Sh. T. Otaboev t. I. Iskandarov kommunal gigiena

SHAHAR SHAROITIDA YOMG’IR VA QOR SUVLARINI OQIZIB YUBORISH YO’LLARI
SHahar sharoitida yog’in-sochin suvlarining aholi turar joy-larida yig’ilib qolmasligi uchun hamda bu suvlar ochiq suv havza-larini ifloslantirmasligi va epidemiologik xavf tug’dirmasligi uchun katta yo’llarda yer osti kanalizaciya trubalari o’rnatiladi. Agar yog’in-sochin suvlari uchun yer osti kanalizaciya trubalari o’tkazilmasa, pastroq bo’lgan joylarga va uy podvallariga suv yig’ilishiga hamda yo’l harakatining buzilishiga sanoat korxona maydonlarida ish bajarishga zarar byeradi. SHuning uchun ham yog’ingarchilik oqibatida hosil bo’ladigan suvlar oqishini to’g’ri boshqarish va kanalizaciyaga oqizishni tashkil qilish katta sanitariya ahamiyatiga ega. Bu masala kommunal xo’jalik idoralarining ham vazifasiga kiradi. Ba’zan yog’in-sochin suvlari uchun yer osti kanalizaciyasi qurmasdan yuza oddiy novlarni ko’cha chetiga qurib, yog’in-sochin suvlarini ular yordamida ochiq suv havzalariga oqizish mumkin. Ammo, yog’in-sochin suvlariga nisbatan sel suvlari nihoyatda iflos bo’lib, bu suv havzalarining suvini ham kimyoviy, ham baktyeriologik tarkibini o’zgartirib yuboradi. Demak, shunday suvlardan ochiq suv havzalarini asrashga jiddiy ahamiyat berish kerak.
Sanitariya nuqtai nazaridan yog’in-sochin suvlarini qabul qiluvchi quduqda hosil bo’lgan cho’kmalarning kimyoviy, fizik, mexanik tarkibi yaxshi bo’lmaydi. Bunday suvlarni kanalizaciya chiqindi suvlariga qo’shmasdan oldin ma’lum tozalash chora-tadbirlarini amalga oshirish kerak. Jumladan, suvlarni tindirgichlardan o’tkazib, sim to’rlar yordamida uning mexanik tarkibini yaxshilab va boshqa tadbirlar ko’rilgandan so’ng, unday suvlarni shahar kanalizaciyasiga oqizish mumkin.
Umuman olganda, shahar maydonlarining kommunal xo’jalik xo­dimlari tomonidan toza tutilishi yog’in-sochin suvlarining tarkibiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi. Har holda ochiq suv havzalaridan aholini turli maqsadlarda foydalanishini ko’zda tutib yog’in-sochin suvlarini ochiq suv havzalariga oqizish joyini to’g’ri aniqlash kerak bo’ladi.