Ўсмирлик даврининг психологик

Ўсмирлик 11-12 ёшдан, 14-15 ёшгача бўлан даврни ўз ичига олади. Аксарият ўқувчиларда ўсмирлик ёшига ўтиш, асосан 5-синфдан бошланади. «Энди ўсмир бола эмас, бироқ катта ҳам эмас»- айни шу таъриф ўсмирлик даврининг муҳим характерини билдиради.
Ўсмирлик даврининг психологик
хусусиятлари.
Қандай қилиб ўсмир билан самарали сухбатлашиши мумкин?!
Ўсмирлик болаликдан катталикка ўтиш даври бўлиб, физиологик ва психологик жиҳатдан ўзига хос хусусиятлари билан характерланади.
Бу босқичда болаларнинг жисмоний ва психик тараққиёти жуда тезлашади, ҳаётдаги турли нарсаларга қизиқиши, янгиликка интилиши ортади, характери шакилланади, маънавий дунёси бойийди, зиддиятлар авж олади.
Ўсмирлик балоғатга етиш даври бўлиб, янги хислар, сезгилар ва жинсий ҳаётга тааллуқли чигал масалаларнинг пайдо бўлиши билан ҳам характерланади.
Бу ёшда ўсмир ривожида кескин ўзгаришлар рўй беради.
У тажангроқ, баъзида ҳуда-беҳудага инжиқлик қиладиган, серзарда, гап кўтармас бўлиб қолади
Организмдаги ўзгаришлар бевосита ўсмир эндокрин системасининг ўзгаришлари билан боғлиқдир. Ўсмирлик ёшида болаликдан катталикка ўтиш жараёни содир бўлади
Ўсмирда психик жараёнлар кескин ўзгариши билан ақлий хусусиятида ҳам бурилишлар содир бўлади.
Физиологик ўзгариш жинсий етилишнинг бошланиши ва бу билан боғлиқ равишда танадаги барча аъзоларнинг мукаммал ривожланиши ва ўсиши, хужайра ва организм тузилмаларининг қайтадан шакллана бошлашидир.
Ўсмирлик даврида етакчи фаолият- бу ўқиш, мулоқот ҳамда меҳнат фаолиятидир. Ўсмирлик даври мулоқотининг асосий вазифаси бу – дўстлик, ўртоқликдаги элементар қоидаларни аниқлаш ва эгаллашдир.
Ўсмирда психик жараёнларнинг кескин ўзгариши билан ақлий фаолиятида ҳам бурилишлар сезилади.
Катталарнинг ўсмир ёшидагиларга таъсир кўрсатиши, тарбия бериши учун энг қулай шароит бу- меҳнат билан шуғулланишидир. Агар кичик ёшдаги болалар ёрдамчи бўлиш ролларидан қониқсалар, ўсмирлар, айниқса катта ўсмирлар катталар билан тенг равишда фаолият кўрсатаётганларидан, лозим бўлганда уларнинг ўринларига ҳам ишлай олишларидан қониқадилар. Энди ўсмирлар ўйин фаолиятига камроқ вақтларини ажратган холда кўпрок жиддий ишлар билан шуғуллана бошлайдилар ва уларнинг билиш жараёнлари жадал ривожлана бошлайди.