Stomatologik kasalliklar profilaktikasi

FONES (Fones) USULIDA TISHLARNI TOZALASH 
Bu usulda tish cho‘tkasining tukli sathi bir-biriga tegib turgan tishlar qatorining o‘ng burchiga 
pasta bilan birga qo‘yiladi (bunda tish cho‘tkasi tuklari tishlarning daliz sathiga perpendikulyar 
joylashadi) va yopiq tishlar qatori bo‘yicha tish cho‘tkasini aylanma harakati bilan chap tomonga 

---

63 
qarab tishlar tozalanadi. Keyin Og‘iz ochilib tishlarning ichki sathi am shu yo`sinda kichik 
aylanma harakatlar bilan tozalanadi. Tishlarni chaynov yuzalari aloida yana aylanma harakat 
ostida tozalanib, oxirida gorizontal yo‘nalishda cho‘tkalar harakati bilan tish tozalash tugatiladi. 
Bunday usulda tishlarni tozalash bolalar va katta yoshdagi kishilarga tavsiya qilinadi. 
LEONARD (Leonard) usuli.
Bunda tish cho‘tkasining tukli yuzasi tish sathiga perpendikulyar qo‘yilib, cho‘tka harakati 
vertikal ravishda faqat milklardan tishlarning kesuvchi kirrasi tomonga harakatlantiraladi. 
Yuqori jag‘`da yuqoridan pastga, pastki jag‘`larda pastdan yuqoriga qarab tish cho‘tkasi 
harakatlantiriladi, tishlarning vestibulyar yuzasi tishlar qatorining yopiq holatida tozalanadi. 
Chaynov yuzalari ochiq holatda cho‘tkani oldinga-orqaga yunaltirish yo‘li bilan tozalanadi. Bu 
usul " qizildan-oqqa"-"milkdan-tishga" deb ataladi. 
CHARTER (Sharters) USULI.
Tish cho‘tkasining tuklari tish yuzasiga qaratilgan olda 45
o
burchak ostiga qo‘yiladi va 
oistalik bilan cho‘tka tuklari tishlar oralig`iga kiritilib vibratsiya harakati bilan tishlar tozalanadi. 
Bunda tish cho‘tkasi tukchalaridan bir qismi milkning qirg`oq qismi ustida yotib milkni mexanik 
massaj qiladi. 
G.N.PAXOMOV USULI (STANDART TOZALAS USULI)
Yuqori va pastki tish qatorlarining ar biri 6 segmentga shartli ravishda bo‘linadi. Molyar 
tishlar segmenti, premolyarlar segmenti va frontal tishlar segmenti. 
Tishlarni tozalash o‘ng yuqori jag‘`ning chaynov guruhi tishlaridan boshlanadi va ketma-
ket segmentlarga o‘tib tozalanadi. Shu yo`sinda pastki jag‘` tishlari am tozalanadi. 
Molyar va premolyar tishlar segmenti tozalanayotganda tish cho‘tkasining ishchi qismining 
tukchalari tishlar sathiga nisbatan 45
o
burchak ostida qo‘yilidi, bunda tuklar yarmi milkni, yarmi 
esa tish bo‘yin qismini qoplab turadi. Tish cho‘tkasining harakati milkdan tishlarning kesuvchi 
qirrasiga tomon harakatlantiriladi. Cho‘tka harakati supurgi harakatiga monand bo‘lishi kerak. 
Shunda cho‘tka milkdan harakatini tish chaynov qirrasi tomon davom ettirib yumshoq 
karashlarni tozalash bilan birgalikda milklar massajini am amalga oshiradi. Tishlarning chaynov 
yuzasi tish cho‘tkasini gorizontal (oldinga-orqaga) harakati bilan tozalanadi. Bunday olda tish 
cho‘tkasi tukchalari fissuralar va tishlar oralig`iga yaxshi botib kiradi. Frontal guruh tishlar 
segmenti qoziq va kurak tishlarning vestibulyar yuzasi am yuqorida ko‘rsatilgan chaynov tishlar 
sathi kabi tozalanadi. Mazkur tishlarning oral sathini tozalash uchun tish cho‘tkasi vertikal olda 
tishlar sathiga perpendikulyar qilib qo‘yiladi, bunda tish cho‘tkasining tuklari tish sathi va 
milklar sathiga o‘tkir burchak ostida yo`naladi. Barcha segmentlarda tishlar yuzasi aylanma 
harakat qilib tozalanadi.