|
ИННОВАЦИОН ТЕХНОЛОГИЯЛАРНИ ВА ҲАРАКАТЛИ ЎЙИНЛАРНИ ҚЎЛЛАБ ЁШ
ВОЛЕЙБОЛЧИЛАРНИНГ МАХСУС ТЕЗКОРЛИГИНИ ОШИРИШ
Баймурадов Р.С., катта ўқитувчи
Бухоро давлат университети, Бухоро, Ўзбекистон
Мустақиллик шарофати туфайли миллат генофондини шакллантириш, соғлом турмуш
тарзини ташкил қилиш ва баркамол авлодни тарбиялашда кафолатли восита бўлмиш жисмоний
тарбия ва спорт борган сари давлат сиёсатининг устувор йўналишлари доирасида ривожланиб
бормоқда. Ўтган давр ичида ушбу соҳа бўйича улкан ислоҳотлар, асрларга тенг ўзгаришлар ва
бунёдкорлик ишлари амалга оширилди.
Кадрлар тайёрлаш миллий дастури доирасида таълим тизимида амалга оширилаётган
ислоҳотларни чуқурлаштириш мақсадида ишлаб чиқилган “2008-2012 йилларда узлуксиз
таълим тизимини мазмунан модернизациялаш ва таълим-тарбия самарадорлигини янги сифат
даражасига кўтариш”дастурининг асосий вазифалари: педагогика соҳасидаги илмий
тадқиқотлар кўламини кенгайтириш, педагогик диагностика, ўқувчи шахсига индивидуал
ёндашишга доир тадқиқотларга кенг йўл очиш, уларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш
механизмини жорий этиш; ҳар бир ёшнинг ўзига хослигига таяниш, ҳар бир ёш босқичи
хусусиятларидан келиб чиқиб, болалар имкониятларини тўлиқ рўёбга чиқариш; ўқувчи ва
талабалар соғлигини сақлашнинг устуворлиги, жумладан, ўқув материалларини қайта кўриб
Ўсиб келаётган ёш авлод жисмоний тарбияси ва спортда инновацион технологиялар
Халқаро иштирокчилар ҳамкорлигида республика илмий-амалий анжумани материаллари
135
чиқиш ва таълим мазмунини ўқувчи ва талабаларнинг ёш хусусиятларига мувофиқлаштириш
ҳам кўп йиллик тренировка жараёнида юкори натижаларга эришиш энг аввало бошланғич
босқичда мақсад сари интилиб келажакда дунё миқёсида рақобатбардош спортчи бўлиши учун
истиқболли тренировка жараёнини болаликдан бошлаш мақсадга мувофиқлигини тасдиқлайди.
Маълумки,спорт ўйинларида, шу жумладан волейбол амалиётида ҳам барча техник тактик
ҳаракатлар (ТТҲ)ни фавқулотли ва ўзгарувчан вазиятларда тезкор шиддат асосида ижро этиш
талаб қилинади. Бинобарин, волейбол бўйича машғулотларни ўтказиш, ТТХларга ўргатиш
жараёнида тезкорлик сифатини кескин ўзгарувчан йўна-лишли машқлар ёрдамида мунтазам
шакллантириб бориш мақсадга мувофиқ.
Ёш спортчиларни тайёрлаш ва уларнинг маҳоратини ошириш учун, спорт
машғулотларининг қандай ташкил қилиш ва ўтказишга боғлиқдир. Спорт машғулотларини
ташкил қилишда, спортчиларнинг шахсий хусусиятларини ўрганиш, техник ва тактик
тайёргарлигини билиш зарурдир шу билан биргаликда ёш волейболчилар мисолида тезкорлик
сифатини ривож-лантиришда инновацион мазмунли ҳаракатли ўйинлар ва ихтисослашти-
рилган педагогик технологиялардан кенгроқ фойдаланиш мақсадга мувофиқдир Юқорида
айтилган фикрларни тўлақонли амалга ошириш учун мураббийдан керакли билим ва маҳорат
талаб қилинади.
