Sitologiya ma`ruzalar matni Toshkent- 2017 mundarija

Mashg’ulotning rivojlantiruvchi maqsadi: o'tilgan mavzu asosida talabalarda keng qamrovli mushohada yuritish, o'z fikrini asoslash ko'nikmalarni tarkib toptirish.

Mashg’ulot jihozlari: DNKning taxlanish darajalari, xromatinning interfaza va mitotik xolati aks etgan rasmlar. Odam xromosomalari, xromosomalar morfologiyasi tasvirlangan jadval.

Yadroning bu tuzilmasi o'z nomini asosiy bo'yoqlarda yaxshi bo'yalgani uchun olgan (Flemming,1880). Xromatin eukariot hujayralari genetik materiali saqlanadigan joylashgan bo'lib, DNKning giston oqsillari bilan birikmasidir.

Bu tuzilmaning hujayrada 2 xil funksional holati mavjud:

1. Interfaza xromatini - iplari yoyilgan (dekondensatsiyalashgan) faol holati. Unda DNK replikatsiyasi va traskripsiya jarayonlari boradi.

2. Mitotik xromosomalar - iplari zich (kondensatsiyalashgan) tinch holati, unda hech qanday sintez jarayonlari bormaydi. Bularning vazifasi faqatgina o'zidagi genetik informatsiyani yangi hosil bo'lgan hujayralarga taqsimlashdan iborat.