|
1-diagramma. Obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish
solig’ining davlat byudjeti daromadlaridagi
salmog’i dinamikasi
15
Diagramma ma’lumotlaridan ko’rinib turibdiki, obodonlashtirish va
ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’ining davlat byudjeti daromadlaridagi
salmog’i 2004 yilda 1.7 foizni tashkil etgani holda, 2008 yilda 2.5 foiz bo’lgan,
2014 yilda esa 2.5 foizni tashkil etishi prognozlashtirilgan, ya’ni tahlil etilgan
10 yil davomida ushbu ko’rsatkich 0.8 foizli punktga ortgan.
Obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’ini
to’lovchilari bo’lib, tadbirkorlik faoliyatini amalga oshiruvchi yuridik shaxslar
– O’zbekiston Respublikasi rezidentlari hisoblanadilar.
Soliqqa tortishning alohida tartibi (soliq solishning soddalashtirilgan
tartibi) belgilangan yuridik shaxslar asosiy faoliyat turi bo’yicha bu soliqni
to’lamaydilar, ular faoliyatning boshqa turlari bilan shug’ullansalar, ular ushbu
faoliyat bo’yicha alohida hisob yuritishlari va byudjetga obodonlashtirish va
15
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti va Vazirlar Mahkamasining 2003-2013 yillardagi “O’zbekiston
Respublikasining asosiy makroiqtisodiy ko’rsatkichlari prognozi va Davlat byudjeti parametrlari to’g’risida”gi
qarorlari asosida tayyorlangan.
40
ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’ini to’lashlari lozim. Notijorat
tashkilotlari tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirish natijasida foydaga ega
bo’lsalar unda ular ushbu foydadan soliqni belgilangan tartibda to’laydilar.
Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig’i chegirilganidan keyin
yuridik shaxs ixtiyorida qoladigan foyda (“Moliyaviy natijalar to’g’risidagi
hisobot” 2-son shaklining 240 va 250 satrlari o’rtasidagi farq summasi)
obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish uchun soliqni hisoblab
chiqarish chog’ida soliq solish ob’ekti va bazasi hisoblanadi. Byudjetga
to’lanadigan soliq summasi yuqorida ko’rsatilgan hisobot shaklining 260 satrida
aks ettiriladi.
Bunda soliq solinadigan baza quyidagi summalarga kamaytiriladi:
olinishi lozim bo’lgan (olingan) dividendlar summasiga;
qo’shimcha foyda solig’i to’lovchilar uchun - sof qo’shimcha foyda
summasiga;
tekin olingan pul mablag’lari summasiga, agar ularni o’tkazib berish
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining yoki O’zbekiston Respublikasi
Vazirlar Mahkamasining qarori asosida yuz berayotgan bo’lsa;
joriy soliq davrida foydalanilganda xarajatlar vujudga kelmaydigan
byudjetdan ajratiladigan subsidiyalar summasiga.
Obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’ining
stavkasi soliq solinadigan baza nisbatan 8 foiz miqdorida belgilangan.
Soliq kodeksining 299-moddasiga muvofiq kalendar yil soliq davri bo’lib,
yil choragi hisobot davridir.
Yuridik shaxslar tomonidan obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani
rivojlantirish solig’i soliq solinadigan baza hamda belgilangan stavkadan kelib
chiqqan holda hisoblab chiqariladi.
Soliq to’lovchilar hisobot davri mobaynida obodonlashtirish va ijtimoiy
infratuzilmani rivojlantirish solig’i bo’yicha joriy to’lovlar to’laydi.
41
Joriy to’lovlar taxmin qilinayotgan sof foyda summasidan hamda
O’zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo’mitasi va O’zbekiston Respublikasi
Moliya vazirligi tomonidan tasdiqlanadigan shakl bo’yicha hisobot davrining
birinchi oyi 10-kuniga qadar soliq bo’yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq
xizmati
organlariga
taqdim
etiladigan
obodonlashtirish
va
ijtimoiy
infratuzilmani
rivojlantirish
solig’ining joriy to’lovlari to’g’risidagi
ma’lumotnomada ko’rsatilgan obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani
rivojlantirish solig’ining belgilangan stavkasidan kelib chiqqan holda hisoblab
chiqariladi.
Joriy to’lovlar obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish
solig’ining yil choragidagi summasining uchdan bir qismi miqdorida har oyning
10-kunidan kechiktirmay to’lanadi.
Quyidagi yuridik shaxslar joriy to’lovlarni to’lamaydi:
hisobot davrida soliq solinadigan bazasi eng kam ish haqining ikki yuz
baravarigacha miqdorda bo’lgan soliq to’lovchilar;
yagona soliq to’lovini to’lashga o’tmagan mikrofirmalar va kichik
korxonalar.
Obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’ining
hisob-kitobi soliq bo’yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati
organlariga soliq to’lovchilar tomonidan ortib boruvchi yakun bilan yilning har
choragida hisobot choragidan keyingi oyning 25-kunidan kechiktirmay, yil
yakunlari bo’yicha esa, yillik moliyaviy hisobot taqdim etiladigan muddatda
taqdim etiladi.
Obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’ini to’lash
mazkur soliq bo’yicha hisob-kitobni taqdim etish muddatidan kechiktirmay
amalga oshiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
