Sh. R. Ikramov, R. N. Abdullaev maxsus texnologiya (Donali trikotaj qismi) “ t afakku r b o ‘sto n i”

7.8. Yassi ignadonli fang avtomatida g ilo f va poyandoz
mahsulotlarini bir y o ia to‘qish
Yassi fang avtomatining texnologik imkoniyati yuqori ekanligi unda 
ustki trikotaj m ahsulotlarini m untazam usulda ishlab chiqarish bilan 
birgalikda maishiy; g‘ilof, poyandoz va sharf m ahsulotlari ham ishlab 
chiqariladi.
230

---

G ‘ilof va poyandozdan uy-ro ‘zg‘o r buyumlari sifatida foydalanish 
bilan birga m ebellar, avtom obil va sam olyot o 'rin d iq la ri ustiga 
to ‘shashda foydalaniladi. Bu m ahsulotlarga ehtiyoj yuqori ekanligi 
ularni trikotaj to'quv m ashinalarida, m untazam usulda naqshli etib 
ishlab chiqarishni taqozo etadi. M ahsulotlam i m untazam usulda ishlab 
chiqarishning o ‘ziga xosligi mavjud. Xoslik xom ashyodan samarali 
foydalanish bilan birgalikda, m ahsulot ishlab chiqarishda q o ‘shim cha 
bichish-tikish ish am allarini bajarishni talab etm ay, bir jarayonda 
ishlab chiqarishligidir. G ‘ilof va poyandoz trikotaj mahsulotlari, yassi 
ignadonli fang avtom atida m untazam usulda, suprem o'rilishli to ‘qima 
oraliq qismiga arqoq ipini bo'ylam asiga joylashtirib to'qiladi.
Avtomatda asosiy va arqoq iplarini ignalarga joylashtirish uchun 
asosiy ip yurgizgichdan foydalaniladi. Arqoq ipini to 'qim a halqa qatori 
oraliq qismiga joylashtirish m aqsadida taroqchali quloqsim on igna­
lardan foydalaniladi. Quloqsim on ignalar to 'q u v m ashina ignadoni 
yuqori qismiga o'rnatilgan ramkaga biriktirilgan. Quloqsimon ignalar 
arqoq iplarini to'qim a ustuni oraliq qismiga us tun bo'ylab joylashtirish 
jarayonida ignadon sirti bo'ylab siljib, tebranm a harakatlanadi.
Yassi fang avtom atida arqoq trikotaj to'qim asi asosida g 'ilof va 
poyandoz mahsulotlarini bir qavatli suprem to'qim asi asosida to'qish
jarayoni (7.12-rasm) quyidagi ketm a-ketlikda bajariladi. Yassi fang 
avtom ati platinalar bilan jihozlanganligi sababli to 'q im a n i bosh- 
lang'ich halqa qatorini to 'q ish jarayonida qo'shim cha mexanizmlardan 
foydalanilmaydi.
Avtom atda arqoq trikotaj to'qim asi asosida, g'ilofning boshlang'ich 
qatorini to'qish jarayonini boshlashdan aw al, arqoq 
d, e, ya
iplari 
har biri ignalar oralig'i bo'ylab, ignadon oraliq qismiga 50-100 mm 
uzunlikda tushiriladi ( 7 .I2a-rasm ). Arqoq iplarini ignadon oraliq 
qismiga tushirish amali bajarilayotganda quloqchali 5-7 ignalar oldingi 
ignadon ust tomonida m a’lum burchak ostida joylashgan holatda bo'ladi.
Quloqchali ignalaming bunday holatda joylashganligi, to'qu v /,, 
T2,
/ 3, / 4 ignalaming halqa qatorini hosil qilish vaqtida ignadon bo'ylab
231

---

yuqori tom onga harakatlanganda ularga xalaqit bermaslikni ta ’minlash 
uchun m o‘ljallangan.
T o ‘qim ani to ‘qish uch un b archa shart-sharoitlar yaratilgandan 
so‘ng, ignalarni harakatga keltiruvchi aravacha asosiy ip yetaklovchi 
moslama bilan birgalikda ignadon sirti b o ‘ylab o £ngdan chapga tom on 
harakatlanadi.
Harakat davomida to ‘quv