Шаҳарсозлик нормалари ва қоидалари

7.12. Бўйлама ва кўндаланг, сиқилишга ва чўзилишга ишлайдиган чоклар В12,5 ва юқори синф бетонли асосларда кўзда тутилиши зарур.
7.13. Темирбетон, армобетон ва бетон плиталардан йиғма қопламали йўл тўшамаси тузилмаларини мустаҳкамлиги тенг бўлган бошқа турдаги қопламалар қуриш учун яроқли маҳаллий йўл қурилиш материаллари бўлмаган мураккаб муҳандислик-геологик, гидрогеологик ва иқлим шароитларида техник-иқтисодий асослаш натижасида қабул қилиш рухсат этилади.
7.14. Йиғма қоплама плиталарини намунавий лойиҳалардан қабул қилиш ёки ғилдирак босимига ва илгакларидан кўтариб транспорт воситаларига ортиш, тахлаш ва монтаж қилишда ўз оғирликлари таъсирига чидамлиликлари ва ёрилмасликлари шарти бўйича лойиҳалаш зарур.
7.15. IV тоифали йўлларда қумли асосга ётқазиладиган йиғма қопламалар тагига қопламанинг бутун кенглигида икки томонидан 0,5 м ли заҳира билан ва қопламанинг кўндаланг чокларидан ёнбағирлар томонга 0,75 м кенгликда чиқарилган геотекстил материалларидан қатламлар ётқазишни кўзда тутиш мақсадга мувофиқдир.
Кенглиги 1,5 м дан ортиқ плиталардан қопламалар қуриладиган бўлса чоклар ва қоплама четлари тагига кенглиги 0,75 м дан кам бўлмаган тасма кўринишида қатламлар қуришга рухсат этилади.
Техник-иқтисодий асосланганда шундай тузилмаларни III тоифали йўлларда ҳам кўзда тутиш мумкин.
7.16. I-III тоифали йўлларнинг баландлиги Зм.дан ортиқ бўлган қоя-тоғ жинсларидан ташкил топган кўтармаларида, кўтарма баландлигидан қатъий назар темир йўллардан ўтадиган йўл ўтказгичлар олдидаги, 200 м. гача масофада, шунингдек йўл пойининг бир текисда чўкмаслиги кутиладиган йўл қисмларининг индивидуал лойиҳаларида, тўрсимон арматурали цементобетон қопламалари қуриш тавсия этилади.
7.17. Қуйма цементбетон қопламалар қалинлигини ҳисоблаш автомобиллар оғирлигидан тушадиган жами юкланишнинг катталиги ва қайтарилишини, ҳамда ҳароратни эътиборга олган ҳолда бажарилиши лозим.
7.18. Қуйма ва йиғма қопламали қаттиқ йўл тўшама асослари қалинлигининг ҳисоби, йўл пойи ва йўл тўшамасининг ҳар бир қатламидаги силжишнинг чегаравий мувозанати шарти бўйича олиб борилиши керак. III ва IV тоифали йўлларда қаттиқ йўл тўшамасини эластиклик чегарасидан ташқарида ишлашига руҳсат этилиши мумкин. Бундай ҳолларда силжишдаги чегаравий мувозанат шарти буйича асос қалинлигини ҳисоблаш талаб қилинмайди.
Асос қалинлигини, мустаҳкамлик шартидан келиб чиқиб, йўл тўшамасини қуриш даври учун алоҳида (асосни - қурувчи транспорт ҳаракати учун фойдаланиш мақсадида) ва автомобиль йўлидан фойдаланиш даври учун алоҳида ҳисоблаш лозим. Ҳисоблаш натижасида катта қалинликдаги асос қабул қилинади.
7.19. Бетон асосли асфальтбетон қопламалар ҳисобини икки шарт бўйича бажариш лозим:
қишнинг энг совуқ ойида асфальтбетон қопламасининг ёрилишга чидамлилиги;
автотранспорт воситаларидан кўп марта қайтариладиган оғирлик таъсирига қоплама ва асос мустаҳкамлигининг чегаравий қаршилиги.
Асфальтбетон қопламаси ва цементбетон асосининг мустаҳкамлигини йилнинг энг ноқулай даври - асфальбетоннинг эластиклик модули энг кичик бўлган ёзнинг иссиқ ойлари учун ҳисоблаш лозим.