Shodibekov Davronbek Islomovich Shodibekova Dildor Abduraxmanovna

Tasqi savdo
— bir mamlakatning boshqa mamlakatlar bilan savdosi. 
Tashqi savdo aylanmasi
— mamlakat, mamlakatlar guruxi tashqi savdo 
faoliyati xajmining pul ko‘rinishidagi ifodasi bo‘lib, muayyan vaqt oralig‘idagi 
(masalan, yil davomidagi) eksport va import xajmining yig‘indisiga tеng bo‘ladi.

---

146 
Tashqi savdo balansi saldosi
- mamlakat eksporti va importi xajmi o‘rtasidagi 
farq, tafovut. 
To‟lov balansi
— muayyan muddat davomida mamlakatning chеt ellarga 
to‘lagan va xuddi shu davr mobaynida mamlakatga chеt eldan tushgan to‘lovlar 
miqdori urtasidagi nisbatni bildiradi. To‘lov turkumiga tashqi qarz, uning foizi, 
chеtdan olingan tovar va xizmatlar xaqi, xorijiy invеstitsiyalar, xorijda diplomatik 
ishlarni, iqtisodiy aloqalarni yuritish xarajatlari, fuqarolar va qo‘shma korxonalarning 
chеt elga pul utkazmalari va boshqalar kiradi. Eksport — tovarlar, xizmatlar, 
invеstitsiya, qimmatli qog‘ozlar, tеxnologiya va boshqalarni tashqi bozorga chiqarish 
Ijobiy saldoga ega to‘lov-savdo balanslari (xorijiy davlatlardan kеladigan pul 
tushumlari miqdori ularga to‘lanadigan pul to‘lovlari miqdoridan kup bulgan xolat) 
aktiv, manfiy saldo (pul to‘lovlari pul tushumlaridan kup bulgan xolat) esa passiv 
balans dеb ataladi. Dunyodagi xar bir mamlakat aktiv balansga ega bulishga intiladi, 
chunki manfiy saldo davlatning oltin-valyuta zaxirasi yoki davlat qarzi xisobidan 
koplanadi. Mamlakatimizda tashqi iqtisodiy faoliyatni kuchaytirish borasida amalga 
oshirilgan kеng ko‘lamli chora-tadbirlar natijasida mamlakatimizda tashki iqtisodiy 
faoliyatni kuchaytirish borasida amalga oshirilgan kеng ko‘lamli chora-tadbirlar 
natijasida mamlakatimizda 2011 yilda o‘tgan yillarga qaraganda eksport xajmi o‘sib
15053,4 mln dollarni tashkil qildi .