xatlash haqida iltimosnomalar berishga, shuningdek mazkur 
choralarni ushbu Kodeksda belgilangan tartibda bekor qilishga; amnistiya aktiga asosan 
jinoyat ishini qo‗zg‗atishni rad qilish to‗g‗risida yoki jinoyat ishini tugatish haqida sudga 
iltimosnoma kiritish to‗g‗risida prokurorga taqdimnoma kiritishga haqlidir. 
177)Dastlabki tergovni amalga oshiriuvchi tergov aparatlari.?