Sh. Ya. Zokirxo’jayev, M. U. Solihov Shifokor va bemor

markazlashtirilgan 
va 
markazlashti-
rilmagan 
bo'ladi.
Markazlashtirilgan qabulxona bo'limi ko’p tarmoqli va ihtisoslash- 
gan kasalxonaning aloxida bo’limi bo’lib, boshqa mustaqil bo’limlar ka- 
bi bo’lim mudiri, katta xamshira, bo’lim bekasi va turli ixtisoslik vrach- 
lari faoliyat yuritishadi. Bo’lim maxsus diagnostik jixoz va asbobar bilan 
ta’minlangan bo’ladi. Diagnostika va shoshilinch tibbiy yordam ko’rsa­
tish uchun bemorlarga aloxida jixozlangan xonalari bo’lishi mumkin. 
Diagnozi aniqlangan bemorlarni tegishli bo’limga yotqizish yoki qabul 
bo’limini o ’zida qisqa muddatli muolaja choralarini qo’llash irnkoni 
bo’ladi.
Markazlashtirilmagan qabulxona bo'limi kasalxonaning boshqa bo'­
limlari bilan bitta binoda joylashadi, har bir bo'limning mustaqil qabul­
xona bo'limi bo'ladi. Qabulxona kasalxonaga yaqin va bemorlarni olib 
borishga qulay joyda bo'lishi kerak. Bu bo'lim bemorlarni ko'zdan kechi- 
radigan, sanitariya tozalovi va ro'yxatga olish xonalaridan iborat bo'ladi.
TOSIIKt 
v' ifiV;iYOT 
AKADEMIVAS! 
u rfXONASl
17

---

Qabulxona bo'limida yuqumli kasalligi bor deb gumon qilingan bemor- 
larni joylashtirish uchun alohida xona (izolyator), tashxis qo’yish palata- 
lari va alohida sanuzeli bo'ladi. Yirik kasalxonalarning qabulxona bo'li­
mida operatsiya, travmatologiya, muolaja va rentgen xonalari mavjud.
Qabulxona bo'limining hamma xonalariga bevosita tabiiy yorug'lik 
tushadigan bo'lishi kerak. Bemor yechinib-kiyinish paytida sovqotib 
qolmasligi uchun xona harorati kamida 25°C bo'lishi lozim.
Bemorlarga xizmat ko'rsatish sifati tibbiyot xodimlarining ishni 
to'g'ri tashkil qilishiga bog'liq.
Qabulxona bo'limi bemorlami bo'limga olib borish uchun yetarlicha 
qulay sozlangan aravacha, zambillar, shuningdek bemorlar uchun yil 
fasliga mos keladigan ust-bosh va o'rin-ko'rpa bilan ta'minlangan bo'lshi 
lozim.
Qabulxona bo'limining ishi qat'iy tartibda olib boriladi: bemorlarni 
ro'yxatga olish, vrach tekshiruvi, sanitariya tozalovi. Bemor ro'yxatga 
olingan o'tkir yuqumli kasalliklarning tashqi belgilarini aniqlash uchun 
ko'zdan kechiriladi, shundan so'ng vrach dastlabki tashxisni qo'yadi, 
sanitariya tozalovi turini belgilaydi va tibbiyot hamshirasi bemorni 
tozalash xonasi (sanpropusknik)ga olib boradi.
Kasalxona bo’limlari shifoxonaning asosiy strukturaviy qismi bo’- 
lib, u palatalardan va yordamchi bo’limlardan (xonalardan) iborat. Palata 
va bo’limni jixozlash uning profiliga bogliq.
O’rta tibbiyot xodimlarining ish rejimi 2 va 3 smenali bo’lishi mum- 
kin. Eng qulayi 3 smenali ish rejimi bo’lib, ertalabki va kunduzgi paytda 
bo’limda doimiy tarzda bitta xamshira bo’lishini ta'minlaydi. Chunki bu 
davrda bo’limda davolash-muolaja ishlari: asosan, kasallarni ko’rish, qa­
bul qilish, ularni kasalxonadan chiqarish, vrach buyurtmalarini bajarish 
ishlari amalga oshiriladi. Bemorni o’z vaqtida sog’lomlashtirishda statsi- 
onardagi davolash-muxofaza rejimining roli katta. 
Bemorlarning kasal-
xonada yotib davolanish davrida optimal sharoit yaratish uchun amalga
oshiriladigan barcha tadbirlarga davolash-muxofazalash rejimi deyila-
di.
Kasalxonada xar bir yotqiziladigan bemorga qabul bo’limida tibbiy 
karta (003) to’ldirilib, bemor bilan birgalikda bo’limga yuboriladi. Bo’­
limda vrach-ordinator uni to’Idirib boradi. Shifoxonadagi bemoming 
tibbiy kartasi muxim tibbiy xujjat xisoblanib, u bir necha vazifalarni -
fimksiyalarni bajaradi:
18

---

- bemor xaqidagi asosiy davolash-tashxislash axborotlarini o’zida 
mujassamlashtiradi, unda kasallikning kechishi dinamikada qayd etib 
boriladi;
- pedagogik axamiyatga ega - talabalar, ordinatorlar, tibbiyot xam- 
shiralarini o ’qitish uchun tegishli bemor kasallik tarixi xaqidagi ma'lu- 
motlarni olish mumkin;
- ushbu xujjat katta ilmiy axamiyatga ega - ko’pgina klinik-statistik 
tadqiqotlardagi xulosalar statsionar bemoming kartasidagi ma'lumotiar- 
ga asoslanadi;
- yuridik axamiyatga ega - sud-tibbiyot ekspertizasi taqozo etganda 
ushbu karta vrachni ayblash yoki ximoya qilish uchun asosiy xujjat 
bo’lib xizmat qiladi.
Xozirgi paytda qishloq axolisining sog’ligini saqlash va sifatli tibbiy 
xizmat bilan ta'minlashni yaxshilash borasida QVPIar, poliklinika va 
ambulatoriyalami, tez yordam stansiyalarini va bo’limlarini yetarli dara- 
jada sifatli va mukammal bilimga ega bo’lgan mutaxassis kadrlar, mod- 
diy-texnika bazalari bilan ta'minlash borasida zarur tadbirlar amalga 
oshirilmoqda.