Strategik menejment

 
4. 
Egallanmagan bushliqlarni egallash.
 
5. 
Partizan urushi.
 
6. 
Zarbalar.
 
7. 
 

---

81
5.3.Raqobat ustunligini ximoya qilish uchun mudofaa strategiyalaridan 
foydalanish.
Raqobat 
bozorlarida 
barcha 
firmalar 
rakobatchilar 
uyushtiradigan 
xujumlarning ob‘ektlari bulishi mumkin. Xujumlar xuddi eski, amaldagi firmalar 
tomonidan bulganidek, yangi firmalar tomonidan bulganidek, yangi firmalar 
tomonidan xam bulishi mumkin. Ximoyaviy strategiyaning maqsadi xujumga 
uchrash xavfini kamaytirish yoki ularni eng kam yukotish bilan o‘tkazib yuborish. 
Ximoya strategiyasi kompaniyaning raqobat ustunligini kuchaytirmasa xam, 
rakobat pozitsiyasi atrofida mudofaa inshootlarini tashkil etish va raqobat 
ustunligini saqlab qolish imkonini beradi. 
Raqobat ustunligini ximoya kilishning bir kancha yullari mavjud. Ulardan biri 
- raqobatchilarning sozlangan xarakatlarni boshlashlari uchun xalal berish. Bunday
yondoshuv kuyidagi asosiy kadamlarni kuzda tutadi: 
1. Bush bozor uyalarini tuldirish uchun maxsulot nomenklaturasini 
kengaytirish. 
2. Raqobatchilar ega bo‘lgan yoki ega bo‘lishi mumkin bo‘lgan modellar va 
maxsulotlar sortlarini ishlab chiqish. 
3. Pastroq narxlarda raqobatchilarning maxsulotlariga yaqin modellarni taklif 
etish. 
4. Raqobatchilarni vositachi va distribyuterlarning taqsimlash tarmogidan 
siqib chiqarish uchun ular bilan shartnomalar imzolash. 
5. Vositachilar va distribyuterlar boshka ta‘minotchilar bilan aloka 
boglashlariga xalal berish uchun ularga sezilarli skidkalarni kafolatlash. 
6. Iste‘molchilarni bepul yoki past narxlarda ukitishni taklif etish. 
7. O‘z maxsulotiga iste‘molchilar talabini saqlab kolish uchun choralar 
ko‘rish. 
8. 
Kreditga sotish xajmlarini oshirish. 
9. 
Butlovchi qismlar etkazib berish vaktini qisqartirish. 
10. Muqobil texnologiyalarni patentlash. 
11. Xususiy nou-xaularni ximoyalash. 
12. Eng yaxshi ta‘minotchilar bilan eksklyuziv kontraktlar imzolash. 
13. Raqobatchilarni yakinlashtirmaslik uchun xom ashyolarni katta xajmlarda 
sotib olish. 
14. Raqobatchilar bilan ishlaydigan ta‘minotchilardan voz kechish. 
15. Tovarlar va rakobatchilar xarakatlarni doimo nazorat kilib turish. 
Ximoyaviy strategiyaga bulgan ikkinchi yondoshuv rakobatchilarga ularning 
xarakatlari javobsiz kolmasligi va kompaniya xujumga tayyor ekanligini etkazib 
turishdan iborat. 

---

82
Raqobatchilarning xujumkor xarakatlariga karshilik kursatishning boshka yuli 
rakobatchilarni uziga jalb etadigan va ularni xujumkor xarakatlarga undaydigan 
foydani kamaytirishga urinishdan iborat. 
Firmaning foydaliligi kanchalar yukori bulsa, bu boshkalar uchun uziga jalb 
etadigan «xo‘rak» vazifasini utaydi va xujumkor xarakatlar kilish istagini 
tugdiradi. Bunday sharoitda kompaniya xisob mexanizmlari yordamida 
ximoyalanishi mumkin.