Ёш авлоднинг жисмоний тарбия ва оммавий спорт билан мунтазам шуғулланиши учун
замон талабларига мос шарт-шароитлар яратилди, спорт мусобақалари орқали ёшларда ўз
иродаси, кучи ва имкониятларига бўлган ишончни мустаҳкамлаш, мардлик ҳамда
ватанпарварлик, она-Ватанга садоқат туйғуларини камол топтириш, улар орасидан иқтидорли
спортчиларни саралаб олиш ва мақсадли тайёрлаш ишларини тизимли ташкил этиш борасида
кенг кўламли ишлар амалга оширилди.
Юртимизда ўқувчи ва талаба-ёшлар ўртасида тобора оммалашиб бораётган, таълим
муассасаларида таҳсил олаётган навқирон ўғил-қизларимиз учун чинакам чиниқиш ва маҳорат
мактабига, катта ҳаёт йўлига парвоз майдончасига айланиб улгурган “Умид ниҳоллари”,
“Баркамол авлод”, “Универсиада” спорт мусобақаларини ўзида мужассамлаган уч босқичдан
иборат яхлит тизим яратилди. Мазкур тизим орқали бугунги кунда нуфузли халқаро
майдонларда Ватанимиз байроғини баланд кўтариб келаётган машҳур спортчилар етишиб
чиқмоқда. Энг муҳими, ушбу мусобақалар ёшларимизни оммавий тарзда спортга, соғлом
турмуш тарзига ошно қилиш воситасига айланди.
Шу билан бирга, бугунги кунда аҳолининг барча қатламини жисмоний тарбия ва
оммавий спорт билан қамраб олиш, мамлакатимизнинг барча ҳудудида жисмоний тарбия ва
оммавий спортнинг инсон ҳамда оила ҳаётидаги муҳим аҳамияти, унинг жисмоний ва маънавий
соғломлик ҳамда етукликнинг асосий шартларидан бири эканлигини фаол тарғиб этиш, ёшларга
ўз қобилият ва истеъдодларини рўёбга чиқаришлари учун зарур шарт-шароитлар яратиш, улар
орасидан спорт соҳасида алоҳида иқтидор эгаларини саралаб олиш ва мақсадли тайёрлаш
тизимини такомиллаштириш каби масалалар тизимли асосдаги ечимини кутмоқда. Қатор спорт
муассасаларининг моддий-техника базаси замон талабларига жавоб бермайди, спорт
иншоотларидан самарали фойдаланиш даражаси пастлигича қолмоқда.
Мазкур соҳада тўпланиб қолган муаммоларни ҳал этиш мақсадида Ўзбекистон
Республикаси Президентининг “Жисмоний тарбия ва оммавий спортни янада ривожлантириш
чора-тадбирлари тўғрисида”ги 2017 йил 3 июнда ПҚ-3031-сонли қарори қабул қилинди. Ушбу
қарорга асосан Ўзбекистон Республикасида жисмоний тарбия спортни янада ривожлантириш
дастури тасдиқланиб, унга мувофиқ кенг кўламли, аниқ мақсадли ишлар амалга оширилиши
кўзда тутилган бўлиб, ушбу ишларни амалга оширишда 2017-2021 йилларда қарийиб 1 трлн сўм
маблағ сарфланиши назарда тутилди. Дастурнинг учинчи бўлимида “Жисмоний тарбия ва спорт
соҳасида кадрлар тайёрлаш, уларни қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш муассасаларини
илмий-услубий жиҳатдан қўллаб-қувватлаш, спорт мактабларини юқори малакали мураббийлар
ва тиббиёт ходимлари билан таъминлаш”га қаратилган. Бунда кўриниб турибдики барча
йўналишларда бўлгани каби олий таълим муассасаси профессор-ўқитувчиларини билим
савиясига ва ўқув машғулотларини ташкил этишга ҳам алоҳида маъсулият юклайди.
Ўқитувчи талабалар билан ишлаганда унинг шахси, қобилияти, имконияти,
қизиқишлари, ақлий ва руҳий фаоллик даражасини пухта билиши керак. Шу сабабли
Do'stlaringiz bilan baham: |
