Sh. R. Ikramov, R. N. Abdullaev maxsus texnologiya (Donali trikotaj qismi) “ t afakku r b o ‘sto n i”

Ng
igna ilgagi ostiga erkin joylashmay, eski 
halqa ta’sirida siqib yopilayotgan tilcha bilan kiritiladi.
Yangi 
Ng
asosiy ipni igna ilgagi ostiga igna til qismi bilan kiritilishi 
halqa 
hosil qilish jarayonini (halqa hosil qilish jarayoni)
to‘laqonli 
qilib bajarilishi doimiy ravishda ta’minlanmaydi.
Ayrim hollarda yo‘naltirilayotgan asosiy ip tarangligining ortishi 
(ipdagi tugunchalar, tekis eshilmaganligi, naychaga keragidan ortiqcha 
o‘ralgan ip, ip tarangligini sozlovchi qurilmalar) yangi ipni igna ilgagi 
ostiga joylashmaslik holatlarini yuzaga keltiradi. Natijada to ‘qish (halqa 
hosil qilish) jarayoni nuqsonli qilib bajariladi. Ignalarga ip joylash­
tiruvchi 
Ng
qurilmani yangi ip bilan taxtlash jarayoni ham o‘ziga xos 
bo‘lgan murakkab jarayonlardan hisoblanadi (4.31-rasm). Ip joylash­
tiruvchi 
Ng
qurilmani asosiy ip bilan taxtlash jarayoni qulay bo‘lma- 
ganligi uchun 
4
uch qismi 
2
ignaning ort tomonidan uzoqlashtirib, 
gorizontal holga keltiriladi. So‘ng 
Ng
ip yo‘naltiruvchining 
4
ko'zcha- 
dan o ‘tkazilib taxtlanadi.
Yassi va aylana ignadonli to ‘quv mashinalaridagi asosiy ip yo‘nal- 
tiruvchi tizimni ip bilan qayta taxtlash jarayoni bir muncha murakkab 
qo‘l mehnatini talab etadi. Bu esa mashinalaming ish samaradorligiga 
qisman bo'lsada salbiy ta ’sir etib, uning kamayishini yuzaga keltiradi.
Yassi va aylana ignadonli to ‘quv mashinalarda bir sirtli tukli tri­
kotajni yuqoridagi ta’kidlangan usulda ishlab chiqarish jarayonida 
Ng
asosiy ipni faqatgina bitta ignadon ignalariga joylashtirib to ‘qiladi. 
Ikkinchi ignadon ignalarini tanlab olib, ipni joylashtirmay to ‘qish 
jarayonining murakkabligi ikki ignadonli to'quv mashina va avtomat­
larda tukli trikotaj mato va mahsulot qismlarini ommaviy ishlab chiqa- 
rishni chegaralaydi.
148

---

Yassi ignadonli fang mashina va avtomatlarda bir sirtli tukli trikotaj 
to‘qimani ishlab chiqarish jarayonidagi kamchiliklami bartaraf etib, 
sifatli tukli trikotaj ishlab chiqarishning yangi texnologiyasi «Nosirxon 
A.R.» shaxsiy korxonasida yaratildi.
Bu usul o ‘ziga xos b o ‘lib, yassi ignadonli yarim avtomatlarda 
tukli trikotajni takomillashgan usulda to'qib ishlab chiqarish uchun 
mashina tuzilishiga katta bo‘lmagan o'zgartirish kiritildi.
Asosiy 
24
ip yurgizgichdan tuk ipini ikkala ignadon ignalariga 
joylashtirish maqsadida foydalaniladi (4.31v-rasm).
Asosiy ip oldingi / ignadon ignalariga joylashtirish maqsadida yangi 
yaratilgan ip yurgizgich 
23
o ‘rnatilgan.
Ip yurgizgichlar bitta relsga joylashgan bo'lib, aravacha bilan bir­
galikda ignadon sirti bo'ylab ilgarilanma-qaytma harakat qiladi. T o'­
qish jarayoni bajarilishida tuk ipini joylashtiruvchi