|
Қисқача хулосалар
Инвеститсияларнинг устувор йўналишларини аниқ белгилаш, илмий асосланган инвеститсия қарорларини қабул қилиш, инвеститсия фаолиятини оқилона татибга солиш асосида ички ва ташқи молиявий манбаларни, барча шарт-шароитларни ҳисобга олган ҳолда жалб қилиш миллий иқтисодиётнинг келажагини белгилайди.
Молиявий моҳиятига кўра, инвеститсиялар даромад олиш учун хўжалик фаолиятига сарф қилинган ҳамма турдаги активлардир. Иқтисодий моҳиятига кўра, инвеститсиялар капиални яратиш, кенгайтириш, реконсруксия қилиш учун кетадиган харажатлар ва шунга боғлиқ равишда айланма капиталнинг ўзгаришдир.
Ўзбекистонга чет эл сармоялари оқими кенгайиши муносабати билан, инвеститсия фаолиятини давлат томонидан тартибга солишнинг асосий вазифаси оммавий ва хусусий манфаатлар, хорижий мамлакатлар, компаниялар, муайян инвесторлар манфаатларининг самарали нисбатини белгилаш ҳисобланади.
Инвеститсияларни молиялаш манбаларидаги хусусият давлат бюджети маблағи солиштирма салмоғининг юқорилиги, корхоналар маблағи ва хусусий маблағ солиштирма салмоғининг пастлиги ҳисобланади. Уларнинг солиштирма салмоғи кейинги йилларда деярли икки марта камайди ва чет эл кредитлари солиштирма салмоғи бир неча марта ошди, аммо бевосита чет эл инвеститсияларининг улуши пасайди.
Назорат ва муҳокама учун саволлар
Давлатнинг инвеститсия сиёсати моҳиятини тушунтириб беринг?
Инвеститсиялар иқтисодий ўсишга қандай таъсир этади?
Давлат инвеститсия сиёсатининг зарурлиги қандай ҳолларда намаён бўлади?
Инвеститсиялар самарадорлиги қандай аниқланади?
Капитал қўйилмалар деганда нима тушунилади ва уларнинг таркиби қандай?
9-МАъРУЗА. РЕСПУБЛИКА ҚУРИЛИШ МАЖМУИ
9.1. Қурилиш, унинг халқ хўжалигида тутган ўрни ва аҳамияти
қурилиш республикадаги модий ишлаб чиқаришнинг энг муҳим тармоқларидан бири. Республика иқтисодиётида ялпи ижтимоий маҳсулот таркибида солиштирма ҳиссасига кўра саноат ва қишлоқ хўжалигидан кейин 3-ўринда туради. Ялпи ички маҳсулотнинг 7,8%и, халқ хўжалигида банд бўлган ишчи ва хизматчиларнинг 10,34%и қурилиш ишлари билан машғул.
қурилиш халқ хўжалигининг барча тармоқларрига хизмат кўрсатиб, асосий фондларнинг қайта такрор ишлаб чиқариш учун шароитларни таъминлайди, халқ хўжалигининг мақбул таркибини барпо этиш, ишлаб чиқарувчи кучларни мақсадга мувофиқ жойлаштириш, республиканинг янги табиий бойликларини ўзлаштириш, бўш меҳнат ресурсларини ижтимоий ишлаб чиқаришга жалб этишга ёрдам беради.
Республикада қурилиш ишлари пудрат, субпудрат ва қисман хўжалик усулларида олиб борилади.
Ўзбекистон Республикасида қурилиш мажмуига республикадаги қурилишга хизмат қиладиган барча муассаса, ташкилот, ишлаб чиқариш бошқармалари ва корхоналари, яъни лойиҳалаштиришдан тортиб, бино ва иншоотларни фойдаланишга топширгунча хизмат қилувчи босқичлар киради. Турли хўжалик соҳалари алоқаларининг кучайишини тармоқлараро қурилиш саноати таъминлайди.
Ҳозирда, республикада қурилиш саноати қишлоқ хўжалиги ва транспорт сингари муҳим аҳамият касб этмоқда. қурилиш саноати завод- фабрикалар, кон-каръерлар, канал-сув омборлари, йўл-туннеллар, муассаса-корхоналар, уй-жойлар ва ҳоказолар қуришни ўз ичига олади.
қурилиш саноати қурилиш ва доимий кадрлар билан иш кўради. Унинг маҳсулотлари битқазилган ва фойдаланишга топширилган бино ва иншоотлардир. Буларнинг ҳаммаси республиканинг жуғрофий муҳити, жойларнинг иқлими, тузилиши, эр ости сувлари, геологик ва сейсмик ҳолати ва бошқа омиллар ҳисобга олинади. Масалан, республикамиз сейсмик фаол раёнда жойлашганидан бино ва иншоотларни 9 ва 10 балли силкинишларга бардош берадиган қилиб қуриш талаб этилади.
қурилиш саноатининг маҳсулотлари саноат, қишлоқ хўжалиги, транспорт ва ҳоқазоларга ҳамда уй-жой хўжалиги, маданий-маиший, маориф ва соғлиқни сақлаш муассасалари ривожланишга хизмат қилади.
қурилиш саноати тараққиёти табиий ва меҳнат ресурсларининг жўғрофий хусусиятларини чуқур илмий таҳлил қилиш ва улардан оқилона фойдаланишни тақозо этади.
Ўзбекистонда қурилиш ишларининг муваффақияти барпо этилган қурилиш ташкилотлари фаолияти билан чамбарчас боғлиқдир.
Do'stlaringiz bilan baham: |
