Soliq va soliqqa tortish (o'quv qollanma) : O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan

4 -§ .  Soliq  siyosatini  ishlab  chiqishda  davlatning  roli
Soliq  davlat  yashashining  moliyaviy  m anbayi  bo'lganligidan  soliq 
siyosatini  ishlab  chiqishning  asosiy  tashkilotchisi  va  ijodkori  h am   davlatdir. 
B uning  u c h u n   davlat  o 'z   qo'lidagi  b u tu n   kuchni,  idoralam i  jalb   qilib  uni 
ishlab  chiqadi.  Bunday  tashkilotlarga  D avlat  soliq  q o 'm ita si,  M oliya  va­
zirligi  va  boshqa  ilmiy  uslubiy tashkilotlar  kiradi.
D avlat  soliq  siyosatini  ishlab  chiqayotganda  mavjud  soliqlar  m ohiyati, 
aham iyati,  kelib  chiqish  va  rivojlanish  tarixi  c h u q u r  o 'rganiladi.  Yangi  ki- 
ritilayotgan  soliqlam ing  ilm iy  asoslanganligi  tekshiriladi.  A m aliyotchi  yirik 
m utaxassislar  fikrini  eshitib,  erkin  bahslashuvlar  o 'tk az ib ,  so 'n g   b ir  q aro r- 
ga  kelishi  zam r.  H cch  q ach o n   faqat  biron  soha  m utaxassislari  taklifini 
tezda  olib,  ularga  qarab  q aro r  qilishi  to 'g 'ri  b o'lm aydi.  C h unki  h a r  soha-
22

---

ning  vakili  o ‘z  sohasining  vazifalaridan  kelib  chiqib  tak lif  qilishi  m um kin. 
U m um davlat  m anfaatlarini  to 'liq   ilgaridan  k o 'ra   olmasligi  m um kin.
M a ’lum   qarorga  kelingandan  so 'n g   soliq  siyosati  loyihasi  q aro r  ch iq a­
ruvchi  organ  tasdig'iga  berilsa  m aqsadga  m uvofiq,  bozor  iqtisodiyoti  m o ­
hiyatiga  m os  keladi.  Tasdiqlangan  soliq  siyosatining  keng  jam oatchilikka 
om m aviy  axborotlar  orqali  m a ’lum   qilish  zarur.  Shunday  siyosatning  ijro­
sini  h am   strategik  jih a td a n ,  ham   ta k tik  jih a td a n   ta ’m inlashni  yana  davlat 
tashkil  qiladi.  B uning  u ch u n   o 'zin in g   tegishli  idoralarini  ishga  soladi. 
D em ak ,  davlat  soliq  siyosatini  tayyorlovchi  va  uni  to 'liq   hayotga  tadbiq 
q i-lishning  tashkilotchisi  va  boshqaruvchisidir.
D avlatning  faol  soliq  siyosati  yuritishi  b o zo r  iqtisodiyotiga  m uvaf- 
faqiyatli  o 'tis h   va  uning  m unosabatlarini  rivojlantirishning  m u h im   om ilidir.
S hunday  qilib,  soliq  siyosati  orqali  davlat  respublika  iqtisodiyotini  h ar 
to m o n lam a  barqarorlashtirish va  rivojlantirishga faol  ta ’sir ko'rsatadi.