1. Milliy xavfsizlikni ta’minlash. Milliy xavfsizlikni ta'minlash borasida amalga oshirilayotgan ishlar

Mavzu: Milliy xavfsizlikni ta'minlash borasida amalga oshirilayotgan ishlar


Reja:
1. Milliy xavfsizlikni ta’minlash.
2. Milliy xavfsizlikni ta'minlash borasida amalga oshirilayotgan ishlar.
3.Milliy xavfsizlik va mamlakat mudofaa qobiliyatining mustahkamlanishi.

1.Milliy xavfsizlikni ta’minlash.
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti, Qurolli Kuchlar Oliy Bosh Qoʻmondoni Shavkat Mirziyoyev raisligida 2018 yil 25 dekabr kuni Oʻzbekiston Respublikasi Davlat xavfsizlik xizmati binosida mamlakatimiz xavfsizligini mustahkamlash va milliy manfaatlarimizni himoya qilish borasida amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar natijadorligiga bagʻishlangan kengaytirilgan yigʻilish boʻlib oʻtdi. 
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti, Qurolli Kuchlar Oliy Bosh Qoʻmondoni Shavkat Mirziyoyev raisligida 2018 yil 25 dekabr kuni Oʻzbekiston Respublikasi Davlat xavfsizlik xizmati binosida mamlakatimiz xavfsizligini mustahkamlash va milliy manfaatlarimizni himoya qilish borasida amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar natijadorligiga bagʻishlangan kengaytirilgan yigʻilish boʻlib oʻtdi. 
Yigʻilishda Oliy Majlis palatalari rahbarlari, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi vakillari, hukumat aʼzolari, Davlat xavfsizlik xizmati shaxsiy tarkibi, vazirlik va idoralar, jamoat tashkilotlari rahbarlari ishtirok etdi. Videokonferensaloqa orqali tadbirni Qoraqalpogʻiston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahridagi mahalliy davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari, huquq-tartibot idoralari rahbarlari kuzatib bordi. 
Mamlakatimizda tinchlik va barqarorlikni mustahkamlash, xalqimizning osoyishtaligini taʼminlash maqsadida xavfsizlik tizimlari har tomonlama takomillashtirilmoqda, ularning moddiy-texnik bazasi va kadrlar salohiyati oshirib borilmoqda. 
Davlatimiz rahbarining 2018 yil 14 martdagi "Oʻzbekiston Respublikasining davlat xavfsizligi tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida"gi farmoniga muvofiq, Oʻzbekiston Respublikasi Davlat xavfsizlik xizmati tashkil etildi, uning asosiy vazifalari va faoliyat yoʻnalishlari belgilab berildi. Shu yil 5 aprel kuni "Davlat xavfsizlik xizmati toʻgʻrisida"gi qonun qabul qilindi. 
Yigʻilishda tizimda amalga oshirilgan islohotlar natijalari va galdagi ustuvor vazifalar muhokama qilindi. Davlat xavfsizlik xizmatining boshqa davlat organlari va idoralari bilan tashqi va ichki tahdidlarga qarshi kurashish boʻyicha hamkorligini mustahkamlashga doir dolzarb masalalar koʻrib chiqildi. 

• 
  Yigʻilishda tizimda amalga oshirilgan islohotlar natijalari va galdagi ustuvor vazifalar muhokama qilindi. Davlat xavfsizlik xizmatining boshqa davlat organlari va idoralari bilan tashqi va ichki tahdidlarga qarshi kurashish boʻyicha hamkorligini mustahkamlashga doir dolzarb masalalar koʻrib chiqildi. 
  
• 
  Uzoq va yaqin mintaqalarda xalqaro terrorizm, ekstremizm va transchegaraviy jinoyatchilik faollashgan bugungi sharoitda mamlakatimiz xavfsizligini yanada mustahkamlash ustuvor ahamiyat kasb etishi taʼkidlandi. 
  
• 
  Qilmishiga chin dildan pushaymon boʻlgani va yot gʻoyalardan toʻgʻri yoʻlga qaytgani uchun jazoni oʻtash muassasalaridan ozod qilingan ekstremistik tashkilotlarning sobiq aʼzolari va tarafdorlarini normal hayotga qaytarishga qaratilgan tadbirlar samaradorligini oshirish choralari belgilandi. Ijtimoiy-iqtisodiy sohalarni kompleks rivojlantirish boʻyicha sektor rahbarlariga mazkur shaxslarning maishiy muammolarini hal qilish, ularni ishga joylashtirish va jamiyat hayotiga jalb etish yuzasidan topshiriqlar berildi. 
  
