Sh. R. Ikramov, R. N. Abdullaev maxsus texnologiya (Donali trikotaj qismi) “ t afakku r b o ‘sto n i”

2.5. Mahsulotning boshlang‘ich (halqa qatorlari) qismini
avtomatik ishlay boshlash
Yassi ignadonli fang yarim avtomatida mahsulot qismining bosh- 
lang‘ich halqa qatorlarini avtomatik usulda taroqsimon ilgaklarni 
(grebenkalami) qo‘llab to ‘qish usuli mavjud. Bu usulda uzlukli ish- 
laydigan maxsus tortuvchi ilgaklardan foydalaniladi. Tortish ilgaklari 
dastlabki qatoming shakllanishini ta’minlash bilan birga, to'qilgan 
mahsulot qismlarini tortish maqsadida qo‘llaniladi. Ilgakli qurilma 
ilgaklari bitta reykaga birikkan bo‘lib, ilgaklar soni bitta ignadondagi 
to ‘quv ignalar soniga teng bo‘ladi. Ilgaklar ignadon oraliq qismi bo'yiab 
bir vaqtda harakatlanadi.
Avtomat ikki yassi ignadonga ega bo‘lib, Fransiyaning «Н.STOLL» 
firmasida ishlab chiqarilgan, uning tuzilishi 2.22-rasmda tasvirlangan.
38

---

Avtomat ikki 
2,3
ignadonlardan 
iborat b o ‘lib, ignadonlar 
1
asosga 
110° burchak ostida qarama-qarshi 
holatda joylashtirilgan. Ignadon 
3
ostidagi 
1
asosning ikki chekka qis- 
miga 
14
ilgaklarni ignadonlar qo- 
vurg‘a oraliq qismi bo‘ylab yuqo- 
riga harakatini ta’minlovchi 
4
elek- 
tromagnitli g‘altakli bir juft qurilma 
biriktirilgan. Qurilmalar bosh qismiga
5
g ‘ildirak oVrnatilgan b o 'lib , u 
elektrom agnitli 4 qurilm a orqali 
aylana harakatlanib, ilgak /^birikkan
6
po‘lat simni 5 g'altakning 
15
ora- 
lig'iga o‘raydi. Natijada 
14
ilgak ostki 
13
qismi 
6
p o la t simga mustahkam 
birikkanligi sababli 
14
ilgak 
6
sim 
bilan birgalikda ignadon oralig‘i 
bo‘ylab yuqori tomon harakatlanadi.
Ilgak 
14
ignalar 
16, 17
oralig‘i bo‘y- 
lab ignadonlarning bosh qismidan 5­
7 mm balandlikka ko‘tarilib harakat - 
dan to'xtaydi (2.23a-rasm).
Shundan so‘ng oldingi 
3
ignadon 
16
ignalari to ‘qish jarayonini 
bajarish maqsadida ignadon bo‘ylab yuqori tom on harakatlanadi. 
Orqa ignadon 
1
7 ignalari esa to‘qish jarayonida ishtirok etmaydi. Ish 
holatini egallagan igna va ilgaklar oraliqlariga yangi 
18
to ‘quv ipini 
yo‘naltiruvchi 
19
qurilma igna va ilgak oraliqlariga joylashtiradi. 
Shundan so‘ng to ‘quv ignasi ignadondagi igna uyasi bo‘ylab, ilgaklar 
(/,, / 2, /3) esa ignadonlar oralig‘i bo‘ylab pastga tomon harakatlanib, 
yangi ipdan dastlabki 
1
suprem yarim halqa qatorini hosil etadi (2.23 
b-
rasm). Ilgakni ignadon oralig‘i bo‘ylab pastga tomon harakatini elektro­
magnitli 4 qurilmaning ortga tomon harakatlanishi hisobiga 5 g‘al- 
takdagi po‘lat simni bo‘shatadi, natijada 
6
sim ostidagi 
8
plastinkaga 
biriktirilgan 7prujina bajaradi. Ikkinchi halqa qatorini to ‘qishda ikkala
2.22-rasm. 
Yassi ignadonli fang 
avtomatida boshlang'ich halqa 
qatorlarini avtomatik ishlay 
boshlash.
39

---