Системалы плата системалы (matherboard)

Айырым системаларда системалы платада жайласыўы керек болған компоненталар кеңейтириў платаларына орнатылады. Бундай компьютерлерде разъёмларға ийе бас плата бириктириў платасы деп аталады, ал бундай конструкцияны пайдаланатуғын компьютерлер — бириктириў платасына ийе компьютерлер деп аталады. Бириктириў платалы системалардың еки тийкарғы типи бар: пассив ҳәм актив.

• Айырым системаларда системалы платада жайласыўы керек болған компоненталар кеңейтириў платаларына орнатылады. Бундай компьютерлерде разъёмларға ийе бас плата бириктириў платасы деп аталады, ал бундай конструкцияны пайдаланатуғын компьютерлер — бириктириў платасына ийе компьютерлер деп аталады. Бириктириў платалы системалардың еки тийкарғы типи бар: пассив ҳәм актив.
• Пассив бириктириў платалары шина разъёмлары, бирнеше буферлер ҳәм драйвер схемаларынан басқа ҳеш қандай электроникаға ийе емес. Барлық қалған схемалар кеңейтириў платаларына жайласқан. Бундай конструкция системаны модернизациялаўды жеңиллестириў ушын ислеп шығылған

Актив обириктириў платалары шинаны басқарыў схемасы ҳәм көпшилик басқа компонентлерден ибарат. Бундай платаларда процессор комплексинен басқа, әпиўайы системалы платадағы барлық электроникасы бар. Процессор комплекси деп плата схемасының процессордың өзи ҳәм оның менен тиккелей байланыслы компонентлер — тактли генератор, кэш ҳәм т.б. ға айтылады. Если процессорный комплекс расположен на отдельной Compaq ҳәм IBM компаниялары өзлериниң күшли сервер классындағы системаларында усындай конструкцияны қолланады. Процессорлы комплексли плата системалыға қарағанда арзан болғанлықтан актив бириктириў платалары системаны жеңил ҳәм аз шығын менен модернизациялаўға мүмкиншилик береди. Бирақ, процессорлы комплекс интерфейси ҳәзирге шекем стандартластырылмаған.

• Актив обириктириў платалары шинаны басқарыў схемасы ҳәм көпшилик басқа компонентлерден ибарат. Бундай платаларда процессор комплексинен басқа, әпиўайы системалы платадағы барлық электроникасы бар. Процессор комплекси деп плата схемасының процессордың өзи ҳәм оның менен тиккелей байланыслы компонентлер — тактли генератор, кэш ҳәм т.б. ға айтылады. Если процессорный комплекс расположен на отдельной Compaq ҳәм IBM компаниялары өзлериниң күшли сервер классындағы системаларында усындай конструкцияны қолланады. Процессорлы комплексли плата системалыға қарағанда арзан болғанлықтан актив бириктириў платалары системаны жеңил ҳәм аз шығын менен модернизациялаўға мүмкиншилик береди. Бирақ, процессорлы комплекс интерфейси ҳәзирге шекем стандартластырылмаған.