Sinf: 7 ab mavzu: Inson – ezgulik ijodkori Darsning maqsadi: O’quvchilarga Vatanning buyuk boyliklari deganda sen nimalarni tushunishi, «Milliy istiqlol g'oyasi va ma'naviyat asoslari»

Darsning borishi:
I. Tashkiliy qism.
a) salomlashish.
b) davomatni aniqlash.
II .O’tilgan mavzuni takrorlash
1 Milliy qadriyatlar deganda nimalarni tushunasiz?
2Milliy g`oyamiz qaysi milliy qadriyatlarimizdan oziqlanadi?
3Milliy g`oyamiz qaysi umumbashariy qadriyatlardan oziqlanadi?
4Umumbashariy qadriyatlar negizida turadigan asosiy g`oya nima?
5Insonparvarlikni ulug`lashga qaratilgan xalqimizga xos fazilatlardan qaysilarini bilasiz?
6Xalqimizning umumbashariy qadriyatlarga sodiqligi qaysi maqollarimizda yaqqol aks etgan?
III. Yangi mavzuning bayoni
Aziz o'quvchi, tarix — kelajak ko'zgusi, degan iborani eshitgan bo'lsangiz kerak. Buning ma'nosi shuki, tarix insonning ko'zini ochadi,o'tmishdan saboq chiqargan holda, kelajakyo'lini to'g'ri belgilab olishga
da'vat etadi. Mustabid sovet hokimiyati davrida xalqimizning tarixi soxtalashtirilib, bizni yolg'on va bo'hton gaplarga ishontirishga harakat qilishar edi. Jasur va ma'rifatparvar ajdodlarimiz, har qancha tazyiq
va ta'qiblarga qaramasdan, xalqimizning haqiqiy tarixini o'rganishi harakat qilar edilar. Chunki ularning qalbidagi tarixiy xotira tuyg'U butunlay so'nmagan edi. Bu tuyg'u dunyoga ne-ne buyuk zotlarni
bergan o'zbek xalqi ham ozod va mustaqil yashashga, o'zining asriy qadriyat va an'analariga munosib hayot kechirishga haqli ekanini ularga eslatib, ana shu maqsad yo'lida shijoatga, jasoratga undar edi. Aynan
ana shunday intilish tufayli ajdodlarimiz qalbida istiqlolga erishish orzusi eng buyuk orzu bo'lib kelgan. Bosqinchilik borasida g'oyatda makkor siyosat olib borgan chor Rossiyasi, uning o'rniga kelib, mustamlakachilik siyosatini davom ettirgan sho'ro hukumati bu haqiqatni bilgani uchun bizning tariximizni
buzib ko'rsatishga, uni o'rganishni taqiqlashga va shu tariqa xalqni mizni tarixiy xotirasidan butunlay mahrum etib, uni ota-bobolarini ham, millatini ham tanimaydigan manqurtga aylantirishga urinar edi.
Chunki mustamlakachilar bizning ozod bo'lishimizni, o'z boyligi mizga, o'z taqdirimizga o'zimiz egalik qilib, erkin va farovon hayot kechirishimizni aslo istamas edi. Bum* o'lkamizda amalga oshirilgan
dahshatli bosqinlarga rahbarlik qilgan chor generallaridan biri bo'lmish Skobelevning Rossiya imperatoriga yozgan xatidagi mana bu fikrlar ham tasdiqlaydi: «Mahalliy xalq biz o'ylagandan ko'ra madaniyatli
ekan. Ularni bo'ysundira olmayapmiz... Bu xalqning o'tmishdi yaratilgan barcha osori atiqalarini, masjid-u madrasalarini, diniy mansubllgi, kimlarning avlodi ckanini eslatib turadi. Insonni xalqni o'z sha'ni va g'ururi, or-nomusini asrab yashashga qodir bo’lishga undaydi.Tarixiy xotira tuyg'usi dunyodagi barcha xalqlarga xos, Ularga aynan shu tuyg'u tufayli ajdodlarining ruhini, ularning a’nana qadriyatlarini his qilib yashaydi. Siz uzoq Yaponiyadan kelib, Surxondaryodagi ko'hna Dalvarzintepa va Qoratepada arxeologik qazuv ishlarini olib borayotgan Afrosiyob xarobalaridan topilgan ishlarini olib borayotgan Kyudzo Kato haqida eshitgan bo'lsangiz kerak. Yoshi 80 dan oshgan keksa olimni o'z uyi, yaqinlarini tashlab yurtimizga kelishga, uzoq yillar davomida loy, tuproq kechib, jazirama issiq demay, qahraton
sovuq demay, qadimiy tepalar bag'rini qadam-baqadam kovlab, ilmiy izlanishlar olib borishga majbur etgan narsa nima? Tarixiy xotira tuyg’usi .Ma'lumki, bir zamonlar Kushonlar davlati paytida Surxon zaminida buddaviylik dim gullab-yashnagan. Buddaviylik esa Yaponiyada ajdodlaming qadimiy ta'limoti sifatida qadrlanadi. Kato domla ana shu ta'limotga doir qadimiy yodgorliklami topib, o'z ajdodlarining tarixiy xotirasidagi uzilib qolgan rishtalarni tiklamoqchi. Bu — haqiqiy fidoiylikdir. Bu ilm jonkuyari xalqimizning boy tarixi, qadimiy yodgor liklari hamda madaniy merosini chuqur o'rganish va xorijiy ellatlarini targ'ib qilishdagi katta xizmatlari, O'zbekiston va Yaponiya o'rtasitlngl ilmiy aloqalarni rivojlantirishga qo'shgan samarali hissasi ucliiin mamlakatimiz Prezidentining farmoniga binoan «Do'stlik» ordeni bilan mukofotlangan.Yana bir misol. Yurtimizdan turli sabablar biian chetga olib ketilgun bctakror milliy madaniyatimiz namunalari ко'p. Mustaqillikning da.stlabki davridayoq Prezidentimiz tomonidan ularni mamlakatimizga qaytarib olib kelish masalasi qat’iy vazifa qilib qo’yildi.