• 
  Shuningdek, mamlakatimiz taraqqiyotiga toʻsiq boʻlayotgan korrupsiyaning oldini olish va unga qarshi kurashish boʻyicha vazifalar belgilab berildi. 
  

Davlatimiz rahbari xalqimizning ijtimoiy xavfsizligi masalasiga ham alohida eʼtibor qaratdi. Oziq-ovqat, energetika, sogʻliqni saqlash va boshqa sohalarda xavfsizlikni taʼminlash boʻyicha muhim chora-tadbirlar xususida soʻz yuritilib, yoʻnalishlar aniq-ravshan koʻrsatib oʻtildi. 

• 
  Davlatimiz rahbari xalqimizning ijtimoiy xavfsizligi masalasiga ham alohida eʼtibor qaratdi. Oziq-ovqat, energetika, sogʻliqni saqlash va boshqa sohalarda xavfsizlikni taʼminlash boʻyicha muhim chora-tadbirlar xususida soʻz yuritilib, yoʻnalishlar aniq-ravshan koʻrsatib oʻtildi. 
  
• 
  Yigʻilishda muhokama etilgan masalalar yuzasidan mutasaddilarning hisobotlari tinglandi va tegishli qarorlar qabul qilindi. 
  
• 
  Prezident Shavkat Mirziyoyev Oʻzbekiston Respublikasi Davlat xavfsizlik xizmatining yangi hududi va yangi binosi, uning faoliyati, moddiy-texnik imkoniyatlari bilan tanishdi, xodimlar bilan muloqotda boʻldi. 
  
• 
  Shu yerda tahdidlarning oldini olish va bartaraf etish, davlat xavfsizligini taʼminlash jarayonida qoʻllaniladigan maxsus texnika va qurol-aslaha namoyish etildi. Davlatimiz rahbari xalqimiz tinchligi va osoyishtaligini saqlash eng ustuvor vazifa ekanini, har bir xizmatchi ushbu sharafli masʼuliyatni chuqur his etishi, har tomonlama yetuk va ogoh boʻlishi zarurligini taʼkidlab, muhim koʻrsatmalar berdi. 
  

Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tomonidan yaqin qo‘shnilar bilan konstruktiv va o‘zaro manfaatli munosabatlar o‘rnatish, mintaqaviy xavfsizlik va barqarorlikni mustahkamlash O‘zbekiston tashqi siyosatining ustuvor yo‘nalishi sifatida belgilab berildi.
Markaziy Osiyoda ishonch muhitini qaror toptirish yo‘lida amalga oshirilgan sa’y-harakatlar Toshkentga chegara hamda suvdan foydalanish singari murakkab va nozik masalalarda tub burilish yasash imkonini berdi. Bu muammolar yillar davomida yechilmasdan, mintaqadagi tanglikka sabab bo‘layotgan edi. O‘tgan yili O‘zbekistonning qo‘shni davlatlar bilan o‘zaro tovar ayirboshlash hajmi 20 foiz o‘sib, qariyb 3 milliard AQSh dollariga yetdi. Prezidentimiz Markaziy Osiyo davlatlari rahbarlarining Ostona shahrida bo‘lib o‘tgan maslahat uchrashuvida yaqin yillarda o‘zaro savdo hajmini 5 milliard AQSh dollariga yetkazish mo‘ljallanayotganini ta’kidladi.
Ayni paytda mintaqadagi barqarorlik hamda izchil taraqqiyot bevosita qo‘shni Afg‘onistonda tinchlik va osoyishtalik qaror topishi bilan uzviy bog‘liqdir. Binobarin, ushbu mamlakat Markaziy Osiyoning ajralmas qismi bo‘lgan hamda shunday bo‘lib qolajak.
Bizni umumiy tarix, din, madaniyat va urf-odatlar hamda xavfsizlikni ta’minlash, savdo-sotiqni rivojlantirish sohasidagi manfaatlar birlashtiradi. Tinch Afg‘oniston Markaziy Osiyo davlatlarining Hind okeani va Fors ko‘rfazi portlariga eng qisqa yo‘lini ta’minlashi, Hindiston, Eron hamda Pokistonni Yevropa va Yaqin Sharq bozorlari bilan bog‘lashi mumkin.
Shuning uchun ham Afg‘onistonni mintaqaviy muammolar, tahdidlar manbai sifatida emas, balki noyob strategik imkoniyatlar mamlakati sifatida qarash o‘rinli. Bu esa, o‘z navbatida, butun Yevroosiyo mintaqasida keng transmintaqaviy munosabatlarni rivojlantirishga turtki beradi.

