Sh. R. Ikramov, R. N. Abdullaev maxsus texnologiya (Donali trikotaj qismi) “ t afakku r b o ‘sto n i”

1, 2
yenglar asos qismi 
d \ s'
va 
m,
/ ' nuqtalarida 
halqalam i k o ‘chirib o ‘tkazib, biriktirib to'qiladi. Asosiy 
3
qismning 
s, m
bo‘lagi to‘qilgach, jem pem ing yelka qismi qiya shaklda ishlayotgan 
ignalarni qisqartirish hisobiga to'qiladi. Jem pem ing yelka qismi 
s-m
to'qilgach, uning b o 'y in qism i 
14
m a’lum ignalarda nay shaklida 
to 'q ila d i. Jem p em in g b o 'y in qism i yeng qism lari kabi dekkerlar 
yordam ida ikki qatlamli qihb to'qiladi. Jem pem ing bo'yin qism i 
14
nay shaklida ikki qatlamli qilib to'qilib, halqalar dekkerlar yordam ida 
b o 'yinning oxirgi halqa qatorlariga ko'chirib o'tkaziladi. Shundan 
so'ng bo'yin yoqa qism ini to'qish jarayoni yakunlanadi. Yoqaning 
so'tilm aydigan m ustahkam lovchi 
4
qatori suprem asosida to'qilib, 
bu qator ignalardan tashlab yuboriladi. Shu bilan biiga trikotajni bir 
yo'la to'qish jarayoni yakunlanadi.
7.6. Yassi ignadonli fang avtomatida ayollar reytuzini
bir yo‘la to'qish
Yassi ignadonli fang avtom atida yarim m untazam va m untazam
usullarda reytuz m ahsuloti ishlab chiqariladi. Reytuz tuzilishi va to 'q i- 
lishiga ko 'ra murakkab tuzilishga ega bo'lgan trikotaj mahsulotlari 
guruhiga mansubdir. Reytuz mahsulotini ishlab chiqarishning uchta 
usuli mavjud:
1. Trikotaj m atodan bichib-tikib ishlab chiqarish.
2. Yarim m untazam usulda ishlab chiqarish.
3. M untazam usulda ishlab chiqarish.
221

---

Ishlab chiqarishning uchala usulning o ‘ziga xos ijobiy va salbiy 
tom onlari mavjud.
Reytuzni bichib-tikib ishlab chiqarishda m ahsulot turi va o'lcham i 
keng b o‘lib, bir xil o'rilishdaga trikotaj to ‘qim adan bir necha turdagi 
bolalar, ayollar va erkaklar m ahsulotlari ishlab chiqariladi. Shu bilan 
birgalikda bir mahsulot turidan boshqa m ahsulot turini ishlab chiqa- 
rishga qisqa m uddat ichida o ‘tish imkoni mavjud. Bichib-tikib ishlab 
chiqarish usulini yana bir o ‘ziga xosligi, m ahsulot ishlab chiqarishdagi 
qo'shim cha ish mehnati va ishlab chiqarishdagi chiqindi miqdorining 
yuqoriligidir. Yarim m untazam usulda reytuz ishlab chiqarishda bichib- 
tikib ishlab chiqarish usuliga ko'ra qo'shim cha ish m ehnati va mahsulot 
ishlab chiqarishdagi xomashyo sarfidagi chiqindi m iqdorining kamligi 
bilan farqlanadi.
M u ntazam usulda rey tu z ishlab c h iq a rish n in g o 'z ig a xosligi 
m ahsulot tayyor shaklda, q o 'sh im ch a m eh n at talab etm ay ishlab 
chiqariladi. M ahsulot ishlab chiqarishdagi chiqindi miqdori kamligi 
xomashyodan samarali foydalanishni ta’minlaydi.
Reytuz mahsulotni m untazam usulda, yassi ignadonli fang yarim
avtomat va avtomatda to'qilishi m ahsulot qismlarini biriktirib tikish 
amallari bajarilmay, uning ostki manjet va bort qism larini to'qishdagi 
qo'shim cha ish amallari to'quv m ashinaning o'zida bajariladi.
Bu esa m ahsulot sifatini oshrish bilan birgalikda m ahsulot ishlab 
c h iq a rish sam arado rligin i o rttira d i. Y assi ig n ad onli fang yarim
avtom atida reytuzni to'qib ishlab chiqarish, tugal bir butun usulda 
ishlab chiqariladi.
Reytuz 7.9-rasmda tasvirlangandek (