UO‘K 34
KBK 67.5
Yu 73
T a q r i z ch i l a r:
D. Xashimova – Toshkent davlat yuridik universiteti professori,
pedagogika fanlari doktori
D. Rasulmuxamedova – Toshkent moliya instituti dotsenti, filologiya
fanlari nomzodi
Mazkur o‘quv qo‘llanma yuridik o‘rta maxsus, kasb-hunar o‘quv
yurtlari
tаlаbаlаri uchun mo‘ljаllаngаn bo`lib, o‘quv-uslubiy vа mа’lumоtnоmа
mаtеriаllаrini o‘z ichiga oladi. Bu esa tаlаbаlаrning ma’ruza va аmаliy
mаshg‘ulоt dаrslаrigа mustаqil tаyyorgаrlik ko‘rishini hаmdа o‘zining bilim
sifаtini nаzоrаt qilishni ham tа’minlаydi.
«Yuristning yozma nutqi» fanidan foydali bilimlar deb, talabalarning
savodli yozish, ijodiy fikrlash, fikr mahsulini nutq sharoitiga mos
ravishda yozma shakllarda to‘g‘ri, ravon hamda mantiqan izchil ifodalash
ko‘nikmalarini shakllantirish uchun xizmat qiladigan, ularni yuksak fazilatlar
ruhida tarbiyalash va rivojlantirishni ta’minlaydigan bilimlar tushuniladi.
Mualliflar o‘quv qo‘llanmani tayyorlashda masalaning mana shu jihatlarlariga
alohida e’tibor berdilar.
Oliy va o
‘
rta maxsus, kasb-hunar ta’limi ilmiy-metodik
birlashmalari faoliyatini muvofiqlashtiruvchi Kengash tomonidan
nashrga tavsiya etilgan.
ISBN 978-9943-4869-9-7
© SH.T. Ziyamuxamedova va boshq., 2017
© «NISO POLIGRAF», 2017
3
KIRISH
Маmlakatimizdagi yuridik ta’lim muassasalarining o
‘
quv
rejasiga «Yuristning yozma nutqi» fanining kiritilishi zamon
talablariga mos kadrlar tayyorlash
maqsadini ko
‘
zlaydi.
Zamonaviy yuristlar so
‘
zga chechan, badiiy didli, o
‘
z fikrini
og
‘
zaki va yozma ravishda yuqori darajada ifodalay oladigan
bo
‘
lishlari zarur. Bo
‘
lg
‘
usi yurist kadrlar, asosan, rasmiy doirada
faoliyat ko
‘
rsatadilar va davlat nomidan ish olib boradilar. Shu
bois ularning kelgusi faoliyatini rasmiy hujjatlarsiz, muomala
madaniyatisiz tasavvur qilib bo
‘
lmaydi. Shu
nuqtayi nazardan
qaraganda, «Yuristning yozma nutqi» o
‘
quv qo
‘
llanmasining
yaratilishi maqsadga muvofiqdir.
Yana shuni alohida ta’kidlash o
‘
rinliki, ta’lim tizimida
nimani o
‘
qitish va qanday o
‘
qitish kerak degan masalalar asosiy
muammolardan biri bo
‘
lib keldi va shunday bo
‘
lib qolmoqda.
Ta’lim samaradorligi ana shu ikki masalaning o
‘
z yechimini
to
‘
g
‘
ri hal qilish bilan belgilanadi.
Ko
‘
p yillik pedagogik tajribalarimiz yozma nutq
madaniyatidan ta’lim mazmuni faqat o
‘
zbek tili qurilishining
ilmiy talqini,
grammatikani o
‘
rganishga qaratilsa, ko
‘
zlangan
natijani bermasligini ko
‘
rsatmoqda. Chunki grammatik tahlil, so
‘
z
turkumlari va gap bo
‘
laklariga tegishli ta’rif-qoidalarni yodlash
bilan talabalarning fikrlash iqtidori, o
‘rin
li
gapirish va yoza olish
qobiliyatini takomillashtirib bo
‘
lmaydi.
Shu bois «Yuristning yozma nutqi» fanidan bilimlarni
tanlashning bosh mezoni, amaliyot ko
‘
rsatayotganidek, uning
foydalilik va
amalda qo
‘
llanila olish darajasidir.
4
«Yuristning yozma nutqi» fanidan foydali bilimlar deb,
talabalarning savodli yozish, ijodiy fikrlash, fikr mahsulini nutq
sharoitiga mos ravishda yozma shakllarda to
‘
g
‘
ri, ravon hamda
mantiqan izchil
ifodalash ko
‘
nikmalarini shakllantirish uchun
xizmat qiladigan, ularni yuksak fazilatlar ruhida tarbiyalash va
rivojlantirishni ta’minlaydigan bilimlar tushuniladi. Mualliflar
o
‘
quv qo
‘
llanmani tayyorlashda masalaning mana shu jihatlarlariga
alohida e’tibor berdilar.