• 
  Shuning uchun ham Afg‘onistonni mintaqaviy muammolar, tahdidlar manbai sifatida emas, balki noyob strategik imkoniyatlar mamlakati sifatida qarash o‘rinli. Bu esa, o‘z navbatida, butun Yevroosiyo mintaqasida keng transmintaqaviy munosabatlarni rivojlantirishga turtki beradi.
  
• 
  O‘tgan davr mobaynida O‘zbekiston Afg‘oniston bilan ikki tomonlama munosabatlarni sezilarli darajada kengaytirdi, afg‘on muammosini hal qilish bo‘yicha xalqaro sa’y-harakatlarga faol qo‘shildi. O‘zbekiston — Afg‘oniston munosabatlari yuqori sur’atlarda rivojlanayotgani mamlakatimiz rahbari 2017 yil sentyabr oyida BMT Bosh Assambleyasining 72-sessiyasi, noyabr oyida Samarqandda bo‘lib o‘tgan Markaziy Osiyo bo‘yicha yuqori darajadagi anjuman hamda yaqinda Ostonada bo‘lib o‘tgan mintaqa davlatlari rahbarlarining maslahat uchrashuvida ilgari surgan O‘zbekistonning yangi tashqi siyosat strategiyasining amaliy natijasidir.
  
• 
  Bugun Toshkent Afg‘oniston bilan savdo-iqtisodiy, transport, energetika va madaniy-gumanitar aloqalarni har tomonlama rivojlantirish bo‘yicha izchil hamda qat’iy siyosat olib borayapti. Ikki mamlakat rahbarlarining muntazamlik kasb etgan o‘zaro muloqotlari birgalikdagi hamkorlikka katta turtki bo‘lmoqda. Prezidentlar do‘stona va samarali, o‘zaro ishonchga asoslangan muloqotni yo‘lga qo‘yishga erishdilar. Shu ma’noda aytganda, o‘tgan yili dekabr oyida Afg‘oniston Prezidenti Ashraf o‘anining mamlakatimizga rasmiy tashrifi tom ma’noda tarixiy voqea bo‘ldi. Tashrif davomida siyosiy muloqot hamda amaliy hamkorlik aloqalari sifat jihatidan yangi bosqichga chiqdi.
  

Muzokaralar natijasida tomonlar xavfsizlik, energetika va transport masalalarini qamrab olgan 20 ta qo‘shma hujjatni, shuningdek, qo‘shni mamlakatga yarim milliard dollarga teng bo‘lgan qurilish materiallari, oziq-ovqat mahsulotlari, bug‘doy, maishiy texnika, avtotransport vositalarini yetkazib berishga doir 40 ta tijorat shartnomasini imzoladi.

• 
  Muzokaralar natijasida tomonlar xavfsizlik, energetika va transport masalalarini qamrab olgan 20 ta qo‘shma hujjatni, shuningdek, qo‘shni mamlakatga yarim milliard dollarga teng bo‘lgan qurilish materiallari, oziq-ovqat mahsulotlari, bug‘doy, maishiy texnika, avtotransport vositalarini yetkazib berishga doir 40 ta tijorat shartnomasini imzoladi.
  
• 
  Vazirlik hamda idoralar rahbarlari darajasida muloqotlar faollashdi. O‘tgan bir yarim yil ichida Afg‘oniston Islom Respublikasidan O‘zbekistonga 20 dan ortiq yuqori martabali delegatsiyalar tashrif buyurdi. Qayd etish kerakki, bu o‘zbek — afg‘on munosabatlari tarixida oldin kuzatilmagan.
  
• 
  Joriy yilning fevral oyida Toshkentda Xavfsizlik masalalari bo‘yicha O‘zbekiston — Afg‘oniston qo‘shma komissiyasining ilk majlisi bo‘lib o‘tdi. Uchrashuvda terrorizm va ekstremizmga qarshi kurashish, qurol savdosi hamda giyohvandlik moddalarining noqonuniy aylanishi sohasida hamkorlikning dolzarb masalalari atroflicha muhokama qilindi. Barcha darajadagi jadal va ishonchli muloqotlar, mamlakatlar rahbarlarining siyosiy xohish-irodasi ikki tomonlama hamkorlikka yangicha shukuh bag‘ishladi.
  
