Sharq filologiyasi va falsafa fakulteti turkiy tillar kafedrasi

Đ

stiare, Istiora  “omonatga olish” 

 She`riyatda  so`zni  o`z  ma`nosida  emas,  majoziy  ma`noda  qo`llash  san`ati.  Mazkur 

ikki ma`no narsa va tushunchalar orasidagi o`xshashlikka asoslanadi. Shu jihati bilan 

istiora  o`xshatish  san`atiga  juda  yaqindir.  Istiora  ko`pgina  o`rinlarda  musabbihi 

tushurib  qoldirilgan  tashbehga  misol  bo`ladi.  Turk  adabiyotshunosligida  istiora 

ikkiga bo`linadi

12

: 

a) Açık Đstiare (Ochiq istiora) 

O`ziga  o`xshatilayotgan  narsaning  nomi  bilan  amalga  oshiriladi.  O`xshatilgan 

narsaning nomi tilga olinmaydi.  

Gökyüzünün kandilleri (yıldız) yanmıştı 

Bir med zamanı gökyüzü kurşunla (bulut) örtülü 

Havada bir dost eli (rüzgâr) okşuyor tenimizi 

Doya doya sevemedim kuzumu (çocuk) 

Bir gün gelecek sen de perişan olacaksın 

Ey gonca (sevgili) bu cemiyeti her dem mi sanırsın 

Đ

ki kapılı bir handa 

Gidiyorum gündüz gece  (Aşık Veysel)