Standartlari

1- misol. 
Kompaniya 1 fevral 2011 yilda ishlab chiqarish binosini bankning maqsadli 
krediti hisobiga qurishga kirishdi. Qurilish 2011 yil 30 noyabrda tugallandi. Qurilish 
davri davomida qisman 
kredit hisobiga quyidagi 
amalga oshirildi: 
Qurilish 
uchun 
ar sh.b 
Olingan kredit summasi 
sh.b. 
1 fevral 2011 yil 
1000000 
1000000 
1 aprel 2011 yil 
800000 
1000000 
1 iyul 2011 yil 
700000 
1000000 
1 oktyabr 2011 yil 
500000 
jami 
3000000 
3000000 
Kreditning samarali foiz stavkasi 15 %. Foydalanilmagan 
kompaniya bankka 4 % stavka 
.
Olingan 
kredit 
summasi 
sh.b. 
Vaqtinchalik 
koeffitsent 
Foiz 
stavkasi 
Qarzlar 
haqiqiy 
xarajatlar sh.b. 
1 fevral 2011 yil 
1000000 
10/12 
15% 
125000 
1 aprel 2011 yil 
1000000 
8/12 
15% 
100000 
1 iyul 2011 yil 
1000000 
5/12 
15% 
62500 
1 oktyabr 2011 yil 
0 
jami 
3000000
287500 
Vaqtincha foydalanilmagan kreditdan olingan investitsion daromad: 
200000x4%x3/12+500000x4%x3/12=7000 sh.b. 
Qarz 
kapitalizatsiyalashtiriladigan summa: 287500-7000=280500 
sh.b. 
Tashkilot umuman pul 
qarzga olganda va ulardan 
talablarga javob beradigan aktivga ega 
maqsadida foydalanganida, tashkilot 

---

95 
kapitalizatsiya qilinadigan qarzlar 
xarajatlar qiymatini aniqlash uchun 
ushbu aktiv 
cha qilinadigan sarflarga kapitalizatsiya stavkasini 
kerak. Kapitalizatsiya stavkasi davr mobaynida tashkilot qarzlarining 
qismiga tegishli 
qarzlar 
xarajatlarning 
tortilgan foiziga teng 
lozim, bunda xususan 
talablarga javob beradigan aktivga ega 
maqsadida jalb etilgan qarzlardan tashqari. Tashkilot davr mobaynida kapitalizatsiya 
qiladigan qarzlar 
xarajatlarning qiymati ushbu davrda u amalga oshirgan 
qarzlar 
xarajatlarning qiymatidan oshmasligi lozim. 
holatlarda, bosh tashkilotning va uning 
barcha qarzlarini 
qarzlar 
xarajatlarning tortilgan 
hisoblashda inobatga olish 
; boshqa holatlarda, har bir 
tashkilot uchun 
qarzlariga tegishli 
qarzlar 
xarajatlarning tortilgan 
foydalanish 
.