Стопка книг и будильник

Раҳбарлик сифатлари

А) Концептуал қобилият ва хулқ-атвор стандартлари:

• дунёқарашнинг кенглиги, глобал ёндашув;
• узоқни кўра билиш ва эгилувчанлик;
• ташаббускорлик ва дадиллик, таваккалчиликка мойиллик;
• мунтазам ўз устида ишлаш ва узлуксиз ўқиш.

Раҳбарлик сифатлари

Б) Шахсий сифатлар:

• мақсад ва йўналишларни аниқ белгилаш;
• ўзгалар фикрини тинглаш қобилияти;
• холислик, самимият ва бағрикенглик;
• адолатли қарорлар чиқариш орқали ходимларни жой-жойига қўйиш, улар имкониятларидан тўла фойдаланиш;
• шахсий ёқимтойлик;
• жамоа ташкил этиш ва унда уйғун муҳитни ушлаб тура олиш қобилияти.

Тадқиқотлар хулосаси

• Барча ўтказилган тадқиқотлар натижасида шу нарса аён бўлдики, америкалик раҳбарлар кўпроқ ходимларнинг шахсий-индивидуал ташаббуслар кўрсатишларига имкон берувчи муҳитнинг бўлиши тарафдорлари бўлсалар, японияликлар - ходимларнинг ҳамкорликдаги фаолиятлари самарасини оширувчи шароитларни яратишга эътибор берадилар.
• Шунинг учун ҳам раҳбарлик сифатлари хақида гап кетганда, шахснинг бир қатор билимдонликлари назарда тутилади.

Рахбарлик сифатлари

1. Профессионал билимдонлик - ўзи бошқараётган соҳа фаолиятини мукаммал йўлга қуйиш учун ўша фаолият борасида тўла маълумотлар, билим ва малакаларга эга бўлишликдир.

2. Услубий билимдонлик - билган нарсалари, шахсий малака ва кўникмалари, турли лойихалар хусусидаги маълумотлар, топшириқларни тез, тўғри ва тушунарли тарзда ходимларга етказа олиш қобилияти.

3. Ижтимоий психологик билимдонлик - одамлар билан ишлаш, улар билан тил топиша олиш, жамоани уюштира олиш, уни яхши ишлашга сафарбар қила олиш, ўзидаги лидерлик сифатларини тўла намоён эта билиш қобилияти. Бу тушунча кўпинча “коммуникатив билимдонлик” тушунчаси билан синоним сифатида ҳам ишлатилади.

Абу Наср Фаробийнинг “Фозил одамлар шаҳри” асарида раҳбарлар табиатан ўн икки хислат-фазилатни ўзига бирлаштирган бўлиши зарур дейилган.

• фозил шаҳар ҳокимининг тўрт мучали соғлом бўлиши;
• табиатан нозик, фаросатли бўлиб, умумий аҳвол қандайлигини равшан тасаввур қила олиши;
• воқеа-ҳодисаларни хотирасида тўла-тўкис сақлаб қоладиган, тафсилотларни унутмайдиган;
• зеҳни ўткир ва зукко бўлиб, олдиндан сеза олиш қобилияти бўлиши;
• ўз фикрини равшан тушунтира олиш мақсадида чиройли сўзлар билан ифодалайдиган;
• таълим олишга, билим ва маърифатга ҳавасли бўлиши, унинг машаққатларидан қочмайдиган;
• таом ейиш ва бошқа ҳолатларда ўзини тия оладиган;
• хақ ва ҳақиқатни, одил ва ҳақиқий одамларни севадиган, ёлғон ва ёлғончиларни ёмон кўрадиган;
• ўз қадрини билувчи, ориятли, туғма олийҳиммат бўлиши;
• бу дунё молларига учмайдиган, мол-дунё кетидан қувмайдиган;
• табиатан адолатпарвар ва барчани адолатга чақирувчи, инсонларга мадад берувчи;
• ўзи зарур деб ҳисоблаган чора-тадбирларни амалга оширишда қатъиятли, саботли, журъатли, жасур бўлиши-қўрқоқлик ва ҳадиксирашларга йўл қўймаслиги зарур.