Sharobiddin tojiboyev, nasibaxon naraliyeva

 
■
Tillarang suvo‘tIarning ayrim turkum lari
Oxrom onadalar-O chrom onadales tartibi
Bu tartibga hujayrasi p o ‘stsiz, mikroskopda qaraganda bittasi 
uzun, ikkinchisi kalta xivchinli formalar mansub.
Ochromonas
turkum i bir hujayrali tillarang tusli ilckita 
geterom orf xivchinlarni birlashtiradi. Hujayra plazm alem m a bilan 
o ‘ralgan xolos. Oldingi qismda kiskaruvchi vakuola va k o ‘zcha. 
orqasida xrizolam inariyali, vakuola k o ‘rinadi. K o ‘payishi vegetativ
238

---

long ikkiga b o ‘linishi bilan amalga oshadi. Chuchuk suv havzalarida 
tarqalgan.
Dinabryon
turkumi bir hujayrali va 
koloniya hosil qiladi, 
birikkan va 
birikmagan holda b o ‘ladi. Hujayra- 
sisellyuzali 
m ikrofibrillardan 
iborat 
piyolasimon 
uychada 
joylashadi.
Uychaning tarkibidasellyuzadan tash- 
qari ancha miqdorda am inokislotalar 
ham bor. B o‘linish natijasida hosil 
bo'lg an yangi hujayra uychadan chilcib 
uning chetiga o'tiradi va o ‘ziga uycha 
quradi. Hujayrasida bitta yoki ikkita 
Dinabryon 
xloroplast k o ‘zcha, ikkita qisqaruvchi vakuolasi bor. K o ‘payishi 
vegetativ va jinsiy tarzda o ‘tadi. Chuchuk suvlarda tarqalgan.
Xrom ulinalar-Chrom ulinales tartibi
Bu tartibga tallomi monad, palm elloid va ameboid tipda 
tuzilgan 
organizm lar 
mansub. 
Monadlari 
bir 
xivchinli. 
Chrysam oeba turkum iga chuchuk suvlarda ameboid tuzilishli 
suvo‘tlar mansub. Chrom ulina turkumi tillaranglar orasida 120ga 
yaqin turlam i jam lagan. Ular bir hujayrali harakatlanadigan 
organizmlar. Hujayralari p o ‘stsiz, bitta yoki ikkita tillarang plastidli. 
Chuchuk suvlar va dengizlarda tarqalgan.
Gidriruslar-Hydruredles tartibi
Bu 
tartibga 
palm elloid 
(.
Hydrurus
), 
psevdoparenimatoz 
(
Phaederm atium
) tuzilishli organizmlar mansub. Zoosporalari 
tetraidlar shaklida. Fotoretseptor y o ‘q. M itoz yarimi yopiq ro ‘y 
beradi.
Hydrurus 
turkum iga mos vakillar palm eloid tuzulishli 
suvo'tlar orasida eng tabaqalashgan. Uning tallomi ham eng katta 
(uzunligi 30 sm gacha boradi). Kolloniyasida uning o ‘rtasi va 
tarm oqlanganlari farqlanadi. 
Shilimshiq ichidagi hujayralarda 
bittadan piyolasim on xromatofor, bir nechta kiskaruvchi vaktsolalar 
bor. Koloniyani chekkasida hujayralar tigiz, ichkarida siyrak 
joylashgan. Tallomni o'sishi apikal hujayralam ing b o iin ish i 
hisobiga amalga oshadi. Jinssiz k o ‘payishda zooosporalami hosil
239

---

qiladi. 
H ydrurus
sovuq. tez oqadigan ayniqsa tog* jilg'alarida 
toshlarga boshqa narsalarga birikkan holda uchraydi.