4.
Defragmentatsiya uchun joy bo’shating.
Qattiq disk ma’lumotlarini saqlashning yana bitta usuli –
defragmentatsiya
dasturi. Hech qachon defragmentatsiya qilinmaydigan ikkita fayl bor: bular –
“Fayllarning bosh jadvali” va “Podkachka файли”. “Fayllarning bosh jadvali”
qattiq disk ma’lumotlari to’g’risida axborotni saylaganligi uchun, u doim kengayib
boradi. Qattiq disk optimal (maqbul) tarzda ishlashi uchun unga kattaroq joy
ajratish kerak. Reestrni oching va “HKEY_LOCAL_MACHINESYSTEM
Current Control Set Contro lFilesystem” kaliti (ключи) joyini aniqlang.
“NtfsMftZoneReservation” satrlarini toping va 2, 3 yoki 4 ni kiriting. Bu sonlar
fayllarning bosh jadvali uchun tegishli tarzda: 25, 37.5 va 50 foiz ajratiladigan joyni
ko’rsatadi. “Podkachka файли” ni kengaytirish uchun 256 Mb OZU ga (operativ
xotiraga) ega ekaningizga
ishonch xosil qiling, so’ngra esa “Пуск” menyusini
bosing, “Панель управления” → “Система” → “Дополнительно” →
Параметры быстродействия” tugmachasini bosing → “Дополнительно”
ilovasini tanlang, so’ngra esa “Изменить” ni bosing. “Без файла подкачки”
ni tanlang va barcha darchalarda (oynalarda) “OK ” ni bosing. Tizimni qayta
yuklang (перезагрузка) va defragmentatsiya jarayonini ishga tushiring. Shundan
so’ng yuqorida aytilgan qadamlarni yana bir marta qayta takrorlang.
“Установить начальный размер” va “Максимальный размер файла подкачки”
ni (taxminan sizdagi OZU dan 2 – 4 marta ko’proqni) tanlang. Endi “Podkachka
файли” fragmentatsiya bo’lmaydi.
5.
Keraksiz fayllardan xalos bo’ling.
Qattiq diskda ma’lumotlarni himoya qilishning so’nggi
usuli eski keraksiz
fayllardan xalos bo’lishdir. Masalan: siz kompyuteringizning tezligi va
mahsuldorligini pasaytiradigan ishlatilmaydigan dasturlarni olib tashlashingiz
mumkin. “Панель управления “→”Добавить или удалить программы” ni
tanlab ularni deinstallatsiya qiling. Shuningdek yaxshi “anti-spyware” dasturini
o’rnatish ham foydadan xoli bo’lmaydi. “Spyware” – bu sizning harakatlaringiz
ustidan josuslik qiluvchi, zarar keltiradigan dasturiy ta’minot bo’lib, u turli keraksiz
qalqib chiquvchi darchalar va boshqa narsalarni yaratadi.
Bu zararli dastur,
tizimingizning qimmatbaho zahiralarini (resurslarini) iste’mol qiladi va ular
nomoyon bo’lgan taqdirda darhol olib tashlanishi kerak.
Siz albatta tekshirishingiz lozim bo’lgan komyuteringizning boshqa sohasi –
vaqtinchalik fayllar papkasi. Bu papka faqatgina ma’lumot doimiy emas, balki
ma’lum vaqt unda fayllarni saqlaydigan Windows
amaliyot tizimi tomonidan
foydalaniladi. Agar bu fayllardan foydalanib bo’lgandan so’ng ham qolib
ketadigan bo’lsa, ular kompyuteringiz ishini sekinlashtirishi mumkin. Vaqtinchalik
fayllar papkasini quyidagicha topish mumkin: “C” disk ochiladi → “Documents
and Settings” va sizning foydalanuvchi nomingiz mavjud papka ochiladi. So’ngra
esa qaysi fayllar eskirgan va ularni olib tashlash mumkinligini aniqlash uchun sana
bo’yicha fayllar saralanadi. Kompyuterning eng muhim komponentlaridan biri –
qattiq disk. Bu yerda taqdim etilgan usullardan ko’pchiligi maqbul variantlar
bo’lib, ular alohida texnik ko’nikmalarni talab qilmaydi. Shikastlangan fayllar va
disklarni
tiklash
O’chirilgan
fayllarni
tiklovchi
dasturlar
Sizning
kompyuteringizdan fayl format orqali o’chib ketgan bo’lsa, yoki ayrim
sabablarga ko’ra o’chirilgan bo’lsa bu fayllarni tiklash yo’li
oson buning uchun
maxsus dasturlar mavjud masalan: “RecoverMyFiles”, “R-Studio” “Power Date
Recover” yoki “7 Date Recover”. Bular va bundan boshqa dasturlar mavjud buni siz
internet tarmog’idan yuklab olishingiz mumkin. “RecoverMyFiles-Setup_2” ning
ishlash prinsipi bilan tanishamiz. Dasturni o’rnatganingizdan so’ng quyidagi amallar
bajariladi.
“Мастер Recover My Files” dastur oynasining ko’rinishi. “Мастер Recover
My Files” dastur oynasidan, “Полное восстановления” bo’limi orqali format
bo’lib ketgan fayllarni tiklashingiz mumkin.
“Ручная настройка” bo’limi tanlanganda “Параметры” oynasi
ochiladi.Yerda
tanlash orqali faylning tipini, ya’ni faylning kengaytmasini
tanlaysiz bunda sizga kerak bo’lgan fayl kengaytmasini tanlang.
“Мастер Recover My Files” dastur oynasidan, “Полное восстановления”
bo’limini tanlang va “Старт” tugmasini bosing, Tiklash kerak bo’lgan disk (C:, D:,
G:, H: va hokozolar) ni tanlaysiz “Старт” tugmasini bosing.
“Recover My Files – Выполнение поиска”
dastur oynasida, tanlangan
diskdagi o’chib ketgan fayllarni qidiradi va tiklaydi.
“Recover My Files Подождите…” dastur oynasidan, tiklangan fayllarni
tanlab “Сохранить файл” bo’limi orqali
tiklangan faylni saqlang va
jarayonni tugating. Faylni tiklash 80-90 % ni tashkil qiladi.
Savol va topshiriqlar:
1.
O’z ma’lumotlaringizning rezerv (zaxira) nusxalarini yaratish usuli?
2.
Parol bilan himoyalash nima?
3.
Windows tizimini qayta tiklash paneli haqida gapiring?
