Atamaning o`zbek tilidagi nomi
|
Atamaning rus tilidagi nomi
|
Atamaning ingliz tilidagi nomi
|
Atamaning o`zbek tilidagi izohi
|
Aholi takror paydo bo‘lishini brutto koeffitsenti
|
Брутто коэффициент воспроизводства населения
|
Gross reproduction ratio
|
– bir ayolning butun umri davomida tuqqan o’rtacha qiz bolalar soni. Uni aniqlash uchun umumiy tug’ilish koeffitsentini 0,49 (barcha tug’ilganlar tarkibida qiz bolalar salmog’i) ga ko’paytiriladi.
|
Aholini takror paydo bo‘lishi netto koeffitsenti
|
Нетто коэффициент воспроизводства населения
|
Net reproduction rate of population
|
– butun umri mobaynida bir ayol tuqqan bolalarining o’rtacha soni, ular onasi tuqqan vaqtidagi yoshigacha yashaganlar.
|
Asosiy fondlar
|
Основные фонды
|
Fixed assets
|
– mamlakat milliy boyligining muhim qismi: Ular ishlab chiqarish jarayonida ko’p marta foydalaniladigan va o’z qiymatini tayyor mahsulotga asta-sekin o’tkaza boradigan aktivlar hisoblanadi. Bunday fondlarga imorat va inshoat, mashina va uskunalar, transport vositalari, bog’lar, uzumzorlar, geologiya-qidiruv ishlariga sarflar, EXM ma’lumotlar bazasi va ularni dasturlar bilan ta’minlash harajatlari, san’at va adabiyotning nodir asrlari va shu kabilar kiradi.
|
Aylanma mablag‘lar
|
Оборотный фонды
|
Revolving funds
|
– xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning aylanma fondlari va muomala fondlarini tashkil etuvchi mablag’lar. Aylanma fondlar tarkibiga ishlab chiqarish zaxiralari, tugallanmagan ishlab chiqarish, kelgusi davr xarajatlari kiradi. Muomala fondlari tarkibiga tayyor mahsulotlar, pul mablag’lari, hisob-kitobdagi mablag’lar kiradi.
|
Asosiy kapitalning iste’moli
|
Потребление основное капитала
|
Consumption of fixed capital
|
– takror ishlab chiqarish jarayonida aylanma mablag’ning harakat tezligini ifodalovchi ko’rsatkich. U ikki xil ifodalanadi: a) aylanish koeffitsenti (o’rganilayotgan davrda aylanma mablag’larning aylanish soni) b) necha ishchi kunda bir marta aylanishi (aylanma mablag’larning o’rtacha qoldig’ini davr mobaynidagi kunlar soniga ko’paytirilib, sotilgan mahsulot tannarhi hajmiga bo’linadi).
|
Aholi daromadi
|
Доход населения
|
Income of the population
|
– asosiy kapital qiymatining jismoniy va ma’naviy eskirishi natijasida kamayishi. Uning hajmi asosiy kapitalning yoshini va hozirgi tiklashdagi qimmatini hisobga olgan holda aniqlanishi lozim.
|
Aholini ijtimoiy muhofaza qilish
|
Социальное обеспечение населения
|
Social security of the population
|
– ma’lum vaqt ichida uy xo’jaliklari tomonidan olingan pul yoki natural formadagi mablag’lar.
|
Aholini ijtimoiy himoyalash
|
Социальная защита населения
|
Social protection of the population
|
– davlat tomonidan aholiga barcha hayot kechirish shart-sharoitlarini yaratish uchun maqsadli yunaltirilgan kafolatlar tizimi.
|
Aholining real daromadlari
|
Реальные доходы населения
|
Real incomes of the population
|
– aholini bozor iqtisodiyotining salbiy ijtimoiy va iqtisodiy oqibatlaridan asrash, shu oqibatlarning aholi ijtimoiy-iqtisodiy ahvoliga ta’sirini yumshatish.
|
Bandlik
|
Занятость
|
Employment
|
– narx darajasi o’zgarishini hisobga olib, aholining ixtiyorida bo’lgan daromadga sotib olish mumkin bo’lgan tovar va xizmatlar miqdori, ya’ni, aholining ixtiyorida bo’lgan daromadning xarid quvvati.
|
Bank-moliya tizimining barqarorligi
|
Стабильность банковской и финансовой системы
|
Stability of the banking and financial system
|
– mehnatga layoqatli aholining ijtimoiy foydali mehnat bilan mashg’ul bo’lishi; fuqarolarning shaxsiy va ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish bilan bog’liq bo’lgan va qonunga zid kelmaydigan, mehnat daromadi beradigan faoliyati.
|
Birlamchi daromad
|
Первичный доход
|
Primary income
|
– banklarning va boshqa moliya muassasalarining o’z majburiyatlari yuzasidan talablarga to’la javob bera olishi. Bu likvidlilik, kapitalning etarliligi, aktivlar sifati, rentabellik ko’rsatkichlari orqali aniqlanadi.
|
Bo‘lajak umrning o‘rtacha uzunligi
|
Средняя продолжительность жизни
|
Average life expectancy
|
–institutsion birliklar tomonidan milliy daromadning birlamchi taqsimlash natijasida olingan daromadlar: ish haqi, mulkdan olingan daromadlar, foyda, aralash daromad, ishlab chiqarish va import solig’idan iborat.
|
Barcha turdagi iqtisodiy faoliyatlarning xalqaro andozalar asosida tasniflash
|
Классификация всех видов экономической деятельности на основе международных стандартов
|
Classification of all types of economic activity based on international standards
|
– insoning shu mavjud avlod ichida tug’ilib kelajakda yashashi mumkin bo’lgan davrni ifodalaydi.
|
Boshqa ishlab chiqarish soliqlari
|
Прочие налоги на производство
|
Other taxes on production
|
– makroiqtisodiy statistikaning muhim tasniflaridan biri hisoblanadi. Bunday tasniflash birligi qilib alohida korxona yoki muassasa olinadi va ular ishlab chiqarayotgan mahsulot yoki harajatlar tarkibi, yohud qo’yilayotgan texnologiyalari bir xil bo’lgan taqdirda ayrim tarmoqlarga birlashtiriladi.
|
Bozor kon’yunkturasi
|
Конъюнктура рынка
|
Market conditions
|
– ishlab chiqarish omillaridan foydalanganlik uchun to’lov, undan tashqari litsenziyalar va ishlab chiqarish faoliyatini amalga oshirish uchun berilgan ruxsatnomalar uchun va rezident faoliyati uchun kerak bo’lgan boshqa to’lovlar kiritiladi. Ularga ish haqi, imoratlar, inshootlar, transport vositalari, tadbirkorlik va h.k.lar uchun to’lovlar misol bo’la oladi.
|
Byudjet defitsiti
|
Дефицит бюджета
|
Budget deficit
|
– muayyan vaqt mobaynida tovarlar bozorining holatini tavsiflovchi vaqtinchalik iqtisodiy vaziyat bo’lib, quyidagi belgilar orqali aniqlanadi: ichki va tashqi savdodagi o’zgarishlar; ishlab chiqarish va qurilish dinamikasi; tovar zaxiralari harakati; narxlar dinamikasi va boshqalar.
|
Davlat byudjeti
|
Государственный бюджет
|
The state budget
|
–byudjet xarajatlarining byudjet daromadlaridan oshib ketishi natijasida vujudga kelgan taqchillik.
|
|
