Щзбекистон Республикаси Олий ва Щрта

6§ ТЎСИН ДЕВОРЧАСИНИНГ МАҲАЛЛИЙ ТУРҒУНЛИГИ.

Тўсин деворчасини нормал ва уринма кучланишлар таъсирида ишлаётган пластина деб қараш мумкин. Деворчанинг турғунлигини ёки унинг қалинлигини ошириш йўли билан ёки муайян масофада кўндаланг бикрлик қовурғаларини ўрнатиш йўли билан таъминлаш мумкин.

Тўсинлар деворлари мустаҳкамлигини текшириш талаб этилмайди агар ҚМҚ 2.03.05-97(7.29)шартлари бажарилса, бунда девор шартли эгилувчанлиги
икки тарафли камар чокларига эга бўлган тўсинларда маҳаллий кучланиш йўклиги вақтида- 3,5 дан:
худди шунинг ўзи бир тарафли камар чокларига эга бўлган тўсинларда- 3,2 дан:
икки тарафли камар чокларига эга бўлган тўсинларда маҳаллий кучланиш борлигида –2,5 қийматларидан ошмаса.
Тўсинлардаги юк қўзғалмас ва маҳаллий кучланиш йўқ бўлиб, шартли эгилувчанлик бўлганда ҳамда юк қўзғалмас ва маҳаллий кучланиш бор бўлиб бўлганда деворча кўндаланг бикрлик қовурғалари билан маҳкамланиши шарт. Бикрлик қовурғалари орасидаги масофа дан ошмаслиги лозим.
Кўндаланг қовурғаларининг эни мм дан кичик бўлмаслиги керак. Қалинлиги эса мм дан кичик бўлмаслиги шарт.
Кўндаланг бикрлик қовурғалари билан мустаҳкамланган симметрик кесимли тўсин деворчасининг маҳаллий турғунлиги қуйидаги формула бўйича текширилади:

бу ерда ,  - қурилаётган ячейкада ташқи кучлар таъсиридан юзада ҳосил бўлаётган кучланишлар,



С_cr –2.03.05-97 ҚМҚнинг 9.1 жадвалидан аниқланадиган коэффициент «» параметрига қараб,
9.1.жадвал.

	 0,8	1,0	2,0	4,0	6,0	10,0	 30
ccч	30,0	31,5	33,3	34,6	34,8	35,1	35,5

 - ушбу ҚМҚнинг 9.2-жадвалидан олинадиган коэффициент,

Тўсинлар	Сиқилган камарнинг ишлаш Шартлари	
Кран таги Тўсинлари	Кран рельслари пайвандланмаган Кран рельслари пайвандланган	2 
Бошқалар	Плиталарнинг узлуксиз таянишида Бошқа ҳолатларда	 0,8
Эслатма. Йиғилган юкланиш тортилган камарига тушган кран таги тўсинларининг бўлмалари учун  коэффициентини ҳисоблашда 0,8 деб қабул қилиш керак.

- маҳаллий кучдан ҳосил бўладиган кучланиш,

С₁ – ҚМҚнинг 9.3 жадвалдан олинадиган коэффициент

	C1нинг пайвандланган тўсинлар учун қуйидагиларга тенг бўлган а hef даги қийматлари
	 0,5	0,6	0,8	1,0	1,2	1,4	1,6	1,8	2,0
 1 2 4 6 10  30	11,5 12,0 12,3 12,4 12,4 12,5	12,4 13,0 13,3 13,5 13,6 13,7	14,8 16,1 16,6 16,8 16,9 17,0	18,0 20,4 21,6 22,1 22,5 22,9	22,1 25,7 28,1 29,1 30,0 31,0	27,1 32,1 36,3 38,3 39,7 41,6	32,6 39,2 45,2 48,7 51,0 53,8	38,9 46,5 54,9 59,4 63,3 68,2	45,6 55,7 65,1 70,4 76,5 83,6

 - катакнинг катта томонининг кичигига бўлган нисбати.
_с -ҚМҚнинг 2.03.05-97 7-иловаси бўйича қабул қилувчи коэффициент
Агар деворчанинг шартли эгилувчанлиги 6,0 дан катта бўлса, деворча кўндаланг бикрлик қовурғаларидан ташқари бўйлама бикрлик қовурғалари билан ҳам маҳкамланиши керак. улар тўсин узунлиги бўйлаб юқори токчадан (0,20,3)h масофада жойлаштирилади.