Шойимкулова Мафтуна Саволларга жавоблар Тана массаси индекси нима ва уни қандай ҳисоблаш мумкин?

Шойимкулова Мафтуна
Саволларга жавоблар
1. Тана массаси индекси нима ва уни қандай ҳисоблаш мумкин?
Ж: Тана массаси индекси – инсоннинг бўйи ва вазни мослиги даражасини баҳолашга имкон берувчи катталик бўлиб, у вазн етишмаслиги, меъёрдалиги ёки ортиқчалигини аниқлашда ишлатилади. Даволаш учун кўрсатмаларда муҳим ўрин тутади.
Тана массаси индекси кўрсаткичи белгиялик социолог ва статистик Aдолф Кетле томонидан ишлаб чиқилган. У кг/м² да ҳисобланади.
Жаҳон Соғлиқни Сақлаш Ташкилоти тавсияларига кўра, тана массаси индекси кўрсаткичларининг қуйидаги интерпретациялари ишлаб чиқилган.

Тана массаси индекси	Киши вазни ва узунлиги ўртасидаги нисбат
16 ва ундан кам	Тана вазнингнинг сезиларли танқислиги
16-18,5	Тана вазнининг йетишмаслиги
18,5-24,99	Меъёр
25-30	Тана вазнининг ортиқчалиги
30-35	Биринчи даражали семизлик
35-40	Иккинчи даражали семизлик
40 ва ундан юқори	Учинчи даражали семизлик

2. Ҳомиладорлик даврида спиртли ичимликлар ичиш салбий оқибатлари?
Ж: Ҳомиладорлик пайтида спиртли ичимликларни ўртача миқдорда ичиш спиртли ичимликларни кўпайиш эҳтимолини ошириши ва ортиқча бўлиши – одатда ҳомилада анормалликка сабаб бўлади. Турли хил ичимликлар таркибида фойдаланадиган алкогол этил спирт ёки этанолдир. Ушбу маҳсулотдан фойдаланиш танадаги организмга таъсирнинг давомийлиги ва интенсивлигига қараб, организмдаги турли ўзгаришларга олиб келиши мумкин. Лекин бу энг ёмон нарса эмас. Спиртли ичимликларни истеъмол қилиш, ичкиликка берилган одамнинг авлодларига таъсир қилиши мумкин. Спиртли ичимликларни истеъмол қила олмайдиган ва ҳеч қачон истеъмол қилмаган болалар учун, лекин, афсуски, бу маҳсулотга мойил бўлиб туғилган болаларда спиртли ичимликларга қарамлик эҳтимоли баъзан ортади.
Бундан ташқари, ҳомиладорликнинг дастлабки босқичларида спиртли ичимликларни истеъмол қилиш ҳомиладорлик, ҳомила ривожланиши ва туғилишнинг салбий таъсирига салбий таъсир кўрсатиши мумкин. Этанол осонгина пласентал тўсиқни енгиб чиқади, тезда хомилалик қонга киради, натижада конженитал малформацияга олиб келиши мумкин бўлган тератоген таъсир кўрсатади. Этанолнинг ривожланаётган ҳомила тератоген таъсирини спиртли хомилалик синдромнинг бошланишига олиб келади.
Спиртли хомилалик синдром хомилалик ривожланишнинг конженитал заиф кечилишининг асосий сабабидир. Туғилган фарзандлар ақл-заковатдаги пасайишдан ва ижтимоий муҳитга ёмон мослашишдан азоб чекишади.