Sirdaryo viloyati Mirzaobod tumani 1-maktabning boshlang’ich sinf o’qituvchisi Axrorova Gulsaraning ona tili fanidan yozgan bir soatlik dars ishlanmasi

Darsning borishi:

1. 
   Tashkiliy qism. Navbachi bilan suhbat
   
2. 
   Uy vazifasini tekshirish.
   

“Soʻz top” ta’limiy oʻyini otkaziladi. Shakllar ichidagi boʻginlardan tekshiriluvchi soʻz hosil qilish va yozish aytiladi.

Xur ba Ha da hi sa shi Av bab lod sobb bi

Soʻzlar: Xurshida, sabab, avlod, hisob, Habiba.

3. 
   Yangi mavzu bayoni: Guruhlar bilan ishlash
   

1-shart “Qushlar haqida nima bilasiz?” ta’limiy oʻyini oʻtkaziladi. Buning uchun oʻqituvchi tabiatda uchraydigan qushlarning rasmini koʻrsatadi. Oʻquvchilar qushlarga xos boʻlgan belgi va sifatlarni aytishlari lozim. Bu ta’limiy oʻyinni amalga oshirish uchun quyidagi jadvaldan foydalanish mumkin.
Namuna:

2-shart.“Oʻrnini top” ta’limiy oʻyinidan foydalanib x va h harfli soʻzlarni toʻgʻri yozish koʻnikmasi mustahkamlanadi. Oʻqituvchi magnitli doskaga soʻzlar yozilgan koʻrgazmani iladi, oʻquvchilar soʻzlarni koʻrgazmaning tegishli joyga husnixat asosida marker bilan yozishlari talab etiladi. Topshiriq bajarilgach, oʻquvchilarni mavzuni qay darajada oʻzlashtirganliklarini aniqlash bilan birga husnixat malakalari nazorat qilinadi. Ekranda gaplar beriladi. Oʻquvchilar ustunda berilgan gaplardan matnni topishlari kerak. 3-shart Aziz o‘quvchilar, qaysi ustunda matn berilganini toping. Ustunlar ostidagi boʻsh kataklardan birini belgilab javobini aniqlang. Shotut bargining shirasi tomoq, ogʻiz va tish kasalliklariga davodir. Shamoldan chang-toʻzon havoga koʻtarildi. Shotut respublikamizda koʻplab oʻstiriladi. Aprel oyida gullaydi. Mevasi iyun-iyulda pishadi. Shotutning mevasi va bargi shifobaxsh xususiyatga ega. + Mazmunan oʻzaro bogʻlangan ikki yoki bir necha gap matn deyiladi. Matnga sarlavha qoʻyish mumkin.

4-shart :Koʻklam soʻziga yaqin ma’nodosh boʻlgan qaysi soʻz bilan almashtirish mumkinligini topish uchun “Sinkveyn” metodidan foydalaniladi.
Bu metodni quyidagicha amalga oshirish mumkin.
Namuna:

Nima?	koʻklam
Qanday?	goʻzal	koʻrkam
Nima qildl?	keldi	yoydi	boshlandi
Gap	goʻzal	koʻrkam koʻklam	oʻlkamizga	keldi
Ma’nodosh soʻz	bahor

4. 
   Mavzuni mustahkamlash.
   

5-shart “Soʻzlar guruhini top” ta’limiy oʻyinini o‘tkaziladi. Buning uchun oʻqituvchi koʻrgazma tarzida quyidagi jadvalni doskaga iladi. Tarqatmalarda soʻzlar beriladi. Oʻquvchilar soʻzlarni soʻroqlariga koʻra guruhlarga ajratish topshirig‘i beriladi.
Qoʻyish uchun soʻzlar: kabutar, beshta, muloyim, yugurdi, baland, Sanjar, kuylaydi, toʻrtinchi, shifokor, beshta, oppoq, oʻn ikkita, bormoqchi, qush, nordon.

Shaxs va narsaning nomini bildirgan soʻzlar	Shaxs va narsaning harakatini bildirgan soʻzlar	Shaxs va narsaning belgisini bildirgan soʻzlar	Shaxs va narsaning tartib va sanogʻni bildirgan soʻzlar
kabutar	yugurdi	muloyim	toʻrtinchi
shifokor	kuylaydi	oppoq	beshta
qush	bormoqchi	nordon	oʻn ikkita

6-shart- “Matnni tugat” ta ‘limiy oʻyini oʻtkaziladi.
Oʻquvchilarga “Men nima deyishimni top!” birinchi gapni aytib oʻquvchiga toʻp otiladi. Toʻpni tutgan oʻquvchi ikkinchi gapni tugatishi kerak.
Oʻqituvchi doskaga bir nechta soʻz yozib qoʻyadi. O‘quvchilar mustaqil ravishda shu soʻzlar ishtirokida matn tuzadilar. Oʻquvchilar matn tuzar ekanlar, ularning lug‘at boyliklari ortishi bilan birgalikda gaplarni toʻgʻri tuzish, tovushlarni toʻg‘ri talaffuz qilish va mustaqil fikrlash malakasi shakllanadi.


1-variant: Nazokat, koʻylak, tikuvchi, mato.
2-variant: Azamat, oʻrtoq, olma, kasal.
3-variant: Poliz, qovun, dehqon, mazali.
Namuna: Nazokat onasi bilan bozordan mato sotib oldi.
Qoʻshnisi Mohira aya mohir tikuvchi.
Nazokat Mohira ayaga chiroyli koʻylak tiktirdi.
7-shart- Boshqotirma.
Quyidagi ketma-ket kelgan undosh harfli boshqotirmani topsangiz, boshi va oxiri bir xil harfli oʻyinchoq turini topgan boʻlasiz.

		K	a	k	k	u
r	a	s	s	o	m
			o	p	p	o	q
		q	a	t	t	i	q
			n	o	v	v	o	t
				k	a	t	t	a

1. Oʻrmon qushi ku-kulab sayraydi.
2. Rasm chizadigan inson.
3. Qorning rangi.
4. Yumshoq soʻziga qarama-qarshi ma’noli soʻz.
5. Shirinlik turi.
6. Kichik soʻziga qarama-qarshi ma’noli soʻz.


V. Darsga yakun yasash va baholash.
Darsda nimalarni oʻrgandingiz?
Darsda faol ishtirok etgan oʻquvchilar baholanib, dars yakunlanadi.
VI.Uyga vazifa berish.
Yil davomida o’rganganlarni takrorlash