Stomatologik kasalliklar profilaktikasi

IV sinf kariesini davolash.
Bu guruh karies jaroxatlari kurak, qoziq tishlarining kontakt 
yzasi, tishning kesuvchi kirrasi va burchagini shikastlaydi. Bu xastalik sut tishlarida asosan 
karies asora-ti bulmish pulpa yoki periodont yallig‘lanishi bilan kechadi. Shuning uchun 
plombalash ishlari endodontik davolash tadbirlaridan keyin qiyinchilik tug‘dirmaydi. Bunday 
davolash usullari keyingi boblarda tilga olinadi. 
V sinf kariesini davolash.
Bu guruhga kiradigan jaroxatlar hamma sut va doimiy tishlarda, tish 
bo‘yin sohasiga yaqin yuzalarni shikastlaydi. Bu turdagi jaroxatlar 1-3 yashar bolalarda 
ko‘pincha asosan kurak tishlar bo‘yin sohasida aniqlanadi. Bunday hollarda karies kovagini 
o‘tkir ekskavator yordamida kunt bilan kirtishlab, shikastlangan emal va dentin to‘qimalaridan 
tozalash lozim. Chunki bu yoshdagi bolalarda bor tiri bilan kovakka ishlov berish ko‘pgina 
hollarda pulpaning ochilib kolish xavfini turdiradi. Dentin to‘qimasini bir qadar 
mikrobsizlantirish (dezinfekstiya) maqsadida kovaklar bir necha xafta mobaynida evgenolli 

---

95 
(kalampirmunchok moyi) yoki timolevgenol pastalar bilan vaqtincha berkitiladi. Muddat 
tugagandan so‘ng ularni fosfat sementidan tayyorlangan yoki boshqa zararli xususiyati bulmagan 
sementlar plombasi bilan almashtiriladi. Yumshoq plomba almashtirilayotgan paytda kovaklarga 
teskari konussimon bor yordamida oxisga ishlov berish mumkin. Chunonchi, birlamchi kuyidgan 
yumshoq evgenolli pasta bir vaqtning o‘zida ikkilamchi dentin hosil bo‘lishini ta‘minlaydi. 
Natijada karies kovagining tubi birmuncha qalinlashadi.
 
3 yashar va undan katta bolalarda o‘rta karies kovaklariga bemalol kichik o‘lchamli 
teskari konussimon yoki fissur borlar yordamida ishlov berish mumkin. Hosil qilingan kovak 
tubi sathining yuzasi kovakka kirish qismi yuzasidan birmuncha kengroq bo‘lgani uchun plomba 
tishdevorida uzoq muddat saqlanadi (5-rasm, a, b).