Strategik marketing

monopoliyasidir.  Bunday  vaziyat  tovarning  hayotiylik  davrini  bozorga  kirib  kelish 
bosqichiga, 
endi 
vujudga 
kelayotgan, 
texnologik 
innovasiyalar 
bilan 
xarakterlanadigan sohalarga to‘g‘ri keladi. 
Monopoliya vaziyatida firmaning bozordagi mavqei juda yuqori bo‘ladi. Biroq 
unga  bozorning  o‘sib  borayotgan  potensialini  va  yuqori  daromadlarini  qo‘lga 
kiritishga intilayotgan yangi firmalar tahdid sola boshlaydi. Natijada monopoliyaning 
kutilayotgan  muddati  muhim omilga aylanadi, bu omil  innovasiyaning  miqyosiga  va 
yangi  raqobatchilar  uchun  kirish  to‘siqlarining  yuqoriligiga  bog‘liq  bo‘ladi. 
Texnologik  yangiliklarning  tez  tarqalishi  natijasida  monopoliyalar  tobora  yemirilib 
boradi. Monopolist firma bilan o‘rinbosar tovarlar ham raqobatlashishi mumkin.  
Davlat  monopoliyasi  esa  ko‘proq  uchrab  turadi,  uning  mantiqiy  mazmuni 
xususiy  firmalarnikidan  farq  qiladi.  Bu  erda  asosiy  e’tibor  daromadga  emas,  balki 

---

 
114 
 
 
ijtimoiy  ne’matga  qaratiladi.  Bu  holatning  qiyinchilik  tomoni  shuki,  unda  jamiyat 
manfaatlariga  xizmat  qilishni  nazorat  qilib  bo‘lmaydi,  natijada  markazlashgan 
boshqaruv  vujudga  keladi  va  u  o‘zining  ichki  vazifalariga  mo‘ljal  oladi.  Bu 
muammoni esa ijtimoiy marketing yoki daromadsiz tashkilotlar marketingi o‘rganadi.