Симметрик шифрлаш ва хабар бутунлиги. Симметрик шифрлаш алгоритмлари ва принциплари



Download 0,86 Mb.
bet2/6
Sana30.06.2022
Hajmi0,86 Mb.
#721393
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
2 5215526903774978286

Симметрик шифрларга ҳужумлар:

  • Маълум шифрланган матнлар билан ҳужумлар;
  • Агар сизнинг қўлингизда шифратор бўлса, қуйидаги ҳужумлар амалга оширилиши мумкин:
  • - маълум бўлган очиқ матн билан ҳужум қилиш;
  • - танланган оддий матн билан ҳужум қилиш;
  • - шифрланган матнни танлаш билан ҳужум қилиш.

Хабар бутунлигини бузилиш сабаблари

  • Хабар бутунлиги деганда, тизимнинг барқарор ишлашини таъминлайдиган, маълумот ёки дастур ўрнатилган тарзда ишлатиладиган тизимнинг холати тушунилади.
  • Хабар бутунлигини бузилиши қуйидаги сабабларга кўра бўлиши мумкин:
  • Қурилманинг ишдан чиқиши;
  • Физик таъсирлар;
  • Маълумотларни бузилиши ва йўналишини келтириб чиқарадиган фойдаланувчилар хатоликлари;
  • Курилмалардан фойдалана олиш хуқуқлари бўлмаган шахсларнинг атайин таъсири;
  • Тизимнинг ишлашини бузиш ёки мухофаза қилиш механизмларини енгиб ўтиш бўйича қонуний фойдаланувчиларнинг атайин харакатлари;
  • Тизимдаги ва амалий дастурий таъминотдаги хатоликлар;
  • Вирусли таъсирлар ва бошқа сабаблар.

Хабар бутунлигини таъминлаш воситалари

  • Хабар бутунлигини ушлаб туриш воситалари икки гурухга бўлинади:
  • ахборот бутунлигини назорат қилиш;
  • бузилганидан кейин бутунликни қайта тиклаш.
  • Бу воситалар ёрдамида ечиладиган тўртта асосий масалалар мавжуд:
  • телекоммуникация каналлари бўйича ахборотларни узатишда маълумотлар бутунлигини таъминлаш;
  • ҳисоблаш техникаси воситалари қайта ишлайдиган дастурий маълумотларнинг бутунлигини таъминлаш;
  • сақланадиган маълумотларнинг бутунлигини таъминлаш;
  • муҳофаза қилиш тизимини ўзининг бутунлигини таъминлаш.

Хабар бутунлигини таъминлаш воситалари

  • Хабар бутунлигини қайта тиклаш муаммоси, уни такроран узатиш билан ечилади. Дастурлар, маълумотлар бутунлигини таъминлайдиган воситалар қуйидаги вазифаларни бажариши керак:
  • тизим сохаларнинг бутунлигини доимо назорат қилиш ва ўзгартирилган ҳолларда қайта тиклаш;
  • танланган (сараланган) файллар бутунлигини доимо назорат қилиш ва рухсат этилмаган ўзгартиришлар топилганида уларнинг захира нусхаларини қайта тиклаш;
  • вируслар билан зарарланган дастурларни ишга тушириш вақтида блокировкалаш;
  • оператив хотирада исталган номаълум вирусларни зарарсизлантириш ва уларнинг тарқалишини блокировкалаш;
  • заҳира нусхаларига мурожаат қилмасдан, маълум вируслар билан зарарланган файлларни қайта тиклаш.
  • Сақланиш муддати бир неча йилларни ташкил этиши мумкин бўлган маълумотлар бутунлигини ушлаб туриш масаласини ечиш шовқинбардош кодлардан фойдаланиш орқали таъминланади. Шовқинбардош код билан қайта ишланган, сақланадиган маълумотлар хатто сезиларли бузилишларда қайта тикланиши мумкин.
  • Хабар бутунлигини назорат қилиш қуйидаги йўллар билан амалга оширилиши мумкин:
    • ортиқча кодларнинг қўлланилиши;
    • хақиқийлик кодидан фойдаланиш;
    • махсус сигнатураларнинг қўлланилиши.

Download 0,86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish