|
2.3. BHXS (IAS
Hisob siyosatlari, hisoblab chiqilgan baholardagi
va xatolar
BHXS (IAS
Hisob siyosatlari, buxgalteriya hisobi maqsadida
baholashlardagi
va xatolar nomli standartning maqsadi hisob siyosatini
tanlash va
uchun mezonlarni
hamda hisob siyosatidagi
, buxgalteriya hisobi maqsadida baholashlardagi
garishlar va xatolarni
tuzatishni hisobga olish tartibini va ularga tegishli oshkor qilinadigan
belgilashdan iboratdir. Ushbu Standart
moliyaviy hisobotlarida
aks ettirilgan axborotning
va ishonchliligi hamda bu moliyaviy
hisobotlarining davrlaro va boshqa
moliyaviy hisobotlari
bilan qiyosiyligini oshirishga qaratilgan.
44
Mazkur Standart hisob siyosatini tanlashda va
, shuningdek hisob
siyosatidagi
, buxgalteriya hisobi maqsadida baholashlardagi
va oldingi davr xatolarini tuzatishni hisobga olishda
kerak.
Oldingi davr xatolarini tuzatishning va hisob siyosatidagi
uchun qilingan retrospektiv tuzatishlarning soliqlarga
MHXS
Daromad soliqlari ga muvofiq hisobga olinadi va oshkor etiladi.
Qandaydir MHXS operatsiyaga, boshqa hodisaga yoki sharoitga aniq tegishli
, unga nisbatan
hisob siyosati yoki siyosatlari ushbu
MHXSni
llash bilan aniqlanishi kerak.
Operatsiya, boshqa hodisa yoki sharoitga aniq tegishli
MHXS mavjud
,
rahbariyati
xususiyatlarga ega
axborotni shakllantiradigan hisob siyosatini ishlab chiqish va qo
hukmini
chiqarishi kerak:
(a)
foydalanuvchilarning iqtisodiy qarorlarni qabul qilish bilan
talablari uchun
; va
(b)
moliyaviy hisobotlar quyidagilarni
tufayli ishonchli
:
-
moliyaviy holati, moliyaviy natijalari va pul
oqimlarini ishonchli
;
- operatsiyalar, boshqa hodisalar va sharoitlarning nafaqat yuridik shakli,
balki iqtisodiy mohiyatini aks ettiradi;
- betaraf,
xolis;
- ehtiyotkor; va
- hamma ahamiyatli tomondan
.
Yuqorida qayd qilinganidek hukm chiqarishda, rahbariyat quyidagi manbalarga
qarashi va ularning
mumkinligini pasayib boruvchi tartibda
chiqishi kerak:
(a)
MHXSlarda shunga
yoki
masalalarga tegishli talablar;
(b) Kontseptual asoc
keltirilgan aktivlar, majburiyatlar, daromadlar va xarajatlarning
, tan olish mezonlari va baholash kontseptsiyalari.
Hukm chiqarishda, rahbariyat, shuningdek, standartlarni
va
buxgalteriya hisobi
standartlarni ishlab chiqishda
kontseptual
asosdan, boshqa buxgalterlik adabiyotlardan va ushbu sohada qabul qilingan
amaliyotlardan foydalanadigan boshqa idoralar tomonidan eng
chiqarilgan
standart tusidagi hujjatlarni
olishi mumkin.
operatsiyalar, boshqa hodisalar va sharoitlarga
tegishli hisob siyosatlarini izchil ravishda tanlashi va
kerak, agar qandaydir
MHXS moddalarning har xil hisob siyosatlari
kelishi mumkin
toifalarga b
alohida talab etmasa yoki ruxsat etmasa. Agar qandaydir
MHXS moddalarning bunday toifalarga
talab etsa yoki ruxsat etsa,
bunday har bir toifaga tegishli
hisob siyosati izchil ravishda tanlanishi va
kerak.
alik
hisob siyosatini faqat
hollarda
kerak:
(a)
agar
MHXS tomonidan talab etilsa; yoki
45
(b)
agar
natijasida moliyaviy hisobotlarda
moliyaviy holatiga, moliyaviy natijalariga yoki pul oqimlariga
operatsiyalarning, boshqa hodisalarning va sharoitlarning
ishonchli
va
aks ettirilsa.
