Sh. T. Otaboev t. I. Iskandarov kommunal gigiena

32 - rasm. Yirik chorvachilik fyermasi atrofidagi ammiak gazi miqdori.



larni uy sharoitida olti oy kichik o’ralarda kompost qilinib, zararsizlantirilgandan keyin undan o’g’it sifatida foydalanish mumkin.
Kanalizaciyasi bo’lmagan jamoa muassasalaridaga hojatxonalar lyuftklozet usulida quriladi.
YAna to’lib qolgan hojatxonalarning ustiga tuproq solib, komtostlab ma’lum muddatdan so’ng ulardan o’g’it sifatida foydalanish mumkin.
Qishloq sharoitida uy hayvonlarining axlatini yig’ishni to’g’ri tashkil qilish yuqumli kasalliklar tarqalishining oldini oladi.
Jumladan, trixinellez, exinokokkoz, tenioz va boshqalar. Uy hayvonlarining go’ng axlatlarini tomorqalardagi maxsus shibbalangan maydonga yig’iladi va uning atrofi sim to’r bilan yoki taxta bilan o’rab qo’yiladi. Katta molxonalarda maxsus go’ng saqlaydigan joylar bo’ladi. Go’nglarni o’z vaqtida kompostlash gigiena jihatidan katta ahamiyatga ega. Kuzatishlar shuni ko’rsatadiki, go’nglarning o’z vaqtida kompost- lanmay yig’ilib qolishi atrof-muhitga, tuproqning sanitariya holatiga va suv havzalariga salbiy ta’sir qiladi. Jumladan katta molxonalar atrofida yig’ilib qolgan go’nglardan atrof-muhitga ammiak, vodorod sul’fid va shu bilan birga inson salomatligiga putur etkazuvchi mikroblar tarqalishi mumkin. Masalan, cho’chqa boqi-ladigan fyermalar atrofida 1 m havoda 1000— 2125 ga yaqin mikrob
tarqalishi mumkinligi aniqlangan. Jumladan, cho’chqaxonadan 2000 metr naridagi muhit havosiga ham ta’siri bo’lib, u yerdagi 1m havoda 1350 gacha mikrob tarqalgani isbotlangan. Mikroblardan tashqari, yana ammiak gazi ham ajralib chiqadi.