sinf qo‘shimcha ma’lumotlar §

7-sinf qo‘shimcha ma’lumotlar

2 § ga qo‘shimcha

*modda uchun quyidagi xususiyatlar xos:

+uning fizikaviy xususiyatlari (rangi, hidi, ta’mi, zichligi, agregat holati, qaynash va suyuqlanish temperaturalari, eruvchanligi v.h.k)

*element uchun quyidagilar xos:

+valentlik, oksidlanish darajasi, atom og‘irligi, tashqi qobiqdagi elektronlar soni, energetik qobiqlar soni v.h.k

3 § ga qo‘shimcha

*kondensatlanish – bu modda bug‘ining quyi haroratda suyuqlikka aylanishidir;

*kimyoviy elementlarni belgilash quyidagi ikki qulaylikni keltirib chiqaradi: 1) kimyoviy elementlarni qulay va qisqa ifodalash mumkin; 2) kimyoviy element belgilari barcha tillar uchun umumiydir.

4 § ga qo‘shimcha

*sonlarning a*10ⁿ ko‘rinishidagi yozuviga sonning standart shakli deyiladi, bunda 1≤a<10, n ϵ N

masalan: 100 = 1*10²; 1000 = 1*10³; 1*10⁶ = 1000000 yoki

0,01 = 1*10^-2; 0,001 = 1*10^-3; 1*10^-5 = 0,00001

*Bir dona atomning massasi = atomning haqiqiy massasi = atomning absolyut massasi degan tushunchalar bir xil ma’noga ega!

*Element yoki zarraning absolyut massasini hisoblash uchun:

formulasidan foydalaniladi. Bunda:

Abs = absolyut atom massa; A_r = nisbiy atom massa;

1 m.a.b = 1,66 * 10^-24 gr yoki 1,66 * 10^-27 kg

*Element yoki zarrachaning absolyut massasi malum bo‘lganda uning nisbiy atom massasini hisoblash uchun:

5 § ga qo‘shimcha

*o‘zgaruvchan tarkibli moddalar ularning mavjudligini oldindan bashorat qilgan va o‘rgangan fransuz kimyogari K. Bertolle sharafiga bertollidlar deb ham aytiladi;

*bertollidlar nomolekulyar tuzilishli moddalar bo‘lib, ularning tarkibi moddaning olinish sharoitiga bog‘liq.

M: uran (VI)-oksidi UO₃ emas balki UO_2,5 – UO₃ oralig‘ida bo‘ladi; vanadiy (II)-oksidi ham VO_0,9 – VO_1,3 ; ZnN esa ZnN_0,59 ,ZnN_0,69 , ZnN_0,74 va ZnN_0,89 tarkibli bo‘lishi mumkin.

6 § ga qo‘shimcha

* MODDA – molekulalarining turiga qarab moddalarni 2 guruxga bo‘lish mumkin.

1.