Quyidagilar hisob siyosatidagi
hisoblanmaydi:
(a)
oldin sodir
operatsiyalar, boshqa hodisalar yoki sharoitlardan
mohiyati
farqlanadigan operatsiyalar, boshqa hodisalar yoki sharoitlarga
nisbatan qandaydir hisob siyosatini
; va
(b)
oldin sodir
yoki ahamiyatsiz darajadagi
operatsiyalar,
boshqa hodisalar yoki sharoitlarga nisbatan yangi hisob siyosatini
.
MHXS
Asosiy vositalar yoki MHXS
Nomoddiy aktivlar ga muvofiq
aktivlarni qayta baholash siyosatini birinchi marta
mazkur standartga
muvofiq emas, balki MHXS 16 yoki MHXS 38ga muvofiq qayta baholash sifatida
qaraladigan hisob siyosatidagi
hisoblanadi.
Istisno holatlarini hisobga olgan holda:
(a)
qandaydir MHXSni birinchi marta
natijasida
yuzaga keladigan hisob siyosatidagi
shni ushbu MHXSda belgilangan, agar
belgilangan
, maxsus
qoidalariga muvofiq hisobga olishi kerak; va
(b)
agar qandaydir MHXSda qilinayotgan
tegishli
maxsus
qoidalari belgilanmagan
,
ushbu MHXSni
birinchi marta
paytida hisob siyosatini
, yoki u hisob siyosatini
ihtiyoriy ravishda
, bunda ushbu
hisob siyosatidagi
retrospektiv tarzda
kerak.
Istisno holatlarini hisobga olgan holda, hisob siyosatidagi
retrospektiv tarzda
,
taqdim qilingan oldingi
davrlarning eng dastlabki davri uchun ushbu
qilgan kapitaldagi
tarkibiy qismlarning
qoldiqlariga va har bitta taqdim qilingan oldingi
davr uchun oshkor qilingan boshqa qiyosiy
, xuddi yangi hisob siyosati
hamma vaqt
qilib, tuzatish kiritishi kerak.
Hisob siyosatidagi
retrospektiv tarzda
kerak, bundan
ishning biror-bir davrga tegishli
yoki
aniqlashni
amaliy iloji
holatlar istisno.
Hisob siyosatidagi
taqdim qilingan bir yoki undan ortiq oldingi
davrlar uchun qiyosiy
nisbatan biror-bir davrga tegishli
aniqlashni amaliy iloji
,
yangi hisob siyosatini
retrospektiv
amaliy iloji
davrlardan eng birinchi davri, bu joriy
davr ham
mumkin, boshiga
aktivlar va majburiyatlarning balans
qiymatiga nisbatan
kerak, hamda ushbu davrdagi kapitalning
qilingan
har qanday tarkibiy qismining
tegishli tuzatish kiritishi
lozim.
Joriy davrning boshida yangi hisob siyosatini hamma oldingi davrlarga
nisbatan
aniqlashni amaliy iloji
,
yangi hisob siyosatini
amaliy iloji paydo
eng dastlabki
sanadan boshlab istiqbolli
maqsadida, qiyosiy
tuzatish
46
kiritishi kerak.
Qandaydir MHXSni birinchi marta
joriy davrga va har qanday oldingi
davrga
qilganida, yoki ushbu davrga
qilishi mumkin
, yoki
kelgusi davrlarga
qilishi mumkin
, bundan tuzatish summasini
aniqlashni amaliy iloji
holatlar istisno,
quyidagilarni
oshkor etishi kerak:
(a)
ushbu MHXSning nomi;
(b)
, hisob siyosatidagi
ushbu standartning
qoidalariga muvofiq amalga oshirilganligi;
(v)
hisob siyosatidagi
xususiyati;
(g)
tegishli
,
qoidalarining tavsifi;
(d)
tegishli
, kelgusi davrlarga
qilishi mumkin
qoidalari;
(e)
joriy davr va har bir taqdim etilgan oldingi davr uchun, iloji boricha,
quyidagilar
tuzatish summasi:
-
moliyaviy hisobotning
har qanday moddasi; va
-
agar MHXS
Do'stlaringiz bilan baham: |