• 
  Birinchidan, 2017 yilning o‘zida o‘zaro savdo aylanmasi 15 foiz o‘sib, qariyb 600 million dollarni tashkil qildi. Joriy yilning boshida ushbu tendensiya davom etdi: yanvar oyida tovar aylanmasi yillik kesimda qariyb 30 foiz o‘sdi. Va e’tiborlisi, bu bir yilning alohida ko‘rsatkichlari emas, balki tizimli ishlar samarasidir. Prezidentimiz topshirig‘iga ko‘ra, 2017 yilning boshida hamkorlikni rivojlantirishning “yo‘l xaritasi” qabul qilindi. Bu hujjatning izchil amalga oshirilishi yaqin yillarda o‘zaro tovar ayirboshlash hajmini 1,5 milliard dollarga yetkazish imkonini beradi.
  
• 
  Kobulda O‘zbekiston savdo uyi ochildi. Unda doimiy ravishda “O‘zbekistonda ishlab chiqarilgan” nomi ostida tovarlar ko‘rgazmasi faoliyat yuritadi. 2017 yilning sentyabr oyida Mozori Sharifda “UzTrade” shourumi (ko‘rgazma zali) ochildi. Unda o‘zbekistonlik ishlab chiqaruvchilarning turli mahsulotlari o‘rin olgan. Bugungi kunga qadar “UzTrade” kompaniyasi afg‘onistonlik sheriklari bilan 29 million dollardan ortiq bitimlar imzoladi. Bundan tashqari, yurtimiz 25 ta avtobus, 3 ta traktor va tirkama texnikani beg‘araz yetkazib berdi.
  

Davlat tuzilmasi va davlat chegaralari daxlsizligini ishonchli himoya qilish, inson huquqlari va erkinliklariga og‘ishmay rioya etish, jamiyatdagi millatlararo totuvlik, diniy bag‘rikenglik, tinchlik va osoyishtalik – demokratik huquqiy davlat qurishning hamda mamlakatni jadal ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning muhim shartlaridan hisoblanadi. O‘zbekiston Respublikasi Milliy xavfsizlik xizmati mamlakatning konstitutsiyaviy tuzumi, suvereniteti, hududiy yaxlitligi, iqtisodiy va mudofaa salohiyatini tashqi va ichki tahdidlardan himoya qilish tizimida alohida o‘rin tutadi. Shu bilan birga, Milliy xavfsizlik xizmatining maqomi, vazifalari va vakolatlari doirasini aniq belgilab beruvchi qonun hujjati yaratilmay turib, unga milliy xavfsizlikni ta’minlashning barcha jihatlari yuklatilgani ushbu idoraning davlat organlari faoliyatining barcha sohalariga asossiz aralashuviga shart-sharoit yaratib berdi. Mamlakatni rivojlantirishning hozirgi bosqichidagi ustuvor yo‘nalishlar, davlat va ijtimoiy hayotning barcha sohalarini isloh qilish borasidagi vazifalarni samarali amalga oshirish davlat xavfsizligini ta’minlashning sifat jihatdan yangi tizimini shakllantirishni taqozo etadi.
Davlat tuzilmasi va davlat chegaralari daxlsizligini ishonchli himoya qilish, inson huquqlari va erkinliklariga og‘ishmay rioya etish, jamiyatdagi millatlararo totuvlik, diniy bag‘rikenglik, tinchlik va osoyishtalik – demokratik huquqiy davlat qurishning hamda mamlakatni jadal ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning muhim shartlaridan hisoblanadi. O‘zbekiston Respublikasi Milliy xavfsizlik xizmati mamlakatning konstitutsiyaviy tuzumi, suvereniteti, hududiy yaxlitligi, iqtisodiy va mudofaa salohiyatini tashqi va ichki tahdidlardan himoya qilish tizimida alohida o‘rin tutadi. Shu bilan birga, Milliy xavfsizlik xizmatining maqomi, vazifalari va vakolatlari doirasini aniq belgilab beruvchi qonun hujjati yaratilmay turib, unga milliy xavfsizlikni ta’minlashning barcha jihatlari yuklatilgani ushbu idoraning davlat organlari faoliyatining barcha sohalariga asossiz aralashuviga shart-sharoit yaratib berdi. Mamlakatni rivojlantirishning hozirgi bosqichidagi ustuvor yo‘nalishlar, davlat va ijtimoiy hayotning barcha sohalarini isloh qilish borasidagi vazifalarni samarali amalga oshirish davlat xavfsizligini ta’minlashning sifat jihatdan yangi tizimini shakllantirishni taqozo etadi.