Sotsial geografiya jumaxanov Sh., Toshpo’latov A

SOTSIAL VA MADANIY GEOGRAFIYA
 Darslik
 
 
103 
turli mamlakatlarda turlicha kechadi. Lekin, asosan, G’arb mamlakatlarida bo’sh vaqt 
insonni jismoniy va ruhiy jihatdan “qayta tiklash” uchun yo’naltiriladi (32-rasm).
Insonning ruhiy va jismoniy quvvatining tiklanishi esa, yaxshi ovqatlanish, uyqu, 
harakat orqali qanoatlantiriladi. 
Rekreatsion faoliyatning turli shakllari mavjud. Ular cho’milish, piyoda yurish, 
meva 
terish, 
yodgorlik 
yoki 
ziyoratgohlarga 
borish, 
muzey 
yoki yarmarkalarni 
tomosha qilish va 
boshqalar. Bu kabi 
rekreatsion faoliyat dam oluvchining ixtiyoriga ko’ra amalga oshadi. 
Rekreatsion mashg’ulotlar yordamida davolanish va sog’lomlashtiruvchi 
rekreatsion mashg’ulotlar oromgoh (sanatoriy)larning kun tartibiga ko’ra, yoki dam 
oluvchining o’z xohishiga ko’ra, quyosh nurida toblanish, balchiqli vanna qabul qilish, 
cho’milish, o’yinlar kabi mashg’ulotlar bilan band bo’lish kiradi. Sport bilan bog’liq 
rekreatsion mashg’ulotlar insonning jismoniy quvvatini oshirishga mo’ljallangan 
tadbirlarni jamlagan. Ularga suvda suzish, qoyalarga tirmashib chiqish kabi 
mashg’ulotlar kiradi. Dam oluvchining ongini va tafakkurini boyituvchi mashg’ulotlarga 
esa, yuqorida ta’kidlaganimizdek, muzeylar, yodgorliklar, kinoteatrlar, yarmarkalarga 
borish kabi mashg’ulotlarni o’z ichiga oladi.
Ilmiy adabiyotlarda rekreatsion faoliyatning turlicha tasniflash (klassifikatsiya) va 
guruhlashni kuzatish mumkin. Ularning asosida rekreatsion faoliyatning huquqiy 
maqomi, davomiyligi, hududiy belgilari, ishtirokchilar soni, ijtimoiy shart-sharoitlari, 
harakat darajasi kabilar uchraydi. 
Rekreatsion faoliyat vazifa bajarishi va texnologiyasiga ko’ra, davolanish, 
sog’lomlashtirish va tanishuv kabilarga ajratiladi. 
Bo’sh vaqtning asosiy 
vazifalari 
jismoniy quvvat
ni tiklash
ruhiy quvvatni 
tiklash