Soliq munosabatlarining vujudga kelishi va rivojlanish bosqichlari

Xalqlar 

boyligining sabablari va tabiatlari” 

nomli kitobida 

(1776) ilk bor soliq tamoyillarini asoslab berdi, 

soliqlarning davlat moliyasi tizimidagi ahamiyatini 

soliq to‘lovchilarga tushuntirib, ularni davlatga to‘lash 

qullik emasligini tushuntirib berdi.

Soliq ob’ektlarini aniqlash va soliqqa tortish qonun qoidalarini tartibga soluvchi 

ilk 

soliq tizimi 

yuzaga kelgan

. 

To‘g‘ri va egri soliqlar ilk bor ajratilib

, bu soliqlarning 

muhim va ahamiyatli jihatlari ochib berilgan. Soliqlar ichida asosiy o‘rinni aktsizlar 

egallagan. Bular qonuniy ravishda shahar darvozalarida mamlakatga kiritiluvchi  yoki 

undan chiqariluvchi  tovarlardan undirilib,  hamma  daromadlar va tushumlar  soliqqa 

tortilgan.