Sharobiddin tojiboyev, nasibaxon naraliyeva

Selenastrum capricornitum
va 
Ssenedesmus subspicatus 
suvo‘t- 
laridan foydalanini tavsiya etadi. Yashil su vo‘tlaridan ifloslangan 
suvlarni tozalashda, baliq x o ‘jaliklari havzalarida foydalaniladi.
314

---

Ayrim turlar bir qator mamlakatlarning axolisi tomonidan oziq 
silatida ishlatiladi. Bu maqsadlarda masalan, Yaponiyada Ulva va 
enteromorpha 
maxsus qurilmalarda ko‘paytiriladi.
Yashil suvo‘tlarning ayrim turlaridan fiziologiya jihatidan faol 
m oddalar olishda qo ‘llaniladi. Yashil suvo‘tlar turli biologik tadqi- 
qotlarda yaxshi model obekti ekanligini ham yoddan chiqarmaslik 
zarur. H aem atococcus turkumining turlari sanoat miqyosida 
astaksantin karotinoidini uchun maxsus k o ‘paytiriladi. Kichik 
ko'llarda B otryococcus suvo‘tini xaddan tashqari ko‘payib suvning 
“k o ‘lcarib” ketishi tufayli baliqlarning o ‘limiga ham sabab b o ‘ladi.
Chlorela va Chlamydomonas 
0
‘simlik hujayralaridagi foto- 
sintezni 
o'rganishda modul 
obekt hisoblanadi. 
Acetabularia 
suvo‘tining gigant ko ‘pyadroli tallomi, Chara va bir hujayrali 
Dunaliella va Chlamydomonada gen injeneriyasida transfarmatsiya 
obekti sifatida q o ‘llaniladi.
A lgologlar yashil suvo'tlam ing filogeniyasi xloroplastlarning 
m avjudligi, ular ikki qavat membrana bilan o ‘ralganligi, tilakoid- 
larni bir to ‘plam ga jam langanligi xlorofill a va v, karotinoidlar 
(lyuetin, v-karotin) va kraxmalni xloroplastlarda to ‘planishi asosiy 
belgi deb qaraydilar. M ana shu belgilar yashil suvo‘tlam i va ularga 
yaqin streptofitlam i boshqa eukariotlardan farqlaydi.
Y ashil suvo‘tlami monofilitik kelib chiqishi 185 rDN K ni 
bardavom ligiga asoslangan qiyosiy filogenetik taxlillar ham 
tasdiqlaydi. Bu taxlillar barcha yashil o ‘sim liklarni m uhim ikkita 
guruhga - Chlorophyta boMimi s.str. Sluiman 1985 va Streptophyta 
B rem er 1985 b o ‘linishiga asos b o ‘lgan.
M onofilitik Chlorophyta s. str. m onofilitik guruh ichida tarixiy 
taraqqiyoti jihatidan mustaqil rivojlangan to ‘rtta - Chlorophyceae, 
Treboxiophyceae, Ulvophyceae va Prasilophyceae sinflari bor. 
Oxirgi Prasilophyceae sinfi polifilitik guruh u Chlorophyta dan 
ajralgan. Streptophyta guruhini ichida ikkita y o ‘nalish - yuksak 
o 'sim liklar va harofitlar ajraladi.
U shbu darslikda L. A. Lemis, R. M. M elourt, 2004 sistemasini 
M oskva davlat universiteti, Gomel universitetlarida qabul qilingan- 
ligi 
tufayli biz ham yashil suvo‘tlam i to ‘rtta Prasinaphyceae, 
Ulvophyceae, Treboxiphyceae, Chlorophyceae Chlorophyta va 
M esastigm atophycea, Chlorokybophyceae, Rlebsormidiophyceae, 
Coleochaetophyceae, Zygnematophyceae, Charophyceae sinflaridan
315

---

iborat. C h a r o p h y t a b o T i m l a r i g a b o T in is h i n i q a b u l qildik. B u h a r
ik k a la b o ‘lim x iy c h in li b o sq ic h i, m it o z v a s i t o k i n e z n i tipi b ir q a to r
b io k im y o s i bilan f arq lan a d i.
Y A S H I L S U V O T L A R -