Siyosatshunoslikka

80

---

Siyosiy qaror qabul qilish jarayoni: bosqichlari, ishtirokchi-
lari va siyosiy faoliyat shakli
Bosqichlari
Siyosiy faoliyat
Siyosiy
faoliyat
darajasi
Jarayon
ishtirokchilari
(subyekt)
M a n f a a t -
lam i 
artiku-
l a t s i y a l a s h
va 
fuqaro­
lar 
fikrlarini
e ’tiborga 
ol­
ish
Bu holat om m aviy axborot
vositalarida e ’lon qilingan
turli arznomalarda, bayo-
notlarda, talab xatlarida
o ‘z aksini topadi. Fuqaro­
lar turli chiqishlar, namo-
yishlar uyushtirishadi va
boshq.
O m m a v i y
darajada
Individlar, 
ijti­
m oiy 
guruhlar,
manfaatdor guruh­
lar, siyosiy parti­
yalar, ijtim oiy-si-
y o siy birlashmalar
va boshqalar.
M u a m ш о
tahlil 
etiladi
va qaror loyi-
hasi tayyorla-
nadi.
Ekspert baholash, muqobil
variantlami ishlab chiqish
va siy o siy bahs
E k sp ertlar
va 
davlat
darajasida
M a s l a h a t c h i l a r
guruhi, 
olimlar,
vakillik 
organ-
larining 
ixtisos-
lashtirilgan 
ko-
missiyalari
Qaror 
qabul
qilish
Muammoni shakllantirish,
siyosiy bahs, ovoz berish
va konsensusa, buyruq,
qaror chiqarish
I j t i m o i y -
siyosiy va
davlat da­
rajasida
I j t i m o i y - s i y o s i y
tashkilotlar, 
par­
tiyalar, davlat ho­
kimiyati organlari
(ijro 
va 
qonun-
chilik)
Qaromi 
ijro
etish
Ta’sir k o‘rsatish, ishonti-
rish, manipulatsiya, ixti-
yoriy rozilik, majburlash
D a v l a t ,
siy o siy va
ij t i m o i y
darajada
Davlat
m a’muriyati, dav­
lat majburlov or­
ganlari, ijtimoiy-
siyosiy tashkilot­
lar, fuqarolar.
M a n b a ih ttp s: //u c h e b n ik io n lin e .c o m /m e n e d g m e n t/u p r a v lin n y a _ ly u d sk im i-
resu rsam i -voron kova _ vg /p o litich n i rish en n ya su tn ist teh n o lo g iyi _ p riy n y a tty a
vpro vadzhennya. htm
81

---

Nazorat savol va topshiriqlari
1. Siyosiy jarayon mohiyatini izohlab bering
2. Siyosiy jarayonning qanday turlari, shakllarini bilasiz?
3. Umumiy va xususiy siyosiy jarayonning o ‘ziga xos belgilarini 
sanab о‘ting
4. Siyosiy ishtirok va siyosiy munosabat tushunchalari mohiyatini 
qanday izohlay olasiz?
5. Siyosiy ishtirok funksiyalari to‘g ‘risida m a’lumot bering?
6. Siyosiy ishtirok shakllari deganda nimani tushunasiz?
7. Siyosiy ishtirokning qanday turlarini farqlay olasiz?
8. Siyosiy qaror qabul qilish tartibini tushuntirib bering.
Mustaqil ish topshiriqlari
1. 0 ‘zbekistonda siyosiy jarayonlaming o ‘ziga xos xususiyatini 
tahlil qilib, qisqa bayonda esse tayyorlab